II CZ 34/09
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:11-12-2013
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt II CZ 34/09
POSTANOWIENIE
Dnia 24 lipca 2009 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Antoni Górski (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Teresa Bielska-Sobkowicz
SSN Józef Frąckowiak
ze skargi J. H. – C.
o wznowienie postępowania zakończonego wyrokiem
Sądu Okręgowego w K.
z dnia 6 czerwca 2008 r., wydanego w sprawie z powództwa J. H. – C.
przeciwko D. S.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 24 lipca 2009 r.,
zażalenia powódki (skarżącej)
na postanowienie Sądu Okręgowego w K.
z dnia 22 stycznia 2009 r.,
oddala zażalenie i przyznaje adw. K. J. kwotę 1.800 zł
powiększoną o stawkę podatku od towarów i usług tytułem
nieopłaconych kosztów pomocy prawnej udzielonej z urzędu,
którą nakazuje wypłacić z Kasy Sądu Okręgowego w K.
Uzasadnienie
2
Sąd Okręgowy w K. postanowieniem z dnia 5 września 2008 r. odrzucił
skargę o wznowienie postępowania wniesioną przez powódkę w sprawie sygn. akt
I …/08. Postanowienie to zaskarżył pełnomocnik powódki i jednocześnie złożył
wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych. Postanowieniem z dnia
15 października 2008 r. Sąd zwolnił powódkę od kosztów sądowych w części
i zobowiązał pełnomocnika powódki do uiszczenia opłaty od zażalenia w kwocie
110 zł w terminie 7 dni pod rygorem odrzucenia zażalenia.
Zaskarżonym postanowieniem z dnia 22 stycznia 2009 r. Sąd Okręgowy
w K. odrzucił zażalenie powódki na postanowienie z dnia 5 września 2008 r. Sąd
stwierdził, iż zakreślony siedmiodniowy termin do uiszczenia opłaty upłynął w dniu 4
listopada 2008 r., a opłata została uiszczona po terminie tj. dnia 13 stycznia 2009 r.
Sąd Okręgowy ustalił również, że w dniu 30 października 2008 r. powódka, pomimo
reprezentacji przez profesjonalnego pełnomocnika, wniosła niedopuszczalne
zażalenie na postanowienie z dnia 15 października 2008 r., które zostało odrzucone
postanowieniem z dnia 5 stycznia 2009 r. Zdaniem Sądu, fakt ten nie przerwał
jednak biegu terminu dla uiszczenia opłaty sądowej. W związku z tym należało
zastosować przepisy art. 373 k.p.c. w zw. z art. 370 k.p.c. i art. 398 § 2 k.p.c., na
mocy których sąd odrzuca na posiedzeniu niejawnym zażalenie wniesione po
upływie przypisanego terminu, nieopłacone lub z innych przyczyn niedopuszczalne,
jak również zażalenie, którego braków strona nie uzupełniła w wyznaczonym
terminie.
W zażaleniu skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego postanowienia
i zarzucił naruszenie art. 167 k.p.c. Podniósł, że złożone przez niego zażalenie
z dnia 30 października 2008 r. przerwało bieg terminu dla uiszczenia opłaty
sądowej i w związku z tym opłatę w kwocie 110 zł uiścił w terminie tzn. w terminie
siedmiodniowym od dnia doręczenia postanowienia Sądu Okręgowego z dnia
5 stycznia 2009 r.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zgodnie z regulacją zawartą w art. 3941
§ 2 k.p.c. zażalenie na postanowienie
sądu drugiej instancji zostało dopuszczone jedynie na postanowienia wydane
3
w sprawach tzw. kasacyjnych, czyli na postanowienia kończące postępowanie
w sprawie. Przesłanki kwalifikowania postanowień do kategorii kończących
postępowania w sprawie były wielokrotnie przedmiotem rozważań w orzecznictwie
Sądu Najwyższego. Zgodnie z utrwalonym stanowiskiem, postanowienie o kosztach
procesu nie jest postanowieniem kończącym postępowanie w sprawie.
