Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III CZ 35/10
POSTANOWIENIE
Dnia 23 września 2010 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Jacek Gudowski (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Dariusz Dończyk
SSN Wojciech Katner
w sprawie z wniosku H. P.
przy uczestnictwie W. P., F. P., J. K., J. K. i M. K.
o zniesienie współwłasności nieruchomości,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 23 września 2010 r.,
zażalenia uczestnika F. P.
na postanowienie Sądu Okręgowego w N. z dnia 30 kwietnia 2010 r., sygn. akt III Ca
(…),
oddala zażalenie.
Uzasadnienie
We wniosku o zniesienie współwłasności nieruchomości położonej w B.
wnioskodawczyni określiła wartość przedmiotu sprawy na kwotę 30 000 zł.
Wobec sporu między uczestnikami o prawo własności, postanowieniem wstęp-
nym z dnia 28 września 2009 r. Sąd Rejonowy w Z. ustalił, jakie nieruchomości są
przedmiotem sprawy. Apelację od tego postanowienia wniósł uczestnik F. P., w której –
wnosząc o zmianę zaskarżonego orzeczenia i oddalenie wniosku – określił wartość
przedmiotu zaskarżenia na kwotę 71 000 zł.
2
Sąd Okręgowy w N. postanowieniem z dnia 21 stycznia 2010 r. oddalił apelację
uczestnika, a wnosząc skargę kasacyjną od tego postanowienia (nazwaną „kasacją”),
uczestnik określił wartość przedmiotu zaskarżenia na kwotę „71.000.000 złotych”.
Postanowieniem z dnia 30 kwietnia 2010 r. Sąd Okręgowy odrzucił skargę
kasacyjną, stwierdzając, że zarówno apelacja, jak i skarga były wymierzone przeciwko
„całości orzeczenia”, zatem wartość przedmiotu zaskarżenia oznaczona w skardze nie
może być wyższa niż wskazana w apelacji. Z tych względów, skoro wartość ta jest
mniejsza niż określona w art. 5191
§ 4 pkt 4 k.p.c., skarga kasacyjna jest
niedopuszczalna i podlega odrzuceniu.
W zażaleniu uczestnik zarzucił, że po wydaniu zaskarżonego postanowienia
uzyskał wiarygodną informację, że wartość udziałów na nieruchomości wynosi 160 000
zł, a tym samym „spełnia warunki do złożenia skargi w tej sprawie”. Zarzucił, że kwotę
„71.000.000 złotych” wpisał na skutek błędu, powinien być zatem wezwany przez Sąd
do jego sprostowania. W konsekwencji wniósł o „zmianę zaskarżonego postanowienia i
nadanie biegu sprawie kasacyjnej”.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Oznaczenie wartości przedmiotu sporu (sprawy) należy do powoda (wniosko-
dawcy), a wskazana przez niego wartość w zasadzie nie podlega zmianom, także
w toku instancji, chyba że zostanie sprawdzona przez sąd na podstawie art. 25 k.p.c.
albo gdy dojdzie do rozszerzenia powództwa lub orzeczenia ponad żądanie (art. 368 § 2
k.p.c.). W niektórych wypadkach, gdy przewiduje to ustawa, zmiana wartości przedmiotu
sprawy następuje na skutek orzeczenia sądu (np. art. 684 k.p.c.). W orzecznictwie
jednoznacznie przyjmuje się również, że wskazana przez powoda (wnioskodawcę)
wartość przedmiotu sporu, która nie została sprawdzona przez sąd pierwszej instancji
(art. 25 k.p.c.), pozostaje aktualna w postępowaniu apelacyjnym (art. 368 § 2 k.p.c.), a
następnie w postępowaniu kasacyjnym (art. 368 § 2 w związku z art. 3984
§ 3 i art. 39821
k.p.c.) (por. np. postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 26 listopada 2001 r., V CKN
391/01, „Izba Cywilna” 2002, nr 3, s. 54, i z dnia 20 października 2008 r., I PZ 26/08,
OSNP 2010, nr 5-6, poz. 67).
W tym stanie rzeczy, skoro wartość przedmiotu sprawy została określona przez
wnioskodawcę na kwotę 30 000 zł, czego uczestnicy nie zakwestionowali, a sam
uczestnik – wnosząc apelację – wskazał kwotę 71 000 zł, to trafny jest wniosek Sądu
drugiej instancji, że skoro zarówno apelacja, jak i skarga kasacyjna zostały wymierzone
3
przeciwko „całości orzeczenia”, to wartość przedmiotu zaskarżenia oznaczona
w skardze nie może być wyższa niż wskazana w apelacji.
Dowolne twierdzenia skarżącego, że wartość udziałów na nieruchomości wynosi
obecnie 160 000 zł oraz że dopuścił się omyłki pisarskiej, nie mają zatem jakiegokolwiek
znaczenia i nie mogą wpłynąć na ocenę dopuszczalności skargi kasacyjnej, którą
limituje wartość wskazana w apelacji, mniejsza niż określona w art. 5191
§ 4 pkt 4 k.p.c.
Z tych względów Sąd Najwyższy orzekł, jak w sentencji (art. 385 w związku z art.
39821
i art. 3941
§ 3 k.p.c.).