Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE Z DNIA 28 WRZEŚNIA 2009 R.
SNO 61/09
Przewodniczący: sędzia SN Tomasz Grzegorczyk.
Sędziowie SN: Henryk Pietrzkowski, Dariusz Zawistowski (sprawozdawca).
S ą d N a j w y ż s z y – S ą d D y s c y p l i n a r n y z udziałem protokolanta
w sprawie dwojga sędziów Sądu Okręgowego po rozpoznaniu w dniu 28 września
2009 r. zażalenia wniesionego przez Zastępcę Rzecznika Dyscyplinarnego w Sądzie
Apelacyjnym na postanowienie Sądu Apelacyjnego – Sądu Dyscyplinarnego z dnia 23
czerwca 2009 r., sygn. akt (...)
p o s t a n o w i ł : utrzymać w mocy zaskarżone postanowienie.
U z a s a d n i e n i e
Sąd Apelacyjny – Sąd Dyscyplinarny postanowieniem z dnia 23 czerwca 2009 r.
nie uwzględnił wniosków dwojga sędziów Sądu Okręgowego o uniewinnienie od
stawianych im zarzutów, ewentualnie umorzenie postępowania lub o zwrot sprawy
Zastępcy Rzecznika Dyscyplinarnego na podstawie art. 345 § 1 k.p.k. oraz wniosku
sędziego X. Y. o dopuszczenie dowodu z akt spraw Sądu Okręgowego o sygn.: I C
190/06, I C 407/04, I C 109/06, I C 153/06, I C 269/05, I C 128/06, I C 33/07 i I C
188/06.
Tym samym postanowieniem, na podstawie art. 345 § 1 k.p.k. w zw. z art. 128
ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. – Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz. U. Nr 98,
poz. 1070 ze zm.) sprawę przeciwko obwinionym sędziom Sądu Okręgowego X. Y. i
W. Z. przekazał Zastępcy Rzecznika Dyscyplinarnego dla Sądu Apelacyjnego w celu
usunięcia istotnych braków czynności wyjaśniających poprzez załączenie do akt
sprawy poświadczonych za zgodność z oryginałem kserokopii zarządzeń o
wyznaczeniu rozpraw w sprawach wymienionych we wniosku o rozpoznanie sprawy
dyscyplinarnej. W zakresie tego rozstrzygnięcia Sąd Apelacyjny – Sąd Dyscyplinarny
wyraził ocenę, że materiał dowodowy przedstawiony przez Zastępcę Rzecznika
Dyscyplinarnego dla Sądu Apelacyjnego ma istotne braki w wyniku niezałączenia
zarządzeń o wyznaczeniu rozpraw w sprawach wymienionych w jego wniosku,
wydanych przez sędziego X. Y. Zarzut wyznaczenia do tych spraw nieuprawnionego
sędziego Sądu Rejonowego obligował rzecznika dyscyplinarnego do załączenia do akt
dowodów potwierdzających popełnienie takiego uchybienia. Konieczne jest bowiem
ustalenie, czy wszystkie zarządzenia w tych sprawach zostały wydane istotnie przez
sędziego X. Y. Niezbędne jest nadto ustalenie daty (dat) popełnienia przewinienia
2
służbowego (przewinień służbowych), również z tego względu, że budzi wątpliwość
uznanie przez rzecznika dyscyplinarnego postępowania obwinionego sędziego X. Y.
za jedno przewinienie o charakterze ciągłym.
Zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego w Sądzie Apelacyjnym w zażaleniu na
postanowienie Sądu Apelacyjnego – Sądu Dyscyplinarnego z dnia 23 czerwca 2009 r.
o przekazaniu mu sprawy w celu usunięcia istotnych braków czynności
wyjaśniających, zarzucił naruszenie art. 345 § 1 k.p.k. z powodu braku przesłanek do
wydania tego postanowienia i wniósł o jego uchylenie oraz przekazanie sprawy w tej
części do rozpoznania Sądowi Apelacyjnemu – Sądowi Dyscyplinarnemu.
