Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II CZ 61/08
POSTANOWIENIE
Dnia 24 września 2008 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Kazimierz Zawada (przewodniczący)
SSN Grzegorz Misiurek
SSA Dariusz Dończyk (sprawozdawca)
w sprawie z powództwa M. Ś. i S. Ś.
przeciwko Skarbowi Państwa - Urzędowi Skarbowemu w Ł.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 24 września 2008 r.,
zażalenia powoda M. Ś. na postanowienie Sądu Apelacyjnego z dnia 15 kwietnia 2008
r., sygn. akt I ACa (…),
uchyla zaskarżone postanowienie w punkcie 2 (drugim).
Uzasadnienie
Postanowieniem z dnia 15 kwietnia 2008 r. Sąd Apelacyjny zwolnił powoda M. Ś.
od kosztów sądowych (w punkcie pierwszym postanowienia) oraz odrzucił skargę
kasacyjną powoda M. Ś. (w punkcie drugim postanowienia). Podstawą odrzucenia
skargi kasacyjnej stanowił przepis art. 3986
§ 2 k.p.c. albowiem skarga kasacyjna
dotknięta jest brakiem konstrukcyjnym w postaci braku uzasadnienia wniosku o
przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania. Jak wynika z przepisu art. 3984
§ 1 pkt 2 i 3
k.p.c. podstawy kasacyjne oraz ich uzasadnienie nie są elementem tożsamym, lecz
rozłącznym z wnioskiem o przyjęcie skargi do rozpoznania oraz uzasadnieniem tego
wniosku. Nie wystarczy posłużenie się wyłącznie formułą ustawową, że skarga
kasacyjna jest oczywiście uzasadniona. Skarga powinna zawierać wywód prawny
2
w odniesieniu do przepisów prawa lub zagadnień prawnych wynikających z przepisów,
które uzasadniają wniosek o przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania.
Od powyższego postanowienia zażalenie wniósł powód M. Ś., który zaskarżył je
w punkcie drugim tj. w części odrzucającej skargę kasacyjną zarzucając naruszenie
przepisów postępowania – art. 3986
§ 2 k.p.c. w związku z art. 3984
§ 1 pkt 3 k.p.c.
poprzez błędne uznanie przez Sąd Apelacyjny, że skarga kasacyjna jest dotknięta
brakiem konstrukcyjnym w postaci uzasadnienia wniosku o przyjęcie skargi kasacyjnej
do rozpoznania. W oparciu o ten zarzut powód wniósł o uchylenie zaskarżonego
postanowienia Sądu Apelacyjnego, w punkcie drugim.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Sąd Apelacyjny zasadnie uznał, że skarga kasacyjna powoda nie zawiera
uzasadnienia wniosku o przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania, o jakim jest mowa
w art. 3984
§ 1 pkt 3 k.p.c. Uzasadnienie wniosku o przyjęcie skargi kasacyjnej do
rozpoznania – jako wyodrębniony redakcyjnie w skardze kasacyjnej element – powinien
zawierać wywód prawny wykazujący, że zachodzi jedna z przyczyn, o których mowa w
art. 3989
§ 1 k.p.c., uzasadniających przyjęcie przez Sąd Najwyższy skargi kasacyjnej
do rozpoznania (por. uzasadnienie uchwały Sądu Najwyższego z dnia 17 grudnia 2002
r., III CZP 72/02, OSNC 2003, nr 7-8, poz. 92, postanowienie Sądu Najwyższego z dnia
17 października 2001 r., III CZ 98/01, OSNC z 2002 r., nr 5, poz. 71). Skarga kasacyjna
wniesiona przez pełnomocnika powoda takiego elementu nie zawiera, gdyż za
uzasadnienie tego wniosku nie może być uznane samo uzasadnienie podstaw
kasacyjnych, co jest odrębnym wymogiem konstrukcyjnym skargi kasacyjnej
wynikającym z art. 3984
§ 1 pkt 2 k.p.c., czy też samo powołanie w skardze kasacyjnej
ustawowych okoliczności, o których mowa w art. 3989
