III CZ 63/10
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:25-11-2013
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:I CZ 55/04 V CZ 52/01
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt III CZ 63/10
POSTANOWIENIE
Dnia 21 grudnia 2010 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Krzysztof Strzelczyk (przewodniczący)
SSN Dariusz Zawistowski
SSA Maria Szulc (sprawozdawca)
w sprawie ze skargi M. W.
o stwierdzenie niezgodności z prawem wyroku Sądu Okręgowego w K. z dnia 17
czerwca 2008 r. sygn. akt II Ca (…)
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 21 grudnia 2010 r.,
zażalenia pozwanej na postanowienie Sądu Okręgowego w K. z dnia 30 czerwca
2010 r., sygn. akt II Ca (…),
1) oddala zażalenie,
2) przyznaje adwokatowi A. S. od Skarbu Państwa Sądu Okręgowego w K.
wynagrodzenie w kwocie 450 złotych podwyższone o stawkę podatku VAT
tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej z urzędu w postępowaniu
zażaleniowym przed Sądem Najwyższym.
Uzasadnienie
Postanowieniem z dnia 30 czerwca 2010 r. Sąd Okręgowy w K. odrzucił skargę
powódki M. W. o stwierdzenie niezgodności z prawem wyroku tego sądu z dnia 17
czerwca 2008 r. Podstawą tego rozstrzygnięcia było sporządzenie skargi osobiście
przez powódkę, z naruszeniem obowiązku zastępowania strony przez adwokata lub
radcę prawnego w postępowaniu przed Sądem Najwyższym oraz czynnościach
podejmowanych w związku z tym postępowaniem przed sądem niższej instancji. Jak
2
stwierdził Sąd Okręgowy, wniosek o ustanowienie pełnomocnika z urzędu, jaki powódka
złożyła równocześnie z wnoszoną skargą nie miał znaczenia dla oceny prawidłowości
wniesienia skargi, a brak w tym zakresie był nieusuwalny i prowadził do jej odrzucenia.
W zażaleniu z dnia 20 września 2010 r. powódka zarzuciła temu postanowieniu
naruszenie art. 871
§ 2 k.p.c. w zw. z art. 130 § 1 k.p.c. przez pominięcie faktu, że pismo
zatytułowane jako „skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego
wyroku” powinno zostać rozpoznane w pierwszej kolejności w zakresie wniosku o
zwolnienie od kosztów sądowych i o ustanowienie pełnomocnika z urzędu, a dopiero
następnie w odniesieniu do samej skargi. Powódka wskazała także, iż zaskarżone
postanowienie zostało doręczone bezpośrednio pełnomocnikowi ustanowionemu dla niej
z urzędu, co wskazywałoby, że Sąd Okręgowy potraktował jej pismo przede wszystkim
jako wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych i ustanowienie pełnomocnika z urzędu.
Na tej podstawie powódka wniosła o uchylenie zaskarżonego postanowienia oraz
zasądzenie kosztów nieopłaconej pomocy prawnej z urzędu.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zażalenie jest bezzasadne.
Stosownie do art. 871
§ 1 k.p.c. w postępowaniu przed Sądem Najwyższym
strona musi być zastępowana przez adwokata lub radcę prawnego. Skarżąca nie
dopełniła tego obowiązku, wnosząc samodzielnie skargę do Sądu Okręgowego, co na
podstawie art. 4246
§ 3 k.p.c. prowadziło do jej odrzucenia jako niedopuszczalnej.
Dla sprawy bez znaczenia pozostaje fakt połączenia przez skarżącą w jednym
piśmie wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych oraz o ustanowienie pełnomocnika z
urzędu „do czynności wniesienia i skonkretyzowania profesjonalnego skargi” ze skargą
o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego wyroku. Zgodnie z utrwalonym
stanowiskiem Sądu Najwyższego, brak jest podstaw do uznania, by wniosek o
ustanowienie pełnomocnika z urzędu sanował brak pisma procesowego w zakresie
zdolności postulacyjnej strony (por. m.in. postanowienia Sądu Najwyższego z: dnia 23
maja 2001 r., V CZ 52/01, niepubl. oraz z dnia 16 czerwca 2004 r., I CZ 55/04, niepubl.).
Skarga wniesiona samodzielnie przez powódkę była, więc dotknięta nieusuwalnym
brakiem, uniemożliwiającym jej merytoryczne rozpoznanie. Nie zamyka to drogi do
rozpoznania dodatkowych wniosków zawartych w tym samym piśmie procesowym,
jednak rozstrzygnięcie w tym zakresie nie ma wpływu na dopuszczalność skargi o
stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego wyroku.
3
Z uwagi na powyższe, na podstawie art. 39814
k.p.c. w zw. z art. 3941
§ 3 k.p.c.
orzeczono jak na wstępie. O kosztach nieopłaconej pomocy prawnej rozstrzygnięto
zgodnie z § 6 pkt 3, § 13 ust 2 pkt 2 w zw. z § 19 i 20 rozporządzenia Ministra
Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie
oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej
z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz. 1348 ze zm.).
POSTANOWIENIE
Dnia 21 grudnia 2010 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Krzysztof Strzelczyk (przewodniczący)
SSN Dariusz Zawistowski
SSA Maria Szulc (sprawozdawca)
w sprawie ze skargi M. W.
o stwierdzenie niezgodności z prawem wyroku Sądu Okręgowego w K. z dnia 17
czerwca 2008 r. sygn. akt II Ca (…)
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 21 grudnia 2010 r.,
zażalenia pozwanej na postanowienie Sądu Okręgowego w K. z dnia 30 czerwca
2010 r., sygn. akt II Ca (…),
1) oddala zażalenie,
2) przyznaje adwokatowi A. S. od Skarbu Państwa Sądu Okręgowego w K.
wynagrodzenie w kwocie 450 złotych podwyższone o stawkę podatku VAT
tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej z urzędu w postępowaniu
zażaleniowym przed Sądem Najwyższym.
Uzasadnienie
Postanowieniem z dnia 30 czerwca 2010 r. Sąd Okręgowy w K. odrzucił skargę
powódki M. W. o stwierdzenie niezgodności z prawem wyroku tego sądu z dnia 17
czerwca 2008 r. Podstawą tego rozstrzygnięcia było sporządzenie skargi osobiście
przez powódkę, z naruszeniem obowiązku zastępowania strony przez adwokata lub
radcę prawnego w postępowaniu przed Sądem Najwyższym oraz czynnościach
podejmowanych w związku z tym postępowaniem przed sądem niższej instancji. Jak
2
stwierdził Sąd Okręgowy, wniosek o ustanowienie pełnomocnika z urzędu, jaki powódka
złożyła równocześnie z wnoszoną skargą nie miał znaczenia dla oceny prawidłowości
wniesienia skargi, a brak w tym zakresie był nieusuwalny i prowadził do jej odrzucenia.
W zażaleniu z dnia 20 września 2010 r. powódka zarzuciła temu postanowieniu
naruszenie art. 871
§ 2 k.p.c. w zw. z art. 130 § 1 k.p.c. przez pominięcie faktu, że pismo
zatytułowane jako „skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego
wyroku” powinno zostać rozpoznane w pierwszej kolejności w zakresie wniosku o
zwolnienie od kosztów sądowych i o ustanowienie pełnomocnika z urzędu, a dopiero
następnie w odniesieniu do samej skargi. Powódka wskazała także, iż zaskarżone
postanowienie zostało doręczone bezpośrednio pełnomocnikowi ustanowionemu dla niej
z urzędu, co wskazywałoby, że Sąd Okręgowy potraktował jej pismo przede wszystkim
jako wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych i ustanowienie pełnomocnika z urzędu.
Na tej podstawie powódka wniosła o uchylenie zaskarżonego postanowienia oraz
zasądzenie kosztów nieopłaconej pomocy prawnej z urzędu.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zażalenie jest bezzasadne.
Stosownie do art. 871
§ 1 k.p.c. w postępowaniu przed Sądem Najwyższym
strona musi być zastępowana przez adwokata lub radcę prawnego. Skarżąca nie
dopełniła tego obowiązku, wnosząc samodzielnie skargę do Sądu Okręgowego, co na
podstawie art. 4246
§ 3 k.p.c. prowadziło do jej odrzucenia jako niedopuszczalnej.
Dla sprawy bez znaczenia pozostaje fakt połączenia przez skarżącą w jednym
piśmie wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych oraz o ustanowienie pełnomocnika z
urzędu „do czynności wniesienia i skonkretyzowania profesjonalnego skargi” ze skargą
o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego wyroku. Zgodnie z utrwalonym
stanowiskiem Sądu Najwyższego, brak jest podstaw do uznania, by wniosek o
ustanowienie pełnomocnika z urzędu sanował brak pisma procesowego w zakresie
zdolności postulacyjnej strony (por. m.in. postanowienia Sądu Najwyższego z: dnia 23
maja 2001 r., V CZ 52/01, niepubl. oraz z dnia 16 czerwca 2004 r., I CZ 55/04, niepubl.).
Skarga wniesiona samodzielnie przez powódkę była, więc dotknięta nieusuwalnym
brakiem, uniemożliwiającym jej merytoryczne rozpoznanie. Nie zamyka to drogi do
rozpoznania dodatkowych wniosków zawartych w tym samym piśmie procesowym,
jednak rozstrzygnięcie w tym zakresie nie ma wpływu na dopuszczalność skargi o
stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego wyroku.
3
Z uwagi na powyższe, na podstawie art. 39814
k.p.c. w zw. z art. 3941
§ 3 k.p.c.
orzeczono jak na wstępie. O kosztach nieopłaconej pomocy prawnej rozstrzygnięto
zgodnie z § 6 pkt 3, § 13 ust 2 pkt 2 w zw. z § 19 i 20 rozporządzenia Ministra
Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie
oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej
z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz. 1348 ze zm.).