Sąd Najwyższy – Sąd Dyscyplinarny zważył, co następuje:
W uzasadnieniu zażalenia podniesiono trafnie, że na gruncie art. 345 § 1 k.p.k.
możliwość zwrotu sprawy oskarżycielowi jest uzależniona od spełnienia się
kumulatywnie dwóch przesłanek, a mianowicie wystąpienia istotnych braków
postępowania przygotowawczego oraz stwierdzenia znacznych trudności w ich
usunięciu w postępowaniu sądowym. Nie można podzielić natomiast oceny
skarżącego, że w rozstrzyganej sprawie przesłanki te nie zachodzą.
Sąd Apelacyjny – Sąd Dyscyplinarny przyjął zasadnie, że postawienie sędziemu
zarzutu doprowadzenia do niewłaściwej obsady sądu podczas wydawania zarządzeń o
wyznaczaniu rozpraw nakazywało przede wszystkim zgromadzenie dowodów
wskazujących, że w sprawach objętych wnioskiem rzecznika dyscyplinarnego
obwiniony sędzia wydał tego rodzaju zarządzenia. Sąd Dyscyplinarny stwierdził
również prawidłowo, że postawienie tego rodzaju zarzutu nakazywało również
ustalenie dat, w jakich zarządzenia te były wydawane. Może mieć to bowiem
znaczenie dla oceny zasadności konstrukcji przewinienia dyscyplinarnego o
charakterze ciągłym, przyjętego przez rzecznika dyscyplinarnego oraz kwestii
związanych z biegiem terminu przedawnienia.
Przy uwzględnieniu charakteru zarzucanego przez rzecznika dyscyplinarnego
przewinienia, które miał popełnić obwiniony sędzia, braki w zakresie istotnych
dowodów odnoszących się do wskazanych wyżej okoliczności należy ocenić jako
rzutujące na wadliwość postępowania przeprowadzonego przez rzecznika
dyscyplinarnego o charakterze istotnym w rozumieniu art. 345 § 1 k.p.k.
Nie można podzielić również oceny skarżącego, że wskazanie przez Sąd
Dyscyplinarny konkretnych przejawów wadliwości postępowania i wskazanie, w jaki
sposób należy je usunąć (zażądać kserokopii zarządzeń wydanych w sprawach
wskazanych w zarzutach) nie świadczy o istnieniu znacznych trudności w usunięciu
stwierdzonych przez sąd braków w postępowaniu sądowym. Stanowisko skarżącego w
tym zakresie jest nadmiernym uproszczeniem, nie uwzględniającym w stopniu
dostatecznym okoliczności rozpoznawanej sprawy. Skarżący pominął bowiem, że
3
chodzi o uzyskanie zarządzeń wydanych w ponad stu sprawach, w okresie kilku lat,
które powinny być nie tylko dołączone, ale również przeanalizowane pod kątem
wskazanym przez Sąd Dyscyplinarny. Nie znajduje uzasadnienia stanowisko, aby
wszystkie te czynności miały być przeprowadzone dopiero na etapie postępowania
sądowego, a ich przeprowadzenie nie miało spowodować dla sądu istotnych trudności.
Z tych względów zażalenie było pozbawione uzasadnionych podstaw i podlegało
oddaleniu.
Dodatkowo wymaga zaś podkreślenia, że Sąd Apelacyjny – Sąd Dyscyplinarny
uznał za konieczne uzupełnienie czynności wyjaśniających w zakresie wyraźnie
wskazanym w treści zaskarżonego postanowienia. Ocena ta nie oznacza, że nie byłoby
natomiast celowe uzupełnienie materiału dowodowego w jeszcze szerszym zakresie,
przy uwzględnieniu zarzutów podniesionych przez obwinionych sędziów. Zwrot
sprawy na podstawie art. 345 § 1 k.p.k. daje sposobność również ku temu. Może mieć
to istotne znaczenie dla usprawnienia postępowania, które w przyszłości może toczyć
się przed sądem dyscyplinarnym.