Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II CZ 100/09
POSTANOWIENIE
Dnia 23 czerwca 2010 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Henryk Pietrzkowski (przewodniczący)
SSN Iwona Koper
SSN Kazimierz Zawada (sprawozdawca)
w sprawie z powództwa „C. Project” – Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością
przeciwko D. O. i R. O.
o zobowiązanie,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 23 czerwca 2010 r.,
zażalenia strony powodowej
na postanowienie Sądu Apelacyjnego […]
z dnia 17 sierpnia 2009 r.,
oddala zażalenie.
Uzasadnienie
2
Wyrokiem z dnia 9 lipca 2009 r. Sąd Apelacyjny uwzględniając apelację
pozwanych zmienił wyrok Sądu Okręgowego i oddalił powództwo oraz zasądził na
rzecz pozwanych kwotę 7 200 zł tytułem kosztów postępowania przed sądem
pierwszej instancji. Ponadto w punkcie II wyroku zasądził od strony powodowej na
rzecz pozwanych kwotę 5 400 zł tytułem kosztów procesu w postępowaniu
apelacyjnym. W uzasadnieniu wyroku zaznaczył, że wskutek omyłki nie zasądził
całych, żądanych przez pozwanych kosztów postępowania apelacyjnego: swoim
rozstrzygnięciem nie objął opłaty od apelacji w wysokości 100 000 zł.
Postanowieniem z dnia 17 sierpnia 2009 r. Sąd Apelacyjny oddalił wniesiony przez
pełnomocnika pozwanych wniosek o uzupełnienie wyroku przez zasądzenia na
rzecz pozwanych zwrotu opłaty od apelacji w wysokości 100 000 zł. Jednocześnie
wydał postanowienie, którym, uznając za oczywiście uzasadnione zażalenie
pozwanych na zawarte w punkcie II wyroku postanowienie o kosztach procesu, na
podstawie art. 395 § 2 w związku z art. 3941
§ 3 k.p.c. uchylił zaskarżone
postanowienie i zasądził od strony powodowej na rzecz pozwanych kwotę 105 400
zł tytułem zwrotu kosztów procesu w postępowaniu apelacyjnym.
Skarżąc postanowienie Sądu Apelacyjnego wydane na podstawie art. 395
§ 2 w związku z art. 3941
§ 3 k.p.c. strona powodowa zarzuciła, że zażalenie
pozwanych na zawarte w punkcie II wyroku Sądu Apelacyjnego z dnia 9 lipca
2009 r. postanowienie o kosztach procesu nie zostało doręczone stronie
powodowej, a doręczenie go stronie powodowej było konieczne, ponieważ art. 395
§ 2 k.p.c. w sytuacjach nim objętych nie zwalnia od obowiązku doręczenia drugiej
stronie odpisu zażalenia.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 395 § 2 k.p.c., jeżeli zażalenie zarzuca nieważność
postępowania lub jest oczywiście uzasadnione, sąd, który wydał zaskarżone
postanowienie, może na posiedzeniu niejawnym, nie przesyłając akt sądowi drugiej
instancji, uchylić zaskarżone postanowienie i w miarę potrzeby sprawę rozpoznać
na nowo; od ponownie wydanego postanowienia przysługują środki odwoławcze na
zasadach ogólnych. Jest oczywiste, że w okolicznościach sprawy pozwanym,
których apelacja została w całości uwzględniona, należał się zwrot kosztów
3
postępowania apelacyjnego obejmujących także opłatę od apelacji w wysokości
100 000 zł. Wymagana przez art. 395 § 2 k.p.c. – wystarczająca do jego
zastosowania – przesłanka oczywistości zażalenia została więc w sprawie
spełniona.
Nie można podzielić poglądu skarżącej, że art. 395 § 2 k.c. nie wprowadza,
obok przypadków objętych art. 394 § 1 pkt 2 i 5 k.p.c., wyjątku od przewidzianego
w art. 395 § 1 k.p.c. obowiązku doręczenia zażalenia drugiej stronie. Celem
rozwiązania przyjętego w art. 395 § 2 k.c. jest przeciwdziałanie przewlekłości
postępowania (por. postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 6 czerwca 1987 r.,
IV CZ 158/87, OSP 1988, z. 4, poz. 97, i z dnia 11 stycznia 2002 r., IV CZ 209/01,
LEX nr 559982). Wymóg zaś doręczenia drugiej stronie oczywiście uzasadnionego
zażalenia prowadziłby do odsunięcia możliwości skorzystania przez sąd
z rozwiązania przyjętego w art. 395 § 2 k.c. – nie tylko o czas potrzebny do
dokonania doręczenia, ale i o czas, jaki druga strona ma na wniesienie odpowiedzi
na zażalenie (art. 395 § 1 k.p.c.). Uwzględniając, że odpowiedź na zażalenie może
być wniesiona bezpośrednio do sądu wyższej instancji (art. 395 § 1 k.p.c.),
rozpoznanie oczywiście uzasadnionego zażalenia przez sąd, który je wydał,
mogłoby ulec przy wymaganiu jego doręczenia drugiej stronie dodatkowemu
jeszcze opóźnieniu o czas potrzebny na korespondencję i przesyłanie akt pomiędzy
tymi sądami, a może nawet w ogóle mogłoby do niego z tego powodu nie dojść.
Jednocześnie za doręczeniem drugiej stronie oczywiście uzasadnionego zażalenia
nie przemawiają żadne godne ochrony interesy tej strony. Zasadą według art. 395
§ 2 k.p.c. jest uchylenie zaskarżonego postanowienia, jeśli zaś sąd ze względu na
wystąpienie takiej potrzeby rozpozna ponadto sprawę na nowo, to wydane
ponownie postanowienie podlega zaskarżeniu na zasadach ogólnych, druga strona
ma więc w tej, istotnej z punktu widzenia jej interesów, sytuacji pełną możliwość
obrony swych praw. Oczywista niezgodność obowiązku doręczenia zażalenia
drugiej stronie z niewątpliwą ratio regulacji zawartej w art. 395 § 2 k.p.c. uzasadnia
zatem wniosek o uchyleniu tego obowiązku przez wskazaną regulację w zakresie
jej zastosowania.
Poza tym nawet w razie opowiedzenia się za odmienną wykładnią art. 395
§ 2 k.c. nie można by w okolicznościach niniejszej sprawy uznać niedoręczenia
4
pozwanym zażalenia na postanowienie zawarte w punkcie II wyroku Sądu
Apelacyjnego z dnia 9 lipca 2009 r. za uchybienie mogące mięć wpływ na wynik
rozstrzygnięcia. Jak wiadomo, jest oczywiste, że pozwanym, których apelacja
została w całości uwzględniona, należał się zwrot kosztów postępowania
apelacyjnego, obejmujących także opłatę od apelacji w wysokości 100 000 zł.
Mając powyższe na względzie, Sąd Najwyższy oddalił zażalenie (art. 39814
w związku z art. 3941
§ 3 k.p.c.).
md

II CZ 100/09

Powołane przepisy:

Informacje o źródle orzeczenia:

Dodatkowe informacje:

Pełny tekst orzeczenia