I CZ 91/08
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:14-07-2014
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt I CZ 91/08
POSTANOWIENIE
Dnia 14 listopada 2008 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Katarzyna Tyczka-Rote (przewodniczący)
SSN Elżbieta Skowrońska-Bocian
SSA Dariusz Dończyk (sprawozdawca)
w sprawie ze skargi R. J. o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego
orzeczenia Sądu Okręgowego w W. wydanego w sprawie z powództwa R. J.
przeciwko (…) Towarzystwu Ubezpieczeniowemu na Życie i Reasekuracji S.A. z
siedzibą W.
o zapłatę, sygn. akt I C (…),
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 14 listopada 2008 r.,
na skutek zażalenia skarżącego na postanowienie Sądu Okręgowego w W. z dnia 1
sierpnia 2008 r., sygn. akt I WSC (…),
odrzuca zażalenie.
Uzasadnienie
Postanowieniem z dnia 1 sierpnia 2008 r. Sąd Okręgowy w W. odrzucił na
podstawie 4246
§ 3 k.p.c. skargę R. J. o stwierdzenie niezgodności z prawem
prawomocnego wyroku Sądu Okręgowego w W. wydanego w sprawie o sygn. akt I C
(…) przeciwko (…) Towarzystwu Ubezpieczeniowemu na Życie i Reasekuracji S.A. z
siedzibą w W. Skarga została sporządzona i wniesiona osobiście przez R. J. z
naruszeniem art. 871
§ 1 k.p.c. przewidującego obligatoryjne zastępstwo procesowe
stron przez adwokatów lub radców prawnych nie tylko przed Sądem Najwyższym, ale
także przy czynnościach procesowych związanych z postępowaniem przed Sądem
2
Najwyższym, co obejmuje także sporządzenie i wniesienie skargi o stwierdzenie
niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia.
Powyższe postanowienie zostało zaskarżone zażaleniem wniesionym osobiście
przez R. J. który zaskarżył je w całości. Skarżący zarzucił, że nie został
ubezwłasnowolniony, a prawo osobistego sporządzenia i wniesienia pism do urzędów, w
tym do sądów, wynika z art. 45 Konstytucji RP. Z uwagi na powyższy zarzut wniósł o
uchylenie zaskarżonego postanowienia.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 871
§ 1 k.p.c. w postępowaniu przed Sądem Najwyższym
obowiązuje zastępstwo stron przez adwokatów lub radców prawnych. Zastępstwo to
dotyczy także czynności procesowych związanych z postępowaniem przed Sądem
Najwyższym, podejmowanym przed sądem niższej instancji. Zasada ta nie obowiązuje
jedynie – jak stanowi art. 871
§ 2 k.p.c. - w postępowaniu o zwolnienie od kosztów
sądowych oraz o ustanowienie adwokata lub radcy prawnego oraz gdy stroną, jej
przedstawicielem ustawowym lub pełnomocnikiem jest sędzia, prokurator, notariusz albo
profesor lub doktor habilitowany nauk prawnych, a także gdy stroną lub jej
przedstawicielem ustawowym jest adwokat, radca prawny lub radca Prokuratorii
Generalnej Skarbu Państwa. Przepis art. 45 ust. 1 Konstytucji RP stanowiący, że każdy
ma prawo do sprawiedliwego i jawnego rozpatrzenia sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki
przez właściwy, niezależny, bezstronny i niezawisły sąd, nie reguluje zasad
proceduralnych, według których następuje realizacja prawa do sądu, o czym jest mowa
w tym przepisie. Reguły postępowania cywilnego unormowane są w ustawie z dnia 17
listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296 z późn. zm.),
który przewiduje, w art. 871
k.p.c. tzw. przymus adwokacko-radcowski w postępowaniu
przed Sądem Najwyższym. W stosunku do obowiązującego przepisu ustawowego ma
zastosowanie zasada domniemania zgodności tej regulacji z Konstytucją. Odmowa
zastosowania przez sądy przepisu art. 871
§ 1 k.p.c. mogłaby nastąpić jedynie wówczas
gdyby Trybunał Konstytucyjny w ramach kompetencji wynikającej z art. 188 Konstytucji
RP orzekł o niezgodności tego przepisu z Konstytucją, co nie miało miejsca.
Zważywszy na treść art. 871
§ 1 k.p.c. zażalenie na postanowienie sądu
wnoszone do Sądu Najwyższego powinno być sporządzone i wniesione w imieniu strony
przez pełnomocnika będącego adwokatem bądź radcą prawnym. Nie spełnia tego
wymogu zażalenie wniesione przez skarżącego, wobec czego zażalenie to podlegało
3
odrzuceniu jako niedopuszczalne na podstawie art. 373 k.p.c. w związku z art. 3941
§ 3
k.p.c. i art. 39821
k.p.c., art. 42412
k.p.c. i art. 130 § 5 k.p.c.