Postanowienie to bowiem nie dotyczy istoty sprawy, w stosunku do jej przedmiotu
ma jedynie charakter uboczny. Oznacza to, że w stanie prawnym obowiązującym
przed wejściem w życie ustawy z dnia 22 maja 2009 r. o zmianie ustawy Kodeks
postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 69, poz. 592) na postanowienie sądu drugiej
instancji o kosztach procesu nie przysługiwało zażalenie do Sądu Najwyższego
(por. postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 20 grudnia 1996 r., I CZ 30/97, OSNC
1997, nr 3, poz. 34 i z dnia 12 października 2007 r., IV CZ 28/07, OSNC 2008, nr 2,
poz. 29, z dnia 12 października 2007 r., IV CZ 56/07, niepubl.). Pogląd ten został
zaakceptowany w doktrynie i piśmiennictwie prawniczym.
Przenosząc powyższe rozważania na grunt rozpoznawanej sprawy należy
stwierdzić, że trafny jest pogląd Sądu Okręgowego, iż zażalenie na postanowienie
o częściowym zwolnieniu od kosztów sądowych złożone przez powódkę
30 października 2008 r. było niedopuszczalne. Oznacza to, że nie mogło ono
przerwać biegu tygodniowego terminu do uiszczenia opłaty od zażalenia
zakreślonego w postanowieniu Sądu z dnia 15 października 2008 r.
Niedopuszczalna czynność procesowa nie wywołuje bowiem żadnego skutku
procesowego, a więc i nie przerywa biegu terminów sądowych (por. postanowienie
Sądu Najwyższego z dnia 10 maja 2001 r., II CZ 39/01, niepubl.).
Wobec powyższego, uznając zażalenie strony powodowej za pozbawione
usprawiedliwionych podstaw, Sąd Najwyższy oddalił je stosownie do art. 39814
k.p.c. w związku z art. 3941
§ 3 k.p.c.
Na podstawie § 19 i 20 oraz § 6 pkt 6 i § 13 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia
Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności
adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy
prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz.1348 ze zm.) przyznane zostało
4
pełnomocnikowi skarżącej wynagrodzenie za nieopłaconą pomoc prawną
świadczoną z urzędu.
md
POSTANOWIENIE
Dnia 24 lipca 2009 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Antoni Górski (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Teresa Bielska-Sobkowicz
SSN Józef Frąckowiak
ze skargi J. H. – C.
o wznowienie postępowania zakończonego wyrokiem
Sądu Okręgowego w K.
z dnia 6 czerwca 2008 r., wydanego w sprawie z powództwa J. H. – C.
przeciwko D. S.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 24 lipca 2009 r.,
zażalenia powódki (skarżącej)
na postanowienie Sądu Okręgowego w K.
z dnia 22 stycznia 2009 r.,
oddala zażalenie i przyznaje adw. K. J. kwotę 1.800 zł
powiększoną o stawkę podatku od towarów i usług tytułem
nieopłaconych kosztów pomocy prawnej udzielonej z urzędu,
którą nakazuje wypłacić z Kasy Sądu Okręgowego w K.
Uzasadnienie
2
Sąd Okręgowy w K. postanowieniem z dnia 5 września 2008 r. odrzucił
skargę o wznowienie postępowania wniesioną przez powódkę w sprawie sygn. akt
I …/08. Postanowienie to zaskarżył pełnomocnik powódki i jednocześnie złożył
wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych. Postanowieniem z dnia
15 października 2008 r. Sąd zwolnił powódkę od kosztów sądowych w części
i zobowiązał pełnomocnika powódki do uiszczenia opłaty od zażalenia w kwocie
110 zł w terminie 7 dni pod rygorem odrzucenia zażalenia.
Zaskarżonym postanowieniem z dnia 22 stycznia 2009 r. Sąd Okręgowy
w K. odrzucił zażalenie powódki na postanowienie z dnia 5 września 2008 r. Sąd
stwierdził, iż zakreślony siedmiodniowy termin do uiszczenia opłaty upłynął w dniu 4
listopada 2008 r., a opłata została uiszczona po terminie tj. dnia 13 stycznia 2009 r.
