Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III CZ 7/09
POSTANOWIENIE
Dnia 12 lutego 2009 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Mirosław Bączyk (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Zbigniew Kwaśniewski
SSN Katarzyna Tyczka-Rote
w sprawie z powództwa B.N.
przeciwko J.N.
o złożenie oświadczenia woli,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 12 lutego 2009 r.,
zażalenia powoda
na postanowienie Sądu Apelacyjnego
z dnia 14 listopada 2008 r., sygn. akt [...],
oddala zażalenie.
2
Uzasadnienie
Sąd Apelacyjny postanowieniem z dnia 14 listopada 2008 r. odrzucił apelację
powoda wniesioną od wyroku Sądu Okręgowego w K. z dnia 3 września 2008 r.
Apelacja ta została złożona przez stronę powodową, reprezentowaną
w postępowaniu przez pełnomocnika z urzędu bez uiszczenia opłaty podstawowej
w wysokości 30 zł. W stosunku do powoda miały zastosowanie przepisy ustawy
z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. nr 167,
poz. 1398 ze zm.) w brzmieniu prawnym przed nowelizacją z dnia 14 grudnia
2006 r., przewidujące obowiązek uiszczenia opłaty podstawowej przez stronę
zwolnioną od kosztów sądowych (art. 100 ust. 2 tej ustawy). Rozstrzygnięcie Sądu
zapadło na podstawie art. 1302
§ 3 k.p.c.
W zażaleniu na postanowienie Sądu Apelacyjnego podniesiono zarzut
naruszenia art. 1302
§ 3 k.p.c. i art. 100 § 2 ustawy o kosztach sądowych
w sprawach cywilnych z 2005 r. Wnosząc o dopuszczenie dowodów
wnioskowanych w zażaleniu, pełnomocnik powoda domagał się zastosowania art.
395 § 2 k.p.c., ewentualnie – uchylenia zaskarżonego postanowienia w całości oraz
wezwania powoda do uiszczenia opłaty od apelacji.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Należy przede wszystkim zwrócić uwagę na to, z jakiego powodu
pełnomocnik powoda zaskarżył postanowienie Sądu Apelacyjnego odrzucające
apelację powoda. W uzasadnieniu zażalenia pełnomocnik wyjaśnił, że nie mógł
skontaktować się z powodem w żaden sposób po zapadnięciu wyroku przed sądem
pierwszej instancji, dlatego złożył apelację bez uiszczenia stosownej opłaty
podstawowej. Zdaniem pełnomocnika wnoszącego zażalenie, „zastosowanie przez
Sąd art. 1302
§ 3 k.p.c., obciążającego adwokata odpowiedzialnością za
nieopłacenie środka odwoławczego, nie powinno mieć miejsca”. Nie można bowiem
nakładać na pełnomocnika, ustanowionego z urzędu, obowiązku wykładania
własnych środków na pokrycie opłat sądowych obciążających stronę.
3
Należy stwierdzić, że z zaskarżonego postanowienia nie wynika nałożenie
na pełnomocnika powoda sugerowanego obowiązku ponoszenia opłaty
podstawowej, przewidzianej w art. 100 ust. 2 ustawy z dnia 25 lipca 2005 r.
o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. Taki obowiązek może obciążać
jedynie stronę postępowania, toteż negatywne, procesowo-prawne skutki
niewykonania obowiązku wniesienia stosownej opłaty może ponosić jedynie strona
nie czyniąca zadość ciążącemu na niej obowiązkowi ustawowemu.
Takim procesowym skutkiem stanie się właśnie m.in. odrzucenie nieopłaconej
apelacji.
W zażaleniu pełnomocnik powoda nie kwestionuje, że w stosunku do
powoda - zwolnionego od kosztów sądowych częściowo (tj. od opłat sądowych) –
będą miały zastosowanie przepisy ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach
sądowych w sprawach cywilnych w brzmieniu przed zmianą tej ustawy ustawą
z dnia 14 grudnia 2006 r. (art. 100 § 2 ustawy przewidywał obowiązek uiszczenia
opłaty podstawowej także przez stronę zwolnioną od kosztów sądowych).
Sąd powołał się na art. 2 ustawy nowelizującej, zgodnie z którym do spraw
wszczętych przed dniem wejścia w życie ustawy z 2006 r. stosuje się przepisy
dotychczasowej ustawy. Skoro wspomniane przepisy miały zastosowanie, to Sąd
Apelacyjny prawidłowo odrzucił apelację, od której nie wniesiono opłaty
podstawowej (art. 1302
§ 3 k.p.c.).
W tej sytuacji zażalenie pełnomocnika należy uznać za nieuzasadnione.
Dlatego Sąd Najwyższy na podstawie art. 3941
§ 3 k.p.c. w zw. z art. 39414
k.p.c.
orzekł jak w sentencji.