II PZ 52/10
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:29-04-2013
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:III CZP 142/07 III PZ 3/09
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt II PZ 52/10
POSTANOWIENIE
Dnia 27 stycznia 2011 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Beata Gudowska (przewodniczący)
SSN Zbigniew Hajn
SSN Małgorzata Wrębiakowska-Marzec (sprawozdawca)
w sprawie z powództwa M. S.
przeciwko F. Urządzenia i Montaże Przemysłowe Sp. z o.o.
o odszkodowanie,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń
Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 27 stycznia 2011 r.,
zażalenia strony pozwanej na postanowienie Sądu Okręgowego Sądu Pracy i
Ubezpieczeń Społecznych
z dnia 20 października 2010 r.,
uchyla zaskarżone postanowienie.
U z a s a d n i e n i e
Postanowieniem z dnia 20 października 2010 r. Sąd Okręgowy, działając na
podstawie art. 3986
§ 2 k.p.c. i powołując się na uchwałę składu siedmiu sędziów
Sądu Najwyższego z dnia 5 czerwca 2008 r., III CZP 142/07, odrzucił skargę
kasacyjną strony pozwanej – F. Urządzenia i Montaże Spółki z o.o. od wyroku tego
Sądu z dnia 2 lipca 2010 r. Sąd Okręgowy uznał, że pełnomocnictwo ogólne z dnia
7 kwietnia 2010 r. nie spełniało ustawowych wymagań, a pełnomocnik skarżącego -
pomimo wezwania - nie przedłożył pełnomocnictwa procesowego upoważniającego
go do występowania w postępowaniu kasacyjnym.
2
W zażaleniu na powyższe postanowienie strona pozwana zarzuciła
naruszenie art. 3986
§ 2 w związku z art. 871
§ 1 i z art. 88 częścią pierwszą k.p.c.,
poprzez bezzasadne ustalenie, że pełnomocnik strony pozwanej nie dołączył
pełnomocnictwa procesowego upoważniającego go do zastępowania skarżącego w
postępowaniu kasacyjnym.
Wskazując na powyższy zarzut skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego
postanowienia i stwierdzenie, że stanowi ono oczywiste naruszenie prawa (art. 79
ust. 1 lit. e ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach
cywilnych).
W uzasadnieniu zażalenia podniesiono, z powołaniem się na treść aktu
notarialnego z dnia 30 października 2008 r., że przedstawione pełnomocnictwo jest
pełnomocnictwem procesowym ogólnym (art. 88 część pierwsza k.p.c.),
stanowiącym umocowanie pełnomocnika do prowadzenia w imieniu mocodawcy
wszelkich spraw toczących się z jego udziałem i że treść tego pełnomocnictwa
obejmuje umocowanie do wszczęcia w imieniu skarżącego także postępowania
dotyczącego wniesienia do Sądu Najwyższego skargi kasacyjnej od
prawomocnego wyroku Sądu drugiej instancji, sporządzenia takiej skargi
kasacyjnej, podpisania jej i reprezentowania Spółki przed Sądem Najwyższym. W
konsekwencji zasada prawna wyrażona w uchwale III CZP 142/07 nie została
niczym naruszona.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Zażalenie jest zasadne. W uchwale składu siedmiu sędziów z dnia 5
czerwca 2008 r., III CZP 142/07 (OSNC 2008 nr 11, poz. 122), której nadano moc
zasady prawnej, Sąd Najwyższy stwierdził, że pełnomocnictwo procesowe nie
obejmuje z samego prawa umocowania do wniesienia skargi kasacyjnej i udziału w
postępowaniu kasacyjnym. Z treści tej uchwały Sąd drugiej instancji wyprowadził
wniosek, że pełnomocnictwo powinno wyraźnie upoważniać do występowania
przed Sądem Najwyższym w postępowaniu kasacyjnym. Pogląd ten należy uznać
za zbyt rygorystyczny.
