Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V CZ 26/08
POSTANOWIENIE
Dnia 8 maja 2008 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Lech Walentynowicz (przewodniczący)
SSN Mirosław Bączyk
SSN Antoni Górski (sprawozdawca)
w sprawie z powództwa I. S. i R. S.
przeciwko M. S. i D. S. - Przedsiębiorstwu Handlowo-Usługowemu "K.(...)" Spółce
Cywilnej w J.,
przy udziale Rzecznika Ochrony Konsumentów działającego w imieniu i na rzecz
powodów
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 8 maja 2008 r.,
zażalenia Rzecznika Ochrony Konsumentów na postanowienie Sądu Apelacyjnego z
dnia 13 marca 2007 r., sygn. akt I ACa (…),
uchyla zaskarżone postanowienie.
Uzasadnienie
Zaskarżonym postanowieniem z dnia 13 marca 2007 r. Sąd Apelacyjny odrzucił
skargę kasacyjną Rzecznika Ochrony Konsumentów wniesioną w imieniu powodów R. i
I. S. ze względu na niespełnienie wymagań określonych w art. 3984
§ 1 pkt 3 i 4 k.p.c.
Sąd uznał, że sporządzona przez zawodowego pełnomocnika skarga 1) nie zawiera
wniosku o uchylenie lub uchylenie i zmianę orzeczenia wraz z oznaczeniem zakresu
żądanego uchylenia i zmiany, jak również nie zawiera 2) wniosku o przyjęcie skargi
kasacyjnej do rozpoznania wraz z uzasadnieniem. W zażaleniu skarżący, zarzucając
2
niewłaściwe zastosowanie art. 3986
§ 2 w zw. z art. 3984
k.p.c., wnosił o uchylenie
zaskarżonego postanowienia w całości.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Zgodnie z art. 3984
§ 1 k.p.c. skarga kasacyjna powinna zawierać oznaczenie
orzeczenia, od którego jest wniesiona, ze wskazaniem, czy jest ono zaskarżone w
całości, czy w części, przytoczenie podstaw kasacyjnych ich uzasadnienie, wniosek o
przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania i jego uzasadnienie oraz wniosek o
uchylenie lub uchylenie i zmianę orzeczenia z oznaczeniem zakresu żądanego
uchylenia i zmiany.
Wśród wymagań konstrukcyjnych skargi kasacyjnej znajduje się wniosek o
uchylenie lub uchylenie i zmianę orzeczenia z oznaczeniem zakresu żądanego
uchylenia i zmiany (art. 3984
pkt 4 k.p.c.). W orzecznictwie prezentowany bywa pogląd,
że ze względu na charakter tego warunku, nie można uznać tego wymagania za
spełnione tylko na tej tylko podstawie, że w drodze wykładni dałoby się wywieść czego
żąda skarżący (por. np. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 21 marca 2000 r., II
CKN 711/00, OSNC 2000, nr 7-8, poz. 151, postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 21
lipca 2006 r., III CZ 41/06, niepubl.). W przedmiotowej sprawie zarzut skarżącego
odnoszący się do braku naruszenia art. 3984
§ 1 pkt 4 k.p.c. jest jednak zasadny.
Jakkolwiek we wniesionym piśmie nie sformułowano wymaganego wniosku w sposób
jednoznaczny, tj. o uchylenie lub o uchylenie i zmianę zaskarżonego orzeczenia wraz ze
wskazaniem odpowiedniego zakresu, to za wystarczające należy uznać odnoszące się
do orzeczenia następujące żądanie skarżącego: „wnoszę o jego zmianę, poprzez
zobowiązanie sprzedawcy (pozwanego) do zwrotu ceny towaru uiszczonej przez
powodów na rzecz pozwanych lub uchylenie wyroku do ponownego rozpatrzenia”.
Wyrok Sądu Apelacyjnego zaskarżony został w całości. Jeżeli skarżący wyraźnie
wskaże, że zaskarża wyrok w całości i wnosi o jego uchylenie, to tym samym
wystarczające jest uzewnętrznienie jego woli, iż wniosek o uchylenie dotyczy całego
wyroku (por. postanowienie SN z dnia 7 grudnia 2006 r., III CZ 83/06, niepubl.). W tym
więc zakresie nie można podzielić odmiennego stanowiska Sądu Apelacyjnego, jako
przesadnie formalistycznego.