POSTANOWIENIE
Dnia 14 listopada 2008 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Katarzyna Tyczka-Rote (przewodniczący)
SSN Elżbieta Skowrońska-Bocian
SSA Dariusz Dończyk (sprawozdawca)
w sprawie ze skargi R. J. o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego
orzeczenia Sądu Okręgowego w W. wydanego w sprawie z powództwa R. J.
przeciwko (…) Towarzystwu Ubezpieczeniowemu na Życie i Reasekuracji S.A. z
siedzibą W.
o zapłatę, sygn. akt I C (…),
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 14 listopada 2008 r.,
na skutek zażalenia skarżącego na postanowienie Sądu Okręgowego w W. z dnia 1
sierpnia 2008 r., sygn. akt I WSC (…),
odrzuca zażalenie.
Uzasadnienie
Postanowieniem z dnia 1 sierpnia 2008 r. Sąd Okręgowy w W. odrzucił na
podstawie 4246
§ 3 k.p.c. skargę R. J. o stwierdzenie niezgodności z prawem
prawomocnego wyroku Sądu Okręgowego w W. wydanego w sprawie o sygn. akt I C
(…) przeciwko (…) Towarzystwu Ubezpieczeniowemu na Życie i Reasekuracji S.A. z
siedzibą w W. Skarga została sporządzona i wniesiona osobiście przez R. J. z
naruszeniem art. 871
§ 1 k.p.c. przewidującego obligatoryjne zastępstwo procesowe
stron przez adwokatów lub radców prawnych nie tylko przed Sądem Najwyższym, ale
także przy czynnościach procesowych związanych z postępowaniem przed Sądem
2
Najwyższym, co obejmuje także sporządzenie i wniesienie skargi o stwierdzenie
niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia.
Powyższe postanowienie zostało zaskarżone zażaleniem wniesionym osobiście
przez R. J. który zaskarżył je w całości. Skarżący zarzucił, że nie został
ubezwłasnowolniony, a prawo osobistego sporządzenia i wniesienia pism do urzędów, w
tym do sądów, wynika z art. 45 Konstytucji RP. Z uwagi na powyższy zarzut wniósł o
uchylenie zaskarżonego postanowienia.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 871
§ 1 k.p.c. w postępowaniu przed Sądem Najwyższym
obowiązuje zastępstwo stron przez adwokatów lub radców prawnych. Zastępstwo to
dotyczy także czynności procesowych związanych z postępowaniem przed Sądem
Najwyższym, podejmowanym przed sądem niższej instancji. Zasada ta nie obowiązuje
jedynie – jak stanowi art. 871
§ 2 k.p.c. - w postępowaniu o zwolnienie od kosztów
sądowych oraz o ustanowienie adwokata lub radcy prawnego oraz gdy stroną, jej
przedstawicielem ustawowym lub pełnomocnikiem jest sędzia, prokurator, notariusz albo
profesor lub doktor habilitowany nauk prawnych, a także gdy stroną lub jej
przedstawicielem ustawowym jest adwokat, radca prawny lub radca Prokuratorii
Generalnej Skarbu Państwa. Przepis art. 45 ust. 1 Konstytucji RP stanowiący, że każdy
ma prawo do sprawiedliwego i jawnego rozpatrzenia sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki
przez właściwy, niezależny, bezstronny i niezawisły sąd, nie reguluje zasad
proceduralnych, według których następuje realizacja prawa do sądu, o czym jest mowa
w tym przepisie. Reguły postępowania cywilnego unormowane są w ustawie z dnia 17
listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296 z późn. zm.),
który przewiduje, w art. 871
k.p.c. tzw. przymus adwokacko-radcowski w postępowaniu
przed Sądem Najwyższym. W stosunku do obowiązującego przepisu ustawowego ma
zastosowanie zasada domniemania zgodności tej regulacji z Konstytucją. Odmowa
zastosowania przez sądy przepisu art. 871
§ 1 k.p.c. mogłaby nastąpić jedynie wówczas
gdyby Trybunał Konstytucyjny w ramach kompetencji wynikającej z art. 188 Konstytucji
RP orzekł o niezgodności tego przepisu z Konstytucją, co nie miało miejsca.
Zważywszy na treść art. 871
§ 1 k.p.c. zażalenie na postanowienie sądu
wnoszone do Sądu Najwyższego powinno być sporządzone i wniesione w imieniu strony
przez pełnomocnika będącego adwokatem bądź radcą prawnym. Nie spełnia tego
wymogu zażalenie wniesione przez skarżącego, wobec czego zażalenie to podlegało
3
odrzuceniu jako niedopuszczalne na podstawie art. 373 k.p.c. w związku z art. 3941
§ 3
k.p.c. i art. 39821
k.p.c., art. 42412
k.p.c. i art. 130 § 5 k.p.c.