§ 1 k.p.c. uzasadniających
przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania (por. postanowienie Sądu Najwyższego z
dnia 16 kwietnia 2008 r., I CZ 11/08, niepubl.). Uzasadnieniem wniosku o przyjęcie
skargi kasacyjnej do rozpoznania nie jest również posłużenie się w skardze kasacyjnej
sformułowaniami, że w ocenie samego autora skargi kasacyjnej spełnia ona wymogi
formalne i ustawowe dopuszczalności wniesienia skargi, czy też że zaskarżony wyrok
jest błędny, w sposób oczywisty narusza prawo oraz, że przy jego wydaniu doszło do
naruszenia przepisów postępowania i prawa materialnego. Takie sformułowania nie
odpowiadają nawet przesłankom, wymienionym w art. 3989
§ 1 k.p.c., uzasadniającym
przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania. Należy mieć także na uwadze, że
obowiązek zawarcia uzasadnienia wniosku o przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania
3
nie jest spełniony, choćby okoliczności uzasadniające przyjęcie skargi kasacyjnej do
rozpoznania dały się wywieść z uzasadnienia skargi kasacyjnej (por. postanowienie
Sądu Najwyższego z dnia 22 marca 2001 r., V CZ 131/00, OSNC z 2001 r., nr 10, poz.
156).
Mimo, że uzasadnienie podniesionego zarzutu naruszenia wskazanych
w zażaleniu przepisów postępowania na skutek uznania przez Sąd Apelacyjny,
że skarga kasacyjna nie zawiera uzasadnienia wniosku o przyjęcie skargi kasacyjnej do
rozpoznania jest chybione, to zażalenie zasługiwało na uwzględnienie. W dniu 8 lipca
2008 r. został bowiem ogłoszony wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 1 lipca 2008
r. w sprawie SK 40/07 (Dz. U. Nr 120, poz. 779), w którym Trybunał Konstytucyjny
uznał, że przepis art. 3984
§ 1 pkt 3 k.p.c. k.p.c. jest zgodny z Konstytucją RP, jednakże
za niezgodny z Konstytucją RP został uznany przepis art. 3986
§ 2 i 3 k.p.c. w związku z
art. 3984
§ 1 pkt 3 k.p.c. w zakresie, w jakim przewiduje odrzucenie – bez wezwania do
usunięcia braków – skargi kasacyjnej niespełniającej wymagań określonych w art. 3984
§ 1 pkt 3 k.p.c. Przepis art. 3986
§ 2 k.p.c. w związku z art. 3984
§ 1 pkt 3 k.p.c. był
podstawą odrzucenia skargi kasacyjnej bez wcześniejszego wezwania pełnomocnika
powoda do uzupełnienia braku skargi kasacyjnej polegającej na braku uzasadnienia
wniosku o przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania. Ponieważ przepis ten okazał się
– w określonym w wyroku Trybunału Konstytucyjnego zakresie - sprzeczny
z Konstytucją, a w chwili orzekania przez Sąd Najwyższy został już ogłoszony wyrok
Trybunału Konstytucyjnego uznający ten przepis za sprzeczny z Konstytucją, nie może
ostać się zaskarżone postanowienie oparte na tym przepisie. Zgodnie z art. 190 ust. 3
Konstytucji RP orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego wchodzi w życie z dniem
ogłoszenia, co oznacza konieczność uwzględnienia po tej dacie orzeczenia Trybunału
Konstytucyjnego o niezgodności z Konstytucją aktu normatywnego - art. 3986
§ 2 k.p.c. -
na podstawie którego wydane zostało zaskarżone orzeczenie Sądu Apelacyjnego o
odrzuceniu skargi kasacyjnej.
Mając powyższe na uwadze Sąd Najwyższy na podstawie art. 39815
§ 1 k.p.c. w
związku z art. 3941
§ 3 k.p.c. orzekł jak w sentencji.
Kontakt: saos_malpka_saos_kropka_org_kropka_pl | Wersja SAOS: 0.9.13