Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV CZ 85/09
POSTANOWIENIE
Dnia 9 grudnia 2009 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Antoni Górski (przewodniczący)
SSN Iwona Koper
SSA Barbara Trębska (sprawozdawca)
w sprawie z powództwa A.W.
przeciwko T.W.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 9 grudnia 2009 r.,
zażalenia pozwanej
na postanowienie Sądu Apelacyjnego
z dnia 19 sierpnia 2009 r., sygn. akt [...],
oddala zażalenie.
2
Uzasadnienie
Zaskarżonym postanowieniem Sąd Apelacyjny na podstawie art. 373 k.p.c.,
1302
§ 3 k.p.c. oraz art. 2 ustawy z dnia 14 grudnia 2006 r. (Dz. U. nr 21, poz. 123) i
art. 14 u.k.s.c. odrzucił apelację pozwanej T.W. wniesioną od wyroku Sądu
Okręgowego w R. z dnia 17 kwietnia 2009 r., z uwagi na jej nie opłacenie opłatą
podstawową. Pozwana zwolniona była od kosztów sądowych w całości.
W zażaleniu na powyższe orzeczenie wnosząc o jego uchylenie, pozwana
zarzuciła naruszenie art. 149 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach
sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. Nr 167, poz. 1398 ze zm.) i art. 2 ustawy
z dnia 14 grudnia 2006 r. o zmianie ustawy o kosztach sądowych w sprawach
cywilnych (Dz. U. Nr 21 z 2007 r., poz. 123), przez zastosowanie art. 14 ust. 2
u.k.s.c. w brzmieniu sprzed nowelizacji ustawą z dnia 14 grudnia 2006 r. i po
zakończeniu postępowania w pierwszej instancji.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zarzut naruszenia art. 149 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach
sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. Nr 167, poz. 1398 ze zm., dalej u.k.s.c.)
należało uznać za oczywiście bezzasadny, gdyż przepis ten w rozpoznawanej
sprawie w ogóle nie mógł mieć zastosowania. Jest to przepis przejściowy
powyższej ustawy, określający zakres obowiązywania dotychczasowych przepisów
o kosztach sądowych (tj. ustawy z dnia 13 czerwca 1967 r.), w stosunku do
toczących się w czasie wejścia w życie nowej ustawy (2 marca 2006 r.),
postępowań sądowych. Postępowanie zaś w sprawie niniejszej zostało wszczęte
już po wejściu w życie ustawy z dnia 28 lipca 2005 r., jako, że pozew inicjujący to
postępowanie został wniesiony w dniu 29 grudnia 2006 r. (data nadania pisma
w urzędzie pocztowym - k. 11). Tak więc w tej sprawie, podstawą do rozstrzygania
o kosztach sądowych od początku była powołana wyżej ustawa, a wobec tego nie
było powodów do stosowania jej art. 149 ust. 1.
Skoro zatem pozwana w postępowaniu tym była zwolniona od kosztów
sądowych w całości, to z mocy art. 100 ust. 2 i art. 14 ust. 2 u.k.s.c. ciążył na niej
obowiązek uiszczenia opłaty podstawowej od wszelkich pism podlegających
3
opłacie sądowej, a zatem i od apelacji. Powyższe przepisy zostały co prawda
uchylone ustawą z dnia 14 grudnia 2006 r. o zmianie ustawy o kosztach sądowych
w sprawach cywilnych (Dz. U. Nr 21 z 2007 r., poz. 123) z dniem jej wejścia
w życie, tj. 10 marca 2007 r., jednakże jak stanowi art. 2 tej ustawy, do spraw
wszczętych do tej daty stosuje się przepisy dotychczasowe, a więc i art. 14 ust. 2
i art. 100 ust. 2 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. w brzmieniu pierwotnym,
zobowiązującym stronę zwolnioną od kosztów sądowych do uiszczenia opłaty
podstawowej. „Wszczęcie sprawy" w rozumieniu art. 2 ustawy nowelizującej,
to złożenie wniosku inicjującego postępowanie sądowe (w niniejszej sprawie pozwu
o zapłatę), a nie środka odwoławczego od postanowienia kończącego
postępowanie przed sądem pierwszej instancji.
Problem ponoszenia określonej w art. 14 ust. 2 i art. 100 ust. 2 u.k.s.c. opłaty
podstawowej od apelacji wniesionej po dniu 10 marca 2007 r. przez stronę
zwolnioną od kosztów sądowych w całości, został rozstrzygnięty w uchwale Sądu
Najwyższego z dnia 27 czerwca 2008 r. (III CZP 48/08, OSNC 2009 nr 7-8, poz.
102), którą Sąd w obecnym składzie podziela. W uzasadnieniu tejże uchwały Sąd
Najwyższy stwierdził, że art. 2 ustawy nowelizującej u.k.s.c. jest normą
międzyczasową opartą na zasadzie jednolitości postępowania. Zamieszczając ten
przepis ustawodawca wyraźnie odstąpił od ogólnej reguły bezpośredniego działania
nowej ustawy procesowej. Naturalną konsekwencją oparcia normy intertemporalnej
na zasadzie jednolitości postępowania jest konieczność stosowania przepisów
wcześniej obowiązujących w sprawach toczących się po wejściu w życie nowej
ustawy. Zatem ustawa z dnia 14 grudnia 2006 r. nowelizująca u.k.s.c. uchyliła
obowiązek uiszczania opłaty podstawowej od pism wnoszonych przez osoby
zwolnione od kosztów sądowych w całości, tylko w sprawach wszczętych po dniu
10 marca 2007 r. Okoliczność, że postanowienie o zwolnieniu od kosztów
sądowych zostało wydane już po tej dacie, sytuacji takiej strony w aspekcie
obowiązku uiszczenia przez nią opłaty podstawowej nie zmienia. Zwolnienie to
nastąpiło bowiem w sprawie wszczętej przed wejściem w życie ustawy
nowelizującej u.k.s.c.
Powyższe wskazuje, iż odrzucenie apelacji przez Sąd Apelacyjny na
podstawie powołanych w zaskarżonym postanowieniu przepisów było uzasadnione.
4
Z przytoczonych względów Sąd Najwyższy na podstawie art. 39814
w zw.
z art. 3941
§ 3 k.p.c. oddalił zażalenie jako bezzasadne.