Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II UZ 16/11
POSTANOWIENIE
Dnia 17 czerwca 2011 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Jerzy Kuźniar (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Józef Iwulski
SSN Romualda Spyt
w sprawie z wniosku R. K.
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych
o rentę z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy - skarga o
wznowienie postępowania,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń
Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 17 czerwca 2011 r.,
zażalenia wnioskodawczyni na postanowienie Sądu Apelacyjnego w […]
z dnia 27 stycznia 2011 r., 9,
oddala zażalenie.
Uzasadnienie
Postanowieniem z dnia 9 grudnia 2009 r., Sąd Apelacyjny odrzucił skargę
wnioskodawczyni R. K. o wznowienie postępowania zakończonego prawomocnym
wyrokiem tego Sądu z dnia 11 stycznia 2007 r.
W związku z jej wnioskiem o ustanowienie pełnomocnika z urzędu celem
wniesienia zażalenia na powyższe postanowienie, postanowieniem z dnia 17 marca
2010 r. Sąd Apelacyjny ustanowił pełnomocnika z urzędu w osobie radcy
prawnego, wyznaczonego przez Okręgową Izbę Radców Prawnych.
Wnioskodawczyni w dniu 6 kwietnia 2010 r., działając przez pełnomocnika,
wniosła zażalenie na postanowienie Sądu Apelacyjnego z dnia 9 grudnia 2009 r.,
2
które Sąd Najwyższy postanowieniem z dnia 9 września 2010 r., II UZ 19/10
odrzucił, stwierdzając, że zostało ono złożone po terminie, niezawierając wniosku o
jego przywrócenie. Odpis tego orzeczenia pełnomocnik wnioskodawczyni z urzędu,
radca prawny M. K., otrzymał w dniu 1 grudnia 2010 r. W dniu 8 grudnia 2010 r.
pełnomocnik odwołującej złożył wniosek o przywrócenie terminu do złożenia
zażalenia na postanowienie Sądu Apelacyjnego z dnia 9 grudnia 2009 r.,
jednocześnie składając zażalenie na postanowienie Sądu Apelacyjnego z dnia 9
grudnia 2009 r.
Pełnomocnik skarżącej stwierdził, że w dniu 30 marca 2010 r. odebrał
zawiadomienie Sądu Apelacyjnego o ustanowieniu go pełnomocnikiem R. K.,
niezwłocznie sporządził wniosek o przywrócenie terminu do wniesienia zażalenia
na postanowienie odrzucające skargę o wznowienie postepowania oraz samo
zażalenie na postanowienie Sądu Apelacyjnego, a w dniu 6 kwietnia 2010 r. wysłał
listem poleconym oba pisma procesowe.
Postanowieniem z dnia 27 stycznia 2011 r., Sąd Apelacyjny oddalił wniosek
w przedmiocie przywrócenia terminu do złożenia zażalenia i odrzucił je, jako
spóźnione po myśli art. 394 § 2 k.p.c. w związku z art. 3941
§ 3 k.p.c. W ocenie
Sądu, wnioskodawczyni otrzymała postanowienie z dnia 9 grudnia 2009 r., w dniu
28 stycznia 2010 r., zaś zażalenie na nie zostało złożone w dniu 6 kwietnia 2010 r.,
a więc po ustawowym terminie (termin ten upływał w dniu 4 lutego 2010 r.) i nie
zawierało - wbrew twierdzeniom pełnomocnika - wniosku o jego przywrócenie.
Ustanowienie przez Sąd pełnomocnika z urzędu po upływie terminu do wniesienia
zażalenia, może stanowić okoliczność uzasadniającą przywrócenie terminu, jednak
niezbędne jest sformułowanie takiego wniosku (por. postanowienie Sądu
Najwyższego z dnia 12 kwietnia 2007 r., sygn. I PZ 1/07, (OSNP 2008 nr 13-14,
poz. 195), a konieczną przesłankę przywrócenia terminu procesowego stanowi brak
winy po stronie osoby zamierzającej dokonać określonej czynności procesowej.
Powyższe postanowienie zaskarżył zażaleniem pełnomocnik
wnioskodawczyni i zarzucając naruszenie prawa procesowego – art. 165 § 2 w
związku z art. 233 § 1 oraz art. 328 § 2 k.p.c., wniósł o jego „uchylenie w całości i
przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Apelacyjnemu (…)”. W
uzasadnieniu zażalenia pełnomocnik wnioskodawczyni wskazał, że „wydaje się
3
bezsporne, że dnia 06.04.2010 r. pełnomocnik skarżącej nadał przesyłkę poleconą
skierowaną do Sądu Apelacyjnego” oraz, „że złożenie wniosku w dniu 06.04 2010 r.
zostało potwierdzone przez pełnomocnika skarżącej i nie ma podstaw, by jego
twierdzenia nie uznać za wystarczające (…)”.
Sąd Najwyższy wziął pod uwagę co następuje:
W rozpoznawanej sprawie bezsporne jest, że zażalenie na postanowienie z
dnia 9 grudnia 2009 r., sporządzone w imieniu wