Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II CNP 78/10
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 1 czerwca 2011 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Henryk Pietrzkowski (przewodniczący)
SSN Grzegorz Misiurek (sprawozdawca)
SSN Katarzyna Tyczka-Rote
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 1 czerwca 2011 r.,
skargi G. P.
o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego wyroku
Sądu Okręgowego
z dnia 28 stycznia 2010 r.,
wydanego w sprawie z powództwa M. G.
przeciwko G. P.
o zapłatę i ustalenie,
oddala skargę.
2
Uzasadnienie
Sąd Rejonowy wyrokiem z dnia 6 października 2009 r. zasądził od pozwanej
G. P. na rzecz powoda M. G. kwotę 10.000 zł z ustawowymi odsetkami od daty
wydania tego orzeczenia, oddalił powództwo w pozostałej części i orzekł o kosztach
procesu.
Sąd Okręgowy, po rozpoznaniu apelacji powoda, wyrokiem z dnia 28
stycznia 2010 r. zmienił wyrok Sądu Rejonowego w ten sposób, że zasądził od
pozwanego na rzecz powoda dalszą kwotę 20.000 zł, oddalił apelację w pozostałej
części i orzekł o kosztach procesu.
G. P. wniosła skargę o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego
wyroku Sądu Okręgowego, podnosząc, że Sąd ten naruszył przepisy: art. 87 § 1,
art. 91 pkt 3, art. 97 § 1 i 2, art. 373 i art. 378 § 1 k.p.c., a także art. 25 ust. 3, art.
41 i art. 77 ustawy z dnia 26 maja 1982 r. – Prawo o adwokaturze (tekst jedn.: Dz.
U. z 2002 r. Nr 123, poz. 1058 ze zm.), które to uchybienia skutkowały
nieważnością postępowania (art. 379 pkt 2 k.p.c). W konkluzji wniosła o
stwierdzenie, że zaskarżony wyrok jest niezgodny z wymienionymi przepisami.
Sąd Najwyższy zażył, co następuje:
Podniesione w skardze zarzuty oparte zostały na twierdzeniu, że powód,
zarówno w postępowaniu przed Sądem pierwszej instancji, jak i w postępowaniu
apelacyjnym, był reprezentowany przez pełnomocnika nienależycie umocowanego.
Skarżąca wskazała przy tym, że pełnomocnictwo udzielone przez powoda w dniu
27 lipca 2008 r. adwokat B. Z. do działania w jego imieniu przed Sądem
Rejonowym obejmowało umocowanie do czynności procesowych przeciwko TUiR
Warta S.A., która nie była stroną w tym postępowaniu. Pełnomocnictwo to,
podobnie jak pełnomocnictwo z dnia 5 listopada 2009 r. do czynności procesowych
przed Sądem drugiej instancji, udzielone zostało B. Z. z prawem substytucji, a nie z
prawem upoważnienia przewidzianego w art. 77 ust. 2 Prawa o adwokaturze.
Tymczasem w obu instancjach pełnomocnika powoda zastępował aplikant
adwokacki, nie mający do tego upoważnienia. W konsekwencji – wywodziła
skarżąca - złożony przez tego aplikanta wniosek o doręczenie uzasadnienia
3
wyroku Sądu pierwszej instancji był bezskuteczny, a tym samym apelacja powoda
winna ulec odrzuceniu jako spóźniona.
Odnosząc się do tak skonstruowanych zarzutów należy stwierdzić, że nie
mogą one wywrzeć zamierzonego skutku.
W pierwszym rzędzie trzeba zauważyć, że skarga niniejsza została
wniesiona od prawomocnego wyroku Sądu drugiej instancji, w związku z czym
przytoczonych w niej podstaw nie mogą wypełniać zarzuty wskazujące na
wadliwości postępowania pierwszoinstancyjnego. Podniesione przez skarżącą
zarzuty naruszenia przepisów prawa procesowego, skutkujących nieważnością
postępowania przed Sądem Rejonowym, nie mają zatem znaczenia dla oceny
zasadności skargi.
W orzecznictwie Sądu Najwyższego prezentowany jest pogląd, zgodnie
z którym strona skarżąca nie może podnieść skutecznie zarzutu nieważności
postępowania z powodu niewłaściwego umocowania pełnomocnika strony
przeciwnej. Przewidziany w art. 379 pkt 2 k.p.c. wymóg należytego umocowania
pełnomocnika procesowego pod rygorem nieważności postępowania ustanowiony
został w interesie tej strony, która z pełnomocnika tego korzysta. Tylko też ta strona
może powołać się na nieważność postępowania z powodu nieprawidłowego
udzielenia pełnomocnictwa, oraz tylko na korzyść tej strony przyczyna nieważności
postępowania z powodu nienależytego umocowania jej pełnomocnika podlega
rozważeniu z urzędu przez sąd drugiej instancji (zob. wyroki Sądu Najwyższego: z
17 marca 1999 r., III CKN 209/98, niepubl., z dnia 21 grudnia 2000 r., IV CKN
209/00, niepubl., z dnia 7 lutego 2002 r., I CKN 489/00, niepubl., z dnia 7 kwietnia
2004 r., IV CK 661/03, niepubl., z dnia 9 marca 2005 r., III CK 263/04, niepubl., z
dnia 6 listopada 2008 r., III CSK 209/08, nie publ.). W świetle tego zapatrywania,
podzielanego przez skład orzekający, nie można uwzględnić zarzutu naruszenia
przez Sąd Okręgowy art. 378 § 1 k.p.c.
Chybiony okazał się również zarzut naruszenia art. 373 k.p.c. Sąd Okręgowy
odnosząc się do - złożonego na rozprawie apelacyjnej - wniosku skarżącej
o odrzucenie apelacji jako spóźnionej, stwierdził, że aplikant adwokacki był
upoważniony do zastępowania pełnomocnika powoda przed Sądem pierwszej
4
instancji, a tym samym mógł skutecznie złożyć wniosek o sporządzenie
uzasadnienia wyroku. Wbrew twierdzeniom skarżącej, konstatacja ta nie jest
wynikiem nieuprawnionego utożsamienia zastępstwa adwokata przez aplikanta
adwokackiego (art. 77 ust. 2 Prawa o adwokaturze) z dalszym pełnomocnictwem
procesowym (art. 91 pkt 3 k.p.c.), lecz rezultatem wykładni zakresu umocowania
ustanowionego przez powoda pełnomocnika. Prawidłowość tej wykładni mogłaby
być ewentualnie podważona w drodze zarzutu naruszenia art. 65 k.c., którego
skarżąca jednak nie podniosła.
Z tych względów Sąd Najwyższy uznając, że nie ma podstaw
do stwierdzenia, iż zaskarżony wyrok jest niezgodny z prawem, na podstawie art.
42411
§ 1 k.p.c. orzekł, jak w sentencji.
Kontakt: saos_malpka_saos_kropka_org_kropka_pl | Wersja SAOS: 0.9.13