Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I CZ 71/09
POSTANOWIENIE
Dnia 26 listopada 2009 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Barbara Myszka (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Mirosław Bączyk
SSN Grzegorz Misiurek
w sprawie z powództwa W.P. i E.P.
przeciwko B.K.
o uzgodnienie stanu prawnego ujawnionego w księdze wieczystej z rzeczywistym
stanem prawnym,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 26 listopada 2009 r.,
zażalenia pozwanej
na postanowienie Sądu Okręgowego w W.
z dnia 27 marca 2009 r., sygn. akt [...],
uchyla zaskarżone postanowienie.
2
Uzasadnienie
Postanowieniem z dnia 27 marca 2009 r. Sąd Okręgowy w W. odrzucił
skargę kasacyjną pozwanej od wyroku tego Sądu z dnia 14 października 2008 r. z
powodu nie usunięcia braków formalnych (art. 3986
§ 2 k.p.c.).
W uzasadnieniu Sąd Okręgowy stwierdził, że pełnomocnik pozwanej,
wnosząc w dniu 13 lutego 2009 r. skargę kasacyjną nie dołączył pełnomocnictwa
do jej wniesienia, wobec czego pismem z dnia 18 lutego 2009 r. został wezwany do
usunięcia tego braku w terminie tygodniowym pod rygorem odrzucenia skargi.
W zakreślonym terminie pełnomocnik złożył pełnomocnictwo udzielone mu przez
pozwaną w dniu 3 marca 2009 r., a zatem w chwili składania skargi kasacyjnej nie
był umocowany do jej wniesienia. Zgodnie bowiem z uchwałą składu siedmiu
sędziów Sądu Najwyższego z dnia 5 czerwca 2008 r., III CZP 142/07 (OSNC 2008,
nr 11, poz. 122), pełnomocnictwo procesowe nie obejmuje z mocy samego prawa
umocowania do wniesienia skargi kasacyjnej i udziału w postępowaniu kasacyjnym,
natomiast pełnomocnictwo złożone przez pozwaną w postępowaniu kasacyjnym
obejmuje dopiero okres od dnia 3 marca 2009 r.
W zażaleniu na powyższe postanowienie pozwana zarzuciła Sądowi
Okręgowemu naruszenie przepisów art. 3986
§ 2 w związku z art. 126 § 3 i art. 92
k.p.c. przez przyjęcie, że skarga kasacyjna, do której dołączono pełnomocnictwo
procesowe z datą późniejszą od daty jej wniesienia, nie spełnia warunków
formalnych, i art. 3986
§ 2 k.p.c. przez odrzucenie skargi kasacyjnej, mimo że jej
braki zostały uzupełnione w terminie. W konkluzji żaląca wnosiła o uchylenie
zaskarżonego postanowienia.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zgodnie z powołaną w uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia uchwałą
składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 5 czerwca 2008 r., III CZP
142/07, której nadana została moc zasady prawnej, pełnomocnictwo procesowe nie
obejmuje z mocy samego prawa umocowania do wniesienia skargi kasacyjnej
i udziału w postępowaniu kasacyjnym. Trafnie zatem Sąd Okręgowy uznał,
że skarga kasacyjna, do której dotychczasowy pełnomocnik pozwanej,
3
reprezentujący ją w postępowaniu przed Sądami pierwszej i drugiej instancji,
nie dołączył pełnomocnictwa wykazującego jego umocowanie do wniesienia skargi
kasacyjnej, była dotknięta brakiem formalnym (art. 3984
§ 2 w związku z art. 126 § 3
k.p.c.). Nie można natomiast zgodzić się z poglądem Sądu Okręgowego,
że o usunięciu, bądź nie usunięciu tego braku przesądza data podpisania
dokumentu pełnomocnictwa.
Pojęcie pełnomocnictwa ma dwojakie znaczenie; z jednej strony oznacza
pochodzące od mocodawcy umocowanie pełnomocnika do działania w imieniu
mocodawcy, z drugiej natomiast – dokument obejmujący, a ściśle potwierdzający to
umocowanie. Od udzielenia pełnomocnictwa trzeba przy tym odróżnić jego
wykazanie przed sądem (zob. uchwały Sądu Najwyższego z dnia 27 listopada
2003 r., III CZP 74/03, OSNC 2005, nr 1, poz. 6 oraz z dnia 30 marca 2006 r.,
III CZP 14/06, OSNC 2006, nr 10, poz. 165).
O uzupełnieniu, bądź nie uzupełnieniu braku pełnomocnictwa decyduje treść
dokumentu pełnomocnictwa, a nie data jego wystawienia. Stanowisko takie –
jak podkreślił Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 4 września 2008 r.,
IV CZ 68/08 (nie publ.) – odpowiada istocie czynności uzupełnienia braków
formalnych pism procesowych. Czynność ta bowiem dokonywana jest w okresie
biegu terminu wyznaczonego do usunięcia braku formalnego skargi kasacyjnej
i dlatego nie można wymagać, aby w ramach uzupełnienia braku pełnomocnik
przedłożył pełnomocnictwo wystawione najpóźniej w dacie sporządzenia tej skargi.
Z dokumentu pełnomocnictwa podpisanego w dniu 3 marca 2009 r. wynika,
że autor skargi kasacyjnej, adw. M.W., został przez żalącą umocowany „do
złożenia skargi kasacyjnej” (k. 277).
Z powyższych względów Sąd Najwyższy na podstawie art. 39815
§ 1 zdanie
pierwsze w związku z art. 3941
§ 3 k.p.c. uchylił zaskarżone postanowienie.