Zgodnie z art. 88 k.p.c. pełnomocnictwo może być albo procesowe - bądź to
ogólne, bądź do prowadzenia poszczególnych spraw - albo do niektórych tylko
czynności procesowych. Nie budzi wątpliwości, że przez pełnomocnictwo ogólne
3
należy rozumieć umocowanie pełnomocnika do prowadzenia w imieniu mocodawcy
wszelkich spraw toczących się z jego udziałem, a zakres uprawnień pełnomocnika
procesowego ustanowionego takim pełnomocnictwem określa art. 91 k.c. Rację ma
Sąd drugiej instancji, że - w świetle powołanej wyżej uchwały - przepis ten nie
obejmuje swoim zakresem umocowania do wniesienia skargi kasacyjnej i
występowania w wywołanym jej wniesieniem postępowaniu przed Sądem
Najwyższym. Jednakże z treści pełnomocnictwa przedłożonego przez
pełnomocnika skarżącego na wezwanie Sądu odwoławczego wynika, że obejmuje
ono - między innymi - umocowanie do reprezentowania mocodawcy przed sądami,
wszczynania i prowadzenia wszelkich postępowań sądowych oraz składania
wszelkich środków zaskarżenia. Pełnomocnictwo to wykracza więc poza zakres
pełnomocnictwa procesowego z art. 91 k.p.c., stanowiąc pełnomocnictwo szersze,
którego treść należy oceniać - zgodnie z art. 92 k.p.c. - według jego treści oraz
przepisów prawa cywilnego. Wyraźne wskazanie w treści pełnomocnictwa, że
obejmuje ono reprezentowanie mocodawcy przed sądami, w tym wszczynanie i
prowadzenie wszelkich postępowań sądowych z prawem składania wszelkich
środków zaskarżenia oznacza, że pełnomocnictwo to dotyczy nie tylko postępowań
przed sądami powszechnymi, z prawem wnoszenia zwykłych środków zaskarżenia,
ale także postępowań przed Sądem Najwyższym, z umocowaniem do wniesienia
nadzwyczajnego środka zaskarżenia, jakim jest skarga kasacyjna.
Sąd Najwyższy w składzie rozpoznającym niniejsze zażalenie wyraża
pogląd, że traktowanie pełnomocnictwa, w którym strona upoważniła pełnomocnika
do reprezentowania jej we wszelkich postępowaniach sądowych (a więc także w
postępowaniu kasacyjnym) i wnoszenia wszelkich środków zaskarżenia (zatem
również skargi kasacyjnej), jako niezawierającego wyraźnego umocowania do
sporządzenia skargi kasacyjnej, jej wniesienia i występowania przed Sądem
Najwyższym, byłoby przejawem nadmiernego formalizmu. Skoro pełnomocnictwo
obejmuje reprezentowanie mocodawcy przed sądami, we wszelkich
postępowaniach, z prawem składania wszelkich środków zaskarżenia, to wynika z
niego, że pełnomocnik może dokonywać wszystkich czynności, które są potrzebne
do występowania przed wszystkimi sądami, w tym wnieść skargę kasacyjną
wszczynającą postępowanie kasacyjne przed Sądem Najwyższym.
4
Pełnomocnictwo szersze niż procesowe nie musi szczegółowo wymieniać
wszystkich czynności, do których dokonania pełnomocnik jest uprawniony.
Wystarczy, gdy z oświadczenia mocodawcy wynika, że pełnomocnik jest
umocowany do ich dokonywania (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 13
maja 2009 r., III PZ 3/09, LEX nr 509017).
Z tych względów, na podstawie art. 39815
§ 1 w związku z art. 3941
§ 3 k.p.c.
Sąd Najwyższy orzekł jak w sentencji, uznając jednocześnie, że brak jest podstaw
do przyjęcia, iż zażalenie zostało uwzględnione z powodu oczywistego naruszenia
prawa przez Sąd drugiej instancji (art. 79 ust. 1 pkt 1 lit. e ustawy z dnia 28 lipca
2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, jednolity tekst: Dz.U. z 2010 r.
