Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I CZ 117/10
POSTANOWIENIE
Dnia 17 listopada 2010 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Marek Sychowicz (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Dariusz Dończyk
SSN Katarzyna Tyczka-Rote
w sprawie ze skargi A. S.
o wznowienie postępowania zakończonego prawomocnym wyrokiem Sądu
Apelacyjnego z dnia 15 grudnia 2006 r., sygn. akt I ACa (…), wydanego w sprawie z
powództwa A. S.
przeciwko Robotniczej Spółdzielni Mieszkaniowej „P.(...)” w W.
o zobowiązanie i zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 17 listopada 2010 r.,
zażalenia skarżącej na postanowienie Sądu Apelacyjnego z dnia 22 czerwca 2010 r.,
sygn. akt I ACa (…),
oddala zażalenie.
Uzasadnienie
Postanowieniem z dnia 22 czerwca 2010 r. Sąd Apelacyjny odrzucił skargę
powódki A. S. o wznowienie postępowania zakończonego prawomocnym wyrokiem tego
Sądu z dnia 15 grudnia 2006 r., sygn. akt I ACa (…), w sprawie przeciwko pozwanej
Robotniczej Spółdzielni Mieszkaniowej „P.(...)” w W., oddalającym apelację powódki od
wyroku Sądu Okręgowego w W. z dnia 27 lipca 2005 r., sygn. akt II C (…), oddalającego
2
powództwo o wydanie rzeczy, zobowiązanie do złożenia oświadczenia woli oraz o
zapłatę.
Sąd Apelacyjny uznał, że nie istniała podana w skardze podstawa wznowienia
postępowania polegająca na wykryciu takich okoliczności faktycznych lub środków
dowodowych, które mogłyby mieć wpływ na wynik sprawy, a z których strona nie mogła
skorzystać w poprzednim postępowaniu (art. 403 § 2 k.p.c.). W ocenie tego Sądu
podstawy takiej nie stanowi uznanie przez Europejski Trybunał Praw Człowieka (dalej:
„Trybunał”) za niedopuszczalną skargi wniesionej przez powódkę do Trybunału jako
wniesioną po terminie, bowiem nie mogło to mieć wpływu na wynik sprawy.
Powyższe postanowienie powódka zaskarżyła zażaleniem, zarzucając
naruszenie art. 410 i art. 130 § 1 zd. 2 k.p.c. oraz wnosząc o jego uchylenie
i zasądzenie na jej rzecz od pozwanej kosztów postępowania zażaleniowego według
norm przepisanych. Podniosła, że podstawę wznowienia postępowania stanowiła
doręczona jej w dniu 2 stycznia 2010 r. pochodząca od Trybunału informacja
o „rzekomym” przekroczeniu przez nią terminu do wniesienia skargi do Trybunału,
liczonego od wydania postanowienia Sądu Najwyższego o odrzuceniu wniesionej przez
nią skargi kasacyjnej, zamiast od doręczenia jej pisma odmawiającego wniesienia na jej
rzecz skargi kasacyjnej przez Prokuratora Generalnego. Uchylenie się Trybunału od
merytorycznego rozpoznania sprawy było zaś wynikiem powolnego rozpatrywania przez
Sąd Najwyższy wniesionej przez nią skargi kasacyjnej, „co uniemożliwiło wcześniejsze
zwrócenie się do Prokuratora Generalnego o wniesienie skargi kasacyjnej w trybie art.
3985
§ 2 k.p.c., a w konsekwencji również skargi do Trybunału”. Ponadto wskazała, że
jej pismo, oprócz żądania wznowienia postępowania, zawierało również żądanie
naprawienia szkody, zatem Sąd Apelacyjny przed wydaniem zaskarżonego
postanowienia miał obowiązek wyjaśnić jego treść, a gdy uznał, że nie zachodzą
dostateczne podstawy wznowienia, zastosować art. 130 § 1 zd. 2 k.p.c.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie.
Za prawidłową należy uznać ocenę Sądu drugiej instancji co do tego,
że pochodząca od Trybunału informacja o niedopuszczalności skargi wniesionej przez
żalącą do Trybunału z powodu uchybienia terminowi do jej wniesienia nie może
stanowić przewidzianej w art. 403 § 2 k.p.c. podstawy wznowienia postępowania
zakończonego prawomocnym wyrokiem tego Sądu z dnia 15 grudnia 2006 r., sygn. akt I
ACa (…). Uwzględniając to, że wyrażona przez Trybunał ocena o niedopuszczalności
3
skargi wniesionej do Trybunału nie podlega jurysdykcji sądów polskich, w tym Sądu
Najwyższego, stwierdzić należy, że wystąpienie przez żalącą do Prokuratora
Generalnego o wniesienie na jej rzecz skargi kasacyjnej od powyższego wyroku nie
pozostawało w żadnym związku z oceną Trybunału. Skoro bowiem żaląca wniosła
skargę kasacyjną od powyższego wyroku zaskarżając go w całości, to zgodnie z art.
3981
§ 2 k.p.c. wniesienie skargi kasacyjnej przez Prokuratora Generalnego od tego
wyroku na jej rzecz było wyłączone, nawet jeśli wniesiona przez nią skarga kasacyjna
została następnie odrzucona postanowieniem Sądu Najwyższego z dnia 27 września
2007 r., sygn. akt I CSK (…). A skoro Prokurator Generalny nie mógł skutecznie wnieść
skargi kasacyjnej na jej rzecz, to ewentualne jej wniesienie przez Prokuratora
Generalnego z naruszeniem art. 3981
§ 2 k.p.c. nie mogło skutkować odmienną oceną
Trybunału co do uchybienia przez żalącą terminowi do wniesienia skargi do Trybunału
jako przyczynie jej niedopuszczalności. Zatem zgodnie z art. 410 k.p.c. i wbrew
twierdzeniom żalącej wniesiona przez nią skarga o wznowienie postępowania podlegała
odrzuceniu jako nieoparta na ustawowej podstawie.
Prawidłowa była również dokonana przez Sąd drugiej instancji kwalifikacja pisma
wszczynającego postępowanie jako skargi o wznowienie postępowania, bowiem w
piśmie tym zawarte zostało jednoznacznie sformułowane żądanie wznowienia
postępowania ze skargi kasacyjnej od wyroku tego Sądu z dnia 15 grudnia 2006 r.,
sygn. akt I ACa (…), odrzuconej postanowieniem Sądu Najwyższego z dnia 27 września
2007 r., sygn. akt I CSK (…). Na dalszym etapie postępowania, stwierdzając nieistnienie
ustawowej podstawy wznowienia, Sąd drugiej instancji nie był obowiązany na podstawie
art. 130 § 1 zd. 2 k.p.c. kwalifikować wniesionego pisma jako pozwu zawierającego
żądanie naprawienia szkody, już choćby z tego względu, że ocena Sądu drugiej instancji
co do istnienia ustawowej podstawy wznowienia podlegała kontroli w postępowaniu
zażaleniowym.
Z tych względów, na podstawie art. 39814
w zw. z art. 3941
§ 3 k.p.c., Sąd
Najwyższy postanowił jak w sentencji.