Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V CSK 73/09
POSTANOWIENIE
Dnia 10 września 2009 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Iwona Koper (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Mirosław Bączyk
SSN Katarzyna Tyczka-Rote
Protokolant Izabella Janke
w sprawie z powództwa U.R.
przeciwko I. i P. Spółce Akcyjnej
o zapłatę,
po rozpoznaniu na rozprawie w Izbie Cywilnej w dniu 10 września 2009 r.,
skargi kasacyjnej powódki od wyroku Sądu Apelacyjnego
z dnia 3 października 2008 r., sygn. akt [...],
odrzuca skargę kasacyjną i nie obciąża powódki kosztami
postępowania kasacyjnego.
2
Uzasadnienie
Wyrokiem z dnia 27 marca 2008 r. Sąd Okręgowy w K. zasądził na rzecz
powódki U.R. od pozwanych I. i P. Spółki Akcyjnej in solidum tytułem
zadośćuczynienia kwotę 200.000 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 10 stycznia
2005 r. oraz tytułem odszkodowania obejmującego utracone zarobki kwotę
13.263,32 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 27 marca 2008 r., oddalił dalsze
powództwo o zadośćuczynienie (którego zasądzenia powódka domagała się w
kwocie 236.628 zł) i o odszkodowanie oraz orzekł o kosztach procesu stosownie do
jego wyniku. Na skutek apelacji pozwanego P S.A., który zaskarżył wyrok Sądu
Okręgowego w części zasądzającej zadośćuczynienie ponad kwotę 100.000 zł i
odsetki od tej kwoty za okres wcześniejszy niż data tego wyroku oraz w części
zasadzającej odszkodowanie wraz odsetkami i rozstrzygnięcie o kosztach procesu
Sąd Apelacyjny zmienił wyrok Sądu pierwszej instancji w ten sposób, że:
- zasądzoną kwotę zadośćuczynienia obniżył do 120.000 zł z ustawowymi
odsetkami począwszy od 27 marca 2008 r.
- oddalił powództwo o zapłatę kwoty 13.263, 32 zł
- zniósł między stronami koszty procesu za pierwszą instancję oraz zmienił
rozstrzygnięcie o kosztach należnych Skarbowi Państwa
- w pozostałej części oddalił apelację
- zasądził od powódki na rzecz pozwanego P S.A. koszty postępowania
apelacyjnego.
Wyrok Sądu Apelacyjnego zaskarżyła skargą kasacyjną powódka. Wartość
przedmiotu zaskarżenia oznaczyła na kwotę 80.000 zł. Wskazała, że wyrok ten
zaskarża w pkt 1 w zakresie obniżającym zasądzoną kwotę zadośćuczynienia
z kwoty 200.000 zł do kwoty 120.000 zł oraz określającym termin początkowy
płatności odsetek od dnia 27 marca 2008 r., „a w istocie (mając na względzie
wadliwą redakcję zaskarżonego wyroku) w zakresie oddalającym powództwo
o zapłatę zadośćuczynienia powyżej kwoty 120.000 zł oraz w zakresie odsetek
3
ustawowych za okres od 1 stycznia 2005 r. do dnia 26 marca 2008 r. oraz
w zakresie kosztów postępowania przed I i II instancją”. Wnosiła o jego uchylenie
w pkt 1 zmieniającym pkt 1 wyroku Sądu Okręgowego oraz w zakresie dotyczącym
kosztów procesu i przekazanie sprawy w tym zakresie Sądowi Apelacyjnemu do
ponownego rozpoznania przy pozostawieniu temu Sądowi rozstrzygnięcia
o kosztach postępowania kasacyjnego.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Przesłanką dopuszczalności środka odwoławczego jest istnienie
zaskarżonego orzeczenia. Orzeczenie faktycznie nie istnieje, gdy sąd w ogóle nie
wydał orzeczenia albo też, nie rozstrzygnął w przedmiocie, którego dotyczy środek
odwoławczy. Orzeczenie nie zawiera wymaganego dla jego zaskarżenia
rozstrzygnięcia chociażby sąd odniósł się (pozytywnie lub negatywnie) do żądania
strony w jego uzasadnieniu, pomijając je natomiast w sentencji. Motywy orzeczenia
nie są bowiem objęte powagą rzeczy osądzonej, a jedynie pozwalają ustalić zakres
i przedmiot powagi rzeczy.
W przypadku, gdy sąd orzekł o żądaniu powoda zasądzenia określonej
kwoty przez jego częściowe uwzględnienie, a sentencja wyroku nie zawiera
rozstrzygnięcia o oddaleniu powództwa w pozostałym zakresie, brak tego
negatywnego orzeczenia powoduje niedopuszczalność środka odwoławczego
w odniesieniu do tej części przedmiotu sprawy. W takiej sytuacji zachodzą
przesłanki do uzupełnia wyroku zgodnie z art. 351 k.p.c. W razie jego niedokonania
sprawa pozostaje w tym zakresie nierozstrzygnięta.
Zgłoszone przez powódkę żądanie zasądzenia zadośćuczynienia zostało
oddalone przez Sąd Okręgowy ponad kwotę 200.000 zł i w tym zakresie wyrok nie
został przez nią zaskarżony apelacją. Wniesiona obecnie przez powódkę skarga
kasacyjna skierowana jest przeciwko nieistniejącemu orzeczeniu, albowiem Sąd
Apelacyjny dokonując zmiany wyroku Sądu pierwszej instancji nie orzekł
o oddaleniu powództwa o zadośćuczynienie w odniesieniu do kwoty 80.000 zł
z ustawowymi odsetkami i do żądania zasądzenia odsetek od kwoty 120.000 zł za
okres wcześniejszy tj. od 10 stycznia 2005 r., a co jest przedmiotem zaskarżenia
kasacyjnego. Powódka nie ma natomiast interesu prawnego - oznaczającego
4
obiektywną, tj. wywołaną rzeczywistym naruszeniem lub zagrożeniem określonej
sfery prawnej, potrzebę uzyskania określonej treści rozstrzygnięcia - w zaskarżeniu
wyroku Sądu Apelacyjnego w części uwzględniającej (w jego pkt 1) powództwo.
Z tych względów skarga podlegała odrzuceniu stosownie do art. 3986
§ 2 i 3
k.p.c. Orzeczenie o kosztach postępowania kasacyjnego znajduje podstawę w art.
102 w zw. z art. 391 § 1 i art. 39821
k.p.c.