Nr 90, poz. 594 ze zm.).
POSTANOWIENIE
Dnia 27 stycznia 2011 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Beata Gudowska (przewodniczący)
SSN Zbigniew Hajn
SSN Małgorzata Wrębiakowska-Marzec (sprawozdawca)
w sprawie z powództwa M. S.
przeciwko F. Urządzenia i Montaże Przemysłowe Sp. z o.o.
o odszkodowanie,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń
Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 27 stycznia 2011 r.,
zażalenia strony pozwanej na postanowienie Sądu Okręgowego Sądu Pracy i
Ubezpieczeń Społecznych
z dnia 20 października 2010 r.,
uchyla zaskarżone postanowienie.
U z a s a d n i e n i e
Postanowieniem z dnia 20 października 2010 r. Sąd Okręgowy, działając na
podstawie art. 3986
§ 2 k.p.c. i powołując się na uchwałę składu siedmiu sędziów
Sądu Najwyższego z dnia 5 czerwca 2008 r., III CZP 142/07, odrzucił skargę
kasacyjną strony pozwanej – F. Urządzenia i Montaże Spółki z o.o. od wyroku tego
Sądu z dnia 2 lipca 2010 r. Sąd Okręgowy uznał, że pełnomocnictwo ogólne z dnia
7 kwietnia 2010 r. nie spełniało ustawowych wymagań, a pełnomocnik skarżącego -
pomimo wezwania - nie przedłożył pełnomocnictwa procesowego upoważniającego
go do występowania w postępowaniu kasacyjnym.
2
W zażaleniu na powyższe postanowienie strona pozwana zarzuciła
naruszenie art. 3986
§ 2 w związku z art. 871
§ 1 i z art. 88 częścią pierwszą k.p.c.,
poprzez bezzasadne ustalenie, że pełnomocnik strony pozwanej nie dołączył
pełnomocnictwa procesowego upoważniającego go do zastępowania skarżącego w
postępowaniu kasacyjnym.
Wskazując na powyższy zarzut skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego
postanowienia i stwierdzenie, że stanowi ono oczywiste naruszenie prawa (art. 79
ust. 1 lit. e ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach
cywilnych).
W uzasadnieniu zażalenia podniesiono, z powołaniem się na treść aktu
notarialnego z dnia 30 października 2008 r., że przedstawione pełnomocnictwo jest
pełnomocnictwem procesowym ogólnym (art. 88 część pierwsza k.p.c.),
stanowiącym umocowanie pełnomocnika do prowadzenia w imieniu mocodawcy
wszelkich spraw toczących się z jego udziałem i że treść tego pełnomocnictwa
obejmuje umocowanie do wszczęcia w imieniu skarżącego także postępowania
dotyczącego wniesienia do Sądu Najwyższego skargi kasacyjnej od
prawomocnego wyroku Sądu drugiej instancji, sporządzenia takiej skargi
kasacyjnej, podpisania jej i reprezentowania Spółki przed Sądem Najwyższym. W
konsekwencji zasada prawna wyrażona w uchwale III CZP 142/07 nie została
niczym naruszona.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Zażalenie jest zasadne. W uchwale składu siedmiu sędziów z dnia 5
czerwca 2008 r., III CZP 142/07 (OSNC 2008 nr 11, poz. 122), której nadano moc
zasady prawnej, Sąd Najwyższy stwierdził, że pełnomocnictwo procesowe nie
obejmuje z samego prawa umocowania do wniesienia skargi kasacyjnej i udziału w
postępowaniu kasacyjnym. Z treści tej uchwały Sąd drugiej instancji wyprowadził
wniosek, że pełnomocnictwo powinno wyraźnie upoważniać do występowania
przed Sądem Najwyższym w postępowaniu kasacyjnym. Pogląd ten należy uznać
za zbyt rygorystyczny.
