Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE Z DNIA 23 LISTOPADA 2010 R.
WZ 52/10
Specyficzne warunki szkolenia wojskowego na poligonie, które od-
powiada działaniom bojowym i wskutek tego ogranicza żołnierzowi swobo-
dę dysponowania czasem w celach pozasłużbowych, mogą usprawiedli-
wiać niedotrzymanie przez niego zawitego terminu do wniesienia środka
odwoławczego jako „przyczyna od strony niezależna” i uzasadniać przy-
wrócenie tego terminu (art. 126 § 1 k.p.k.).
Przewodniczący: sędzia SN W. Błuś (sprawozdawca).
Sędziowie SN: M. Buliński, E. Matwijów.
Sąd Najwyższy w sprawie ppor. Marka C., oskarżonego o popełnie-
nie przestępstwa określonego w art. 293 § 1 k.k. i in., po rozpoznaniu w
Izbie Wojskowej na posiedzeniu w dniu 23 listopada 2010 r., zażalenia
oskarżonego na postanowienie Wojskowego Sądu Okręgowego w W. z
dnia 21 września 2010 r., odmawiające przywrócenia terminu do złożenia
zażalenia na postanowienie Wojskowego Sądu Okręgowego w W. z dnia
27 stycznia 2010 r. o sprostowaniu oczywistej omyłki pisarskiej w postano-
wieniu tego Sądu z dnia 22 grudnia 2009 r.,
z m i e n i ł zaskarżone postanowienie i p r z y w r ó c i ł oskarżonemu
ppor. Markowi C. termin do złożenia zażalenia na postanowienie Wojsko-
wego Sądu Okręgowego w W. z dnia 27 stycznia 2010 r.,
2
Z U Z A S A D N I E N I A :
Wojskowy Sąd Okręgowy w W., postanowieniem z dnia 27 stycznia
2010 r., sprostował oczywistą omyłkę pisarską w postanowieniu tegoż Są-
du z dnia 22 grudnia 2009 r. Wskazane postanowienie wraz z uzasadnie-
niem zostało doręczone ppor. Markowi C. w dniu 15 marca 2010 r. i jako
niezaskarżone uprawomocniło się w dniu 23 marca 2010 r.
W dniu 21 kwietnia 2010 r. do sądu wpłynął wniosek ppor. Marka C. o
przywrócenie terminu do złożenia zażalenia na przedmiotowe postanowie-
nie. W uzasadnieniu wniosku wnioskodawca podniósł, że po otrzymaniu
koperty wraz z wymienionym postanowieniem sądu uległa ona zgubieniu
zanim została przez niego otwarta, a odnalazł ją dopiero w dniu 21 kwietnia
2010 r. (...) Zagubienie koperty z orzeczeniem sądu tłumaczył pobytem na
szkoleniu poligonowym w B. i związanymi z tym warunkami i specyfiką
szkolenia poligonowego oraz wykonywanymi przez niego czynnościami
służbowymi.
Wojskowy Sąd Okręgowy w W. postanowieniem z dnia 21 września
2010 r. odmówił ppor. Markowi C. przywrócenia terminu do złożenia zaża-
lenia na postanowienie Wojskowego Sądu Okręgowego w W. z dnia 27
stycznia 2010 r. o sprostowaniu oczywistej omyłki pisarskiej w postanowie-
niu tego Sądu z dnia 22 grudnia 2009 r.
W dniu 20 października 2010 r. zażalenie na to orzeczenie złożył
oskarżony i podniósł, że:
- złożony przez niego w B., dnia 21 kwietnia 2010 r. wniosek o przy-
wrócenie terminu do wniesienia zażalenia na postanowienie Wojskowego
Sądu Okręgowego w W. z dnia 27 stycznia 2010 r., z powodu zaistnienia
ważnej przyczyny uniemożliwiającej wniesienie takowego zażalenia, jakim
było zgubienie koperty z powyższym postanowieniem i brak możliwości
3
kontaktu z obrońcą jest w pełni zasadny i mieści się w obrębie przepisów
prawa go stanowiącego;
- zarówno poprzedni wniosek, jak i powyższe zażalenie i jego argumenta-
cja nie stanowią polemiki z wnioskami prokuratury, a jedynie stwierdzają
fakty i wyjaśniają okoliczności zdarzenia;
- niedotrzymanie terminu, o którym mowa w wyżej wymienionym wniosku
nastąpiło z ważnych obiektywnych przyczyn niezależnych od niego, a za-
tem bez znamion winy;
- specyfiki szkolenia poligonowego, która została całkowicie pominięta w
treści postanowienia Wojskowego Sądu Okręgowego w W. z dnia 21 wrze-
śnia 2010 r., w wyniku czego przypisana została mu rzekoma wina w po-
staci niedbalstwa;
- możliwości potwierdzenia powyższych zdarzeń i argumentów przez na-
ocznych świadków.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Zażalenie oskarżonego jest zasadne w tej części, w której podnosi
on, że Wojskowy Sąd Okręgowy w W. nie uwzględnił w swoich rozważa-
niach specyfiki wynikającej ze szkolenia poligonowego i związanych z tym
faktem trudności w złożeniu w terminie zażalenia. Nie ulega wątpliwości, iż
dysponowanie przez żołnierza zawodowego swoim czasem jest ograniczo-
ne. Ograniczenia te w istotny sposób ulegają zwiększeniu w czasie szkole-
nia poligonowego, kiedy to żołnierze wykonują swoje obowiązki służbowe
w warunkach bojowych, maksymalnie zbliżonych do warunków działań wo-
jennych. Nie wymaga szerszego uzasadnienia fakt, że właśnie w czasie
takich zajęć żołnierz zawodowy w stopniu oficerskim jest obciążony szere-
giem obowiązków, musi niezwłocznie wykonywać polecenia i rozkazy wyż-
szych przełożonych bez względu na porę dnia czy nocy, warunki pogodo-
we, czy też własne zmęczenie fizyczne lub psychiczne. W takich to specy-
ficznych okolicznościach, niezależnych przecież od oskarżonego, doszło
4
do niedotrzymania przez niego terminu zawitego do wniesienia zażalenia
na postanowienie Wojskowego Sądu Okręgowego w W. z dnia 27 stycznia
2010 r., a skoro tak to należało uwzględnić zażalenie oskarżonego i zmie-
nić zaskarżone orzeczenie przez przywrócenie terminu do złożenia środka
odwoławczego.
Postanowienie Sądu Najwyższego, nie przesądzające przecież o
skuteczności zażalenia oskarżonego na postanowienie Wojskowego Sądu
Okręgowego w W. z dnia 27 stycznia 2010 r., spowoduje konieczność pod-
jęcia przez Prezesa tego Sądu czynności związanych ze złożeniem przez
uprawniony podmiot zażalenia oraz ewentualnego postąpienia przez sąd w
myśl przepisu art. 463 § 1 k.p.k.