Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III CNP 25/09
POSTANOWIENIE
Dnia 14 października 2009 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Jacek Gudowski
w sprawie z powództwa A. L.
przeciwko W. W.
o zapłatę,
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 14 października 2009 r.,
na skutek skargi pozwanego
o stwierdzenie niezgodności z prawem
prawomocnego postanowienia Sądu Okręgowego w T.
z dnia 28 lipca 2008 r.,
odrzuca skargę i zasądza od pozwanego na rzecz powódki
kwotę 1200 zł (tysiąc dwieście zł) tytułem zwrotu kosztów
postępowania przed Sądem Najwyższym.
Uzasadnienie
2
Wyrokiem z dnia 14 listopada 2007 r. Sąd Rejonowy w T.ie zasądził od
pozwanego W. W. na rzecz powódki A. L. kwotę 28 219,72 zł z ustawowymi
odsetkami tytułem wynagrodzenia za korzystanie z nieruchomości.
Postanowieniem z dnia 28 lipca 2008 r., Sąd Okręgowy w T. oddalił
zażalenie pozwanego W. W. od postanowienia Sądu Rejonowego w T. z dnia 31
marca 2008 r., oddalającego wniosek pozwanego o przywrócenie terminu do
złożenia wniosku o sporządzenie uzasadnienia wyroku i wniesienia apelacji oraz
odrzucającego jego wniosek o przywrócenie terminu do wniesienia apelacji
i odrzucającego apelację.
Postanowienie Sądu Okręgowego w T. z dnia 28 lipca 2008 r. stało się
przedmiotem przewidzianej w art. 4241
k.p.c. skargi pozwanego o stwierdzenie
niezgodności tego orzeczenia z prawem. Skarżący zarzucił, że „orzeczenie to
zostało wydane z naruszeniem art. 378 § 1 in fine związku z art. 397 § 2 w zw.
z art. 379 pkt 5 k.p.c. poprzez niestwierdzenie nieważności postępowania pomimo
naruszenia przez Sąd Rejonowy w T. art. 224 § 1 k.p.c. przez zamknięcie rozprawy
i wydanie wyroku, mimo nieudzielenia pozwanemu głosu i nieuwzględnienia jego
zarzutów do treści opinii biegłego z zakresu szacowania nieruchomości oraz
niemożność ustosunkowania się do pisma powódki z dnia 12 listopada 2007 r., a
także nieuwzględnienia zarzutu przedawnienia roszczeń powódki, a także art. 316
§ 1 k.p.c. przez wydanie wyroku z pominięciem stanu rzeczy z chwili zamknięcia
rozprawy (…), oraz art. 169 § 2 k.p.c. w związku z art. 243 k.p.c. przez przyjęcie, że
na stronie wnoszącej o przywrócenie terminu do dokonania czynności procesowej
koniecznym jest dowodzenie okoliczności wyłączających świadomość działania, a
nie wyłącznie uprawdopodobnienie okoliczności uzasadniających brak winy w
uchybieniu terminowi, a także naruszenie art. 2, 32 i 45 Konstytucji RP, a to zasady
zaufania obywatela do Państwa, jak również gwarantowaną zasadę państwa
prawnego i pewności prawa, oraz prawo do sprawiedliwego rozpatrzenia jego
sprawy przez niezawisły sad, co stanowi uzasadnioną przesłankę do przyjęcia i
rozpoznania skargi”.
3
Uprawdopodabniając wyrządzenie szkody przez wydanie zaskarżonego
orzeczenia Skarżący podniósł, że „na skutek obiektywnej niemożności
uczestniczenia w ostatniej rozprawie, a następnie oddalenia wniosku
o przywrócenie terminu do wniesienia środka zaskarżenia i odrzucenia apelacji,
pozbawiony został możliwości obrony swoich praw, a tym samym został
zobowiązany do zapłaty kwoty, która w rzeczywistości powódce się nie należy”.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Sąd Najwyższy wielokrotnie wyjaśniał, że przedmiotem skargi o stwierdzenie
niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia może być tylko to prawomocne
orzeczenie, przez którego wydanie została wyrządzona szkoda. Wynika to zresztą
w sposób oczywisty z art. 4241
§ 1 k.p.c. Z tych względów przyjęto np.,
że postanowienie sądu drugiej instancji odrzucające apelację może być
przedmiotem skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego
orzeczenia tylko wtedy, gdy szkoda została wyrządzona właśnie przez to
orzeczenie, a nie przez wydanie orzeczenia co do istoty sprawy, podważanego
odrzuconą apelacją (postanowienie z dnia 27 kwietnia 2007 r., l CNP 20/07,
niepubl.), oraz że postanowienie sądu drugiej instancji oddalające zażalenie na
postanowienie sądu pierwszej instancji odrzucające skargę o wznowienie
postępowania może być zaskarżone omawianą skargą tylko wówczas, gdy szkoda
została wyrządzona przez wydanie tego orzeczenia, a nie przez wydanie
orzeczenia objętego skargą o wznowienie postępowania (postanowienie z dnia
27 stycznia 2006 r., III CNP 18/05, OSNC 2006, nr 7-8, poz. 139).
Tymczasem pozwany wskazał w skardze, że szkoda której doznał na skutek
wydania zaskarżonego orzeczenia polega na uniemożliwieniu mu uczestniczenia
w ostatniej rozprawie przed wydaniem wyroku zasądzającego od niego zapłatę
kwoty 28 219,72 zł wraz z odsetkami na rzecz powódki, co można odnieść tylko do
wyroku Sądu Rejonowego w T. z dnia 14 listopada 2007 r., a nie do zaskarżonego
skargą postanowienia Sądu Okręgowego w T. z dnia 28 lipca 2008 r. W
podstawach skargi skarżący sformułował zarzuty naruszenia prawa procesowego,
które również można odnieść jedynie do postępowania przed sądem pierwszej
instancji zakończonego wyrokiem z dnia 14 listopada 2007 r.
4
Poza tym skarga pozwanego nie spełnia wymagania konstrukcyjnego
przewidzianego w art. 4245
§ 1 pkt 3 k.p.c., tj. nie wskazuje przepisu prawa,
z którym zaskarżone orzeczenie jest niezgodne. Wymaganie to ma odrębny
charakter i musi zostać spełnione niezależnie od postaw skargi, jeżeli zatem ten
sam przepis stanowi jednocześnie podstawę skargi oraz przepis, z którym
orzeczenie jest niezgodne, to należy przedstawić oba te elementy w sposób
odrębny (por. postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 20 lipca 2005 r., IV CNP
1/05, niepubl., z dnia 27 lipca 2006 r., III CNP 25/06, niepubl.).
Z tych względów należało orzec, jak w sentencji (art. 4248
§ 1 w związku
z art. 4245
§ 1 pkt 3 k.p.c.).
O kosztach orzeczono na podstawie art. 98 w związku z art. 391 § 1, art.
39821
i art. 42412
k.p.c.
jz