Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV CO 19/08
POSTANOWIENIE
Dnia 13 maja 2009 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Teresa Bielska-Sobkowicz (przewodniczący)
SSN Grzegorz Misiurek (sprawozdawca)
SSN Henryk Pietrzkowski
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 13 maja 2009 r.,
o wznowienie postępowania zakończonego
postanowieniem Sądu Najwyższego
z dnia 30 listopada 2007 r., sygn. akt [...]
w sprawie z powództwa A.R.
przeciwko I. Spółce Akcyjnej
o zapłatę,
wznawia postępowanie i uchyla postanowienie Sądu
Najwyższego z dnia 30 listopada 2007 r., sygn. akt [...] oraz
postanowienie Sądu Apelacyjnego z dnia 10 września 2007 r.,
sygn. akt [...].
2
Uzasadnienie
Postanowieniem z dnia 30 listopada 2007 r. r. Sąd Najwyższy oddalił
zażalenie powódki A.R. na postanowienie Sądu Apelacyjnego z dnia 10 września
2007 r., którym odrzucono jej skargę kasacyjną od wyroku tegoż Sądu z dnia 27
kwietnia 2007 r.
Od postanowienia tego powódka wniosła skargę o wznowienie
postępowania, w której jako podstawę wznowienia wskazała uznanie wyrokiem
Trybunału Konstytucyjnego art. 3986
§ 2 i 3 w związku z art. 3984
§ 1 pkt 3 k.p.c.,
stanowiących podstawę odrzucenia skargi kasacyjnej bez wezwania do usunięcia
braku wniosku o przyjęcie jej do rozpoznania oraz uzasadnienia tego wniosku, za
sprzeczne z Konstytucją.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Trybunał Konstytucyjny wyrokiem z dnia 1 lipca 2008 r. w sprawie SK 40/07
(OTK-A 2008, nr 6, poz. 101) uznał, że art. 3986
§ 2 i 3 w związku z art. 3984
§ 1
pkt 3 k.p.c. w zakresie, w jakim przewiduje odrzucenie – bez wezwania
do usunięcia braków – skargi kasacyjnej niespełniającej wymagań określonych
w art. 3984
§ 1 pkt 3 k.p.c., jest niezgodny z art. 45 ust. 1 w związku z art. 31 ust. 3
i art. 2 Konstytucji. W uzasadnieniu wskazał na nieproporcjonalność sankcji
w postaci odrzucenia – bez wzywania do uzupełnienia – skargi kasacyjnej nie
zawierającej elementu konstrukcyjnego w postaci wniosku o przyjęcie tego środka
zaskarżenia do rozpoznania i uzasadnienia tego wniosku. Wskutek powołanego
orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego wyeliminowana została z porządku
prawnego niekonstytucyjna norma nakazująca sądowi drugiej instancji i Sądowi
Najwyższemu odrzucenie skargi kasacyjnej bez wezwania do usunięcia braków
elementów skargi wymienionych w art. 3984
§ 1 pkt 3 k.p.c. W świetle art. 4011
k.p.c. zasadne jest zatem przyjęcie, że orzeczenie to stanowi podstawę wznowienia
postępowania w sprawie niniejszej, zakończonego prawomocnym postanowieniem
Sądu Najwyższego, oddalającym zażalenie na postanowienie Sądu drugiej instancji
o odrzuceniu skargi kasacyjnej powódki.
3
Nie przesądza to, rzecz jasna, wyniku postępowania kasacyjnego. Oznacza
natomiast, że badanie wymagań złożonej skargi kasacyjnej powinno być
przeprowadzone ponownie, z uwzględnieniem stanu prawnego powstałego
w następstwie derogacji art. 3986
§ 2 i 3 w związku z art. 3984
§ 1 pkt 3 k.p.c. we
wskazanym przez Trybunał Konstytucyjny zakresie. Sąd drugiej instancji
obowiązany jest więc potraktować skargę kasacyjną powódki nie zawierającą
wniosku o przyjęcie jej do rozpoznania i uzasadnienia tego wniosku nie jako
podlegającą odrzuceniu a limine, lecz jako skargę zawierającą braki, do których
usunięcia strona nie została wezwana.
W skardze o wznowienie postępowania zakwestionowano postanowienie
Sądu drugiej instancji odrzucające skargę kasacyjną i akceptujące je postanowienie
Sądu Najwyższego. Z tego względu właściwym do wznowienia postępowania jest
Sąd Najwyższy (art. 4011
k.p.c.). Sąd ten, oddalając zażalenie na postanowienie
Sądu drugiej instancji oparte na nie konstytucyjnym przepisie, również zastosował
ten przepis. Uzasadnia to uchylenie zarówno postanowienia Sądu Najwyższego,
jak i Sądu drugiej instancji.
Z tych względów na podstawie art. 412 § 4 k.p.c. orzeczono, jak w sentencji.
4