Sąd Okręgowy ustalił również, że w dniu 30 października 2008 r. powódka, pomimo
reprezentacji przez profesjonalnego pełnomocnika, wniosła niedopuszczalne
zażalenie na postanowienie z dnia 15 października 2008 r., które zostało odrzucone
postanowieniem z dnia 5 stycznia 2009 r. Zdaniem Sądu, fakt ten nie przerwał
jednak biegu terminu dla uiszczenia opłaty sądowej. W związku z tym należało
zastosować przepisy art. 373 k.p.c. w zw. z art. 370 k.p.c. i art. 398 § 2 k.p.c., na
mocy których sąd odrzuca na posiedzeniu niejawnym zażalenie wniesione po
upływie przypisanego terminu, nieopłacone lub z innych przyczyn niedopuszczalne,
jak również zażalenie, którego braków strona nie uzupełniła w wyznaczonym
terminie.
W zażaleniu skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego postanowienia
i zarzucił naruszenie art. 167 k.p.c. Podniósł, że złożone przez niego zażalenie
z dnia 30 października 2008 r. przerwało bieg terminu dla uiszczenia opłaty
sądowej i w związku z tym opłatę w kwocie 110 zł uiścił w terminie tzn. w terminie
siedmiodniowym od dnia doręczenia postanowienia Sądu Okręgowego z dnia
5 stycznia 2009 r.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zgodnie z regulacją zawartą w art. 3941
§ 2 k.p.c. zażalenie na postanowienie
sądu drugiej instancji zostało dopuszczone jedynie na postanowienia wydane
3
w sprawach tzw. kasacyjnych, czyli na postanowienia kończące postępowanie
w sprawie. Przesłanki kwalifikowania postanowień do kategorii kończących
postępowania w sprawie były wielokrotnie przedmiotem rozważań w orzecznictwie
Sądu Najwyższego. Zgodnie z utrwalonym stanowiskiem, postanowienie o kosztach
procesu nie jest postanowieniem kończącym postępowanie w sprawie.
Postanowienie to bowiem nie dotyczy istoty sprawy, w stosunku do jej przedmiotu
ma jedynie charakter uboczny. Oznacza to, że w stanie prawnym obowiązującym
przed wejściem w życie ustawy z dnia 22 maja 2009 r. o zmianie ustawy Kodeks
postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 69, poz. 592) na postanowienie sądu drugiej
instancji o kosztach procesu nie przysługiwało zażalenie do Sądu Najwyższego
(por. postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 20 grudnia 1996 r., I CZ 30/97, OSNC
1997, nr 3, poz. 34 i z dnia 12 października 2007 r., IV CZ 28/07, OSNC 2008, nr 2,
poz. 29, z dnia 12 października 2007 r., IV CZ 56/07, niepubl.). Pogląd ten został
zaakceptowany w doktrynie i piśmiennictwie prawniczym.
Przenosząc powyższe rozważania na grunt rozpoznawanej sprawy należy
stwierdzić, że trafny jest pogląd Sądu Okręgowego, iż zażalenie na postanowienie
o częściowym zwolnieniu od kosztów sądowych złożone przez powódkę
30 października 2008 r. było niedopuszczalne. Oznacza to, że nie mogło ono
przerwać biegu tygodniowego terminu do uiszczenia opłaty od zażalenia
zakreślonego w postanowieniu Sądu z dnia 15 października 2008 r.
Niedopuszczalna czynność procesowa nie wywołuje bowiem żadnego skutku
procesowego, a więc i nie przerywa biegu terminów sądowych (por. postanowienie
Sądu Najwyższego z dnia 10 maja 2001 r., II CZ 39/01, niepubl.).
Wobec powyższego, uznając zażalenie strony powodowej za pozbawione
usprawiedliwionych podstaw, Sąd Najwyższy oddalił je stosownie do art. 39814
k.p.c. w związku z art. 3941
§ 3 k.p.c.
Na podstawie § 19 i 20 oraz § 6 pkt 6 i § 13 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia
Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności
adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy
prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz.1348 ze zm.) przyznane zostało
4
pełnomocnikowi skarżącej wynagrodzenie za nieopłaconą pomoc prawną
świadczoną z urzędu.
md