Zgodnie z art. 3984
§ 1 pkt 3 k.p.c. skarga kasacyjna powinna zawierać wniosek o
przyjęcie jej do rozpoznania i jego uzasadnienie. Wymaganie to stanowi jeden z
elementów istotnych (konstrukcyjnych) skargi kasacyjnej, którego niedochowanie
powoduje, że skarga, jako dotknięta brakiem nieusuwalnym, podlega odrzuceniu.
3
Wymaganie to nawiązuje do instytucji przedsądu, uregulowanej w art. 3989
k.p.c.,
i stanowi jej dopełnienie. Ustawodawca nakłada na skarżącego obowiązek
przedstawienia argumentów przemawiających za tym, aby skarga kasacyjna została
przyjęta do rozpoznania przez Sąd Najwyższy. Wnoszący skargę powinien wykazać – w
formie wyodrębnionego i rozbudowanego wywodu prawnego – że w sprawie występuje
istotne zagadnienie prawne, istnieje potrzeba wykładni przepisów prawnych budzących
poważne wątpliwości lub wywołujących rozbieżności w orzecznictwie sądów, zachodzi
nieważność postępowania lub skarga kasacyjna jest oczywiście uzasadniona. W
orzecznictwie Sądu Najwyższego przyjęte jest, że wskazanie zagadnienia prawnego
polegać powinno na przedstawieniu jurydycznego wywodu zawierającego
wyartykułowanie problemu i uzasadnienie dlaczego jest on istotny (por. Uchwałę
połączonych Izb Administracyjnej, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych i Cywilnej Sądu
Najwyższego z dnia 17 grudnia 2002 r. III CZP 72/02, OSNC 2003, nr 7-8, poz. 92).
Nie można podzielić stanowiska Sądu Apelacyjnego, że wniesiona
w przedmiotowej sprawie skarga kasacyjna nie czyni zadość wymaganiu
przewidzianemu w art. 3984
§ 1 pkt 3 k.p.c. Należy zwrócić uwagę, że skarżący w
petitum pisma sformułował następujący wniosek :
„Z uwagi na całkowity brak orzecznictwa w zakresie prawa konsumenckiego
wnoszę o strzygnięcie następujących zagadnień prawnych:
III. 1 - stwierdzenie, iż treść art. 7 Ustawy o szczególnych warunkach sprzedaży
konsumenckiej dotyczy wad o charakterze oczywistym, których istnienie jest możliwe do
samodzielnego stwierdzenia przez nabywcę w ramach zwyczajowych oględzin.
III. 2 - stwierdzenie, iż art. 7 ustawy o szczególnych warunkach sprzedaży
konsumenckiej ma zastosowania do wad prawnych towaru.
III. 3 - stwierdzenie, iż niedopuszczalne jest zwolnienie sprzedawcy z
odpowiedzialności za jakiekolwiek wady towaru (fizyczne i prawne) poprzez
zobowiązanie nabywcy do dokonania na własny koszt dodatkowych czynności mających
na celu jego powtórną weryfikację, a w szczególności zlecenie usługi osobie trzeciej -
powołanie profesjonalnego rzeczoznawcy.
III. 4 - stwierdzenie, iż niedopuszczalne jest wskazanie przez Sąd Apelacyjny
innej podstawy prawnej swojego orzeczenia niż wskazana w uzasadnieniu wyroku Sądu
pierwszej instancji, skutkujące oddaleniem apelacji”.
W uzasadnieniu sporządzonej skargi skarżący ponownie odniósł się do
sformułowanych wcześniej przez siebie zagadnień prawnych.
4
Z art. 3986
§ 2 k.p.c. wynika, ze to do kompetencji Sądu drugiej instancji należy
wyłącznie badanie, czy skarga jest dopuszczalna, czy została wniesiona w terminie i czy
nie zawiera braków formalnych, które podlegają uzupełnieniu lub które powodują
odrzucenie kasacji a limine. Inną natomiast kwestią jest zagadnienie oceny słuszności i
siły argumentacji przytoczonej przez skarżącego w celu wykazania, iż kwalifikuje się ona
do rozpoznania. Ocena skargi kasacyjnej pod tym katem następuje dopiero podczas jej
wstępnego badania w ramach przedsądu, co jest zastrzeżone do wyłącznej kompetencji
Sądu Najwyższego (por. postanowienia SN z dnia 17 listopada 2004 r., I CV CZ 163/04,
niepubl., z dnia 14 września 2006 r., III CZ 53/06, niepubl., z dnia 11 grudnia 2007 r., II
CZ 97/07, niepubl.).
Z tych względów Sąd Najwyższy uznał zażalenie za uzasadnione i na podstawie
art. 39815
§ 1 w związku z art. 3941
§ 3 k.p.c., orzekł jak w sentencji.