Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV CZ 36/09
POSTANOWIENIE
Dnia 13 maja 2009 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Teresa Bielska-Sobkowicz
(przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Grzegorz Misiurek
SSN Henryk Pietrzkowski
w sprawie ze skargi strony pozwanej Gminy G.
o wznowienie postępowania zakończonego prawomocnym wyrokiem
Sądu Apelacyjnego
z dnia 20 czerwca 2007 r., sygn. akt [...]
w sprawie z powództwa "B." Spółki z o.o.
przeciwko Gminie G. i W.K.
o zapłatę.
i z powództwa wzajemnego W.K.
przeciwko "B." Spółce z o.o.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 13 maja 2009 r.,
zażalenia strony pozwanej Gminy G.
na postanowienie Sądu Apelacyjnego
z dnia 29 stycznia 2009 r., sygn. akt [...],
oddala zażalenie i zasądza od pozwanej Gminy G. na rzecz
powoda 3600 (trzy tysiące sześćset) złotych tytułem zwrotu
kosztów postępowania zażaleniowego.
2
Uzasadnienie
Postanowieniem z dnia 29 stycznia 2009 r. Sąd Apelacyjny odrzucił skargę
pozwanej Gminy G. o wznowienie postępowania w sprawie z powództwa „B.” Sp. z
o. o. przeciwko Gminie G. i W.K. o zapłatę zakończonej prawomocnym wyrokiem
tego Sądu z dnia 20 czerwca 2007 r.
Jako podstawę skargi pozwana wskazała art. 403 § 2 k.p.c., podnosząc,
że powód wiedział i celowo zataił fakt, że w przypadku oczyszczalni ścieków w Z.
występowały istotne wady projektowe i podwykonawcze, za które odpowiada
powód i z przyczyny których nie można osiągnąć zakładanych celów i zadań. Z racji
zatajenia tych wad przez powoda nie można było w prowadzonym wcześniej
postępowaniu powołać wskazanych obecnie okoliczności i dowodów.
Sąd Apelacyjny uznał, że w badanej sprawie nie zachodzą przesłanki
wznowienia postępowania, o których mowa w art. 403 § 2 k.p.c. Powołując się na
wypowiedzi judykatury podniósł, że środek dowodowy, który powstał po
uprawomocnieniu się wyroku nie stanowi podstawy wznowienia postępowania
przewidzianej w art. 403 § 2 k.p.c., a wykrycie okoliczności faktycznych lub środków
dowodowych nie dotyczy okoliczności lub środków dowodowych niedostrzeżonych
przez strony lub niepowołanych przez strony wskutek opieszałości, zaniedbania lub
zwykłego błędu. Ponadto podstawą wznowienia nie może być również, w ocenie
tego Sądu, opinia biegłego opracowana po prawomocnym zakończeniu sprawy.
Wszystkie zatem dowody, które zdaniem pozwanej mają charakter nowości,
powstały już po uprawomocnieniu się wyroku, zaś okoliczności, które mają z nich
wynikać, odnoszące się do wad projektowych i wykonawczych, istniały już w trakcie
poprzedniego procesu i już wówczas mogły być pozyskane i wykorzystane.
W zażaleniu skarżąca zarzuciła naruszenie art. 410 i 403 k.p.c. Podniosła,
że Sąd Apelacyjny wyszedł poza ocenę występowania przewidzianych w art. 410
§ 1 k.p.c. warunków uzasadniających rozpoznanie skargi i dopuścił się jej
merytorycznej oceny. W konkluzji skarżąca wniosła o uchylenie zaskarżonego
postanowienia i orzeczenie o kosztach postępowania zażaleniowego.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
3
Zażalenie nie jest zasadne. Skarżący błędnie wywodził, że Sąd Apelacyjny
dopuścił się merytorycznej oceny skargi o wznowienie postępowania we wstępnej
fazie badania jej dopuszczalności. Sąd ten jedynie badał, czy skarga jest oparta na
ustawowej podstawie wznowienia i czy wniesiona została w terminie, a więc czy
spełnia przesłanki o których mowa w art. 409 k.p.c. Wbrew podnoszonym
zarzutom, dla uznania dopuszczalności skargi nie wystarcza wskazanie jako
podstawy wznowienia późniejszego wykrycia okoliczności lub środków
dowodowych, należy ponadto wykazać, że są to okoliczności lub środki dowodowe
istniejące przed wydaniem prawomocnego wyroku. Walor nowości, o jakim mowa
w art. 403 § 2 k.p.c., dotyczy takich okoliczności faktycznych, które istniały już
przed wydaniem wyroku, a o których strona nie wiedziała, albo nawet wiedziała, ale
nie mogła powołać mającego je wykazać środka dowodowego nie dlatego, że
wówczas nie istniał, lecz dlatego, że jego istnienie wykryła później. Zarówno
podnoszona obecnie okoliczność faktyczna jak i środek dowodowy musiały istnieć
jeszcze przed wydaniem zaskarżonego skargą o wznowienie wyroku, bowiem tylko
wtedy mogłyby mieć wpływ na wynik sprawy. Skarżąca wskazywała jako wykrytą
później okoliczność obarczenia przedmiotu umowy wadą fizyczną, przy czym fakt
miał istnieć przed wydaniem wyroku. Okoliczność faktyczna niewątpliwie może
stanowić, obok środka dowodowego, samodzielną i równoważną podstawę
wznowienia. Samo powołanie się na taką okoliczność nie wystarcza jednak jeszcze
do uznania, że skarga jest istotnie oparta na ustawowej podstawie, skoro należy
także wykazać, że okoliczność faktyczna mogłaby mieć wpływ na wynik sprawy.
Oznacza to także potrzebę wykazania, ze taka okoliczność faktyczna istniała przed
wydaniem wyroku. Powoływany zaś w skardze środek dowodowy w postaci
ekspertyzy technicznej powstał po wydaniu wyroku, zatem wpływu na wynik sprawy
mieć nie mógł, skoro za jego pomocą powoływanej jako podstawy wznowienia
okoliczności faktycznej nie można było wykazać. Wyjaśniano ponadto wielokrotnie
w orzecznictwie Sądu Najwyższego, że środek dowodowy, który powstał po
uprawomocnieniu się wyroku nie stanowi podstawy wznowienia postępowania
przewidzianej w art. 403 § 2 k.p.c. (por. m.in. uchwałę z dnia 21 lutego 1969 r.,
III PZP 63/68, OSNC 1969, nr 12, poz. 208, postanowienie z dnia 16 maja 2008 r.,
III CZ 20/08, niepubl.). Sformułowanie zatem podstawy wznowienia w sposób
4
odpowiadający przepisowi art. 403 § 2 k.p.c. nie oznacza jeszcze oparcia skargi na
ustawowej podstawie wznowienia, jeżeli z jej uzasadnienia wynika, że przytoczona
podstawa nie występuje (por. m.in. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia
15 czerwca 2005 r., IV CZ 50/05, niepubl.).
Wobec powyższego orzeczono jak w sentencji na podstawie art. 3941
§ 3
w związku z art. 39814
k.p.c.