Zgodnie z art. 88 k.p.c. pełnomocnictwo może być albo procesowe - bądź to
ogólne, bądź do prowadzenia poszczególnych spraw - albo do niektórych tylko
czynności procesowych. Nie budzi wątpliwości, że przez pełnomocnictwo ogólne
3
należy rozumieć umocowanie pełnomocnika do prowadzenia w imieniu mocodawcy
wszelkich spraw toczących się z jego udziałem, a zakres uprawnień pełnomocnika
procesowego ustanowionego takim pełnomocnictwem określa art. 91 k.c. Rację ma
Sąd drugiej instancji, że - w świetle powołanej wyżej uchwały - przepis ten nie
obejmuje swoim zakresem umocowania do wniesienia skargi kasacyjnej i
występowania w wywołanym jej wniesieniem postępowaniu przed Sądem
Najwyższym. Jednakże z treści pełnomocnictwa przedłożonego przez
pełnomocnika skarżącego na wezwanie Sądu odwoławczego wynika, że obejmuje
ono - między innymi - umocowanie do reprezentowania mocodawcy przed sądami,
wszczynania i prowadzenia wszelkich postępowań sądowych oraz składania
wszelkich środków zaskarżenia. Pełnomocnictwo to wykracza więc poza zakres
pełnomocnictwa procesowego z art. 91 k.p.c., stanowiąc pełnomocnictwo szersze,
którego treść należy oceniać - zgodnie z art. 92 k.p.c. - według jego treści oraz
przepisów prawa cywilnego. Wyraźne wskazanie w treści pełnomocnictwa, że
obejmuje ono reprezentowanie mocodawcy przed sądami, w tym wszczynanie i
prowadzenie wszelkich postępowań sądowych z prawem składania wszelkich
środków zaskarżenia oznacza, że pełnomocnictwo to dotyczy nie tylko postępowań
przed sądami powszechnymi, z prawem wnoszenia zwykłych środków zaskarżenia,
ale także postępowań przed Sądem Najwyższym, z umocowaniem do wniesienia
nadzwyczajnego środka zaskarżenia, jakim jest skarga kasacyjna.
Sąd Najwyższy w składzie rozpoznającym niniejsze zażalenie wyraża
pogląd, że traktowanie pełnomocnictwa, w którym strona upoważniła pełnomocnika
do reprezentowania jej we wszelkich postępowaniach sądowych (a więc także w
postępowaniu kasacyjnym) i wnoszenia wszelkich środków zaskarżenia (zatem
również skargi kasacyjnej), jako niezawierającego wyraźnego umocowania do
sporządzenia skargi kasacyjnej, jej wniesienia i występowania przed Sądem
Najwyższym, byłoby przejawem nadmiernego formalizmu. Skoro pełnomocnictwo
obejmuje reprezentowanie mocodawcy przed sądami, we wszelkich
postępowaniach, z prawem składania wszelkich środków zaskarżenia, to wynika z
niego, że pełnomocnik może dokonywać wszystkich czynności, które są potrzebne
do występowania przed wszystkimi sądami, w tym wnieść skargę kasacyjną
wszczynającą postępowanie kasacyjne przed Sądem Najwyższym.
4
Pełnomocnictwo szersze niż procesowe nie musi szczegółowo wymieniać
wszystkich czynności, do których dokonania pełnomocnik jest uprawniony.
Wystarczy, gdy z oświadczenia mocodawcy wynika, że pełnomocnik jest
umocowany do ich dokonywania (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 13
maja 2009 r., III PZ 3/09, LEX nr 509017).
Z tych względów, na podstawie art. 39815
§ 1 w związku z art. 3941
§ 3 k.p.c.
Sąd Najwyższy orzekł jak w sentencji, uznając jednocześnie, że brak jest podstaw
do przyjęcia, iż zażalenie zostało uwzględnione z powodu oczywistego naruszenia
prawa przez Sąd drugiej instancji (art. 79 ust. 1 pkt 1 lit. e ustawy z dnia 28 lipca
2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, jednolity tekst: Dz.U. z 2010 r.
Nr 90, poz. 594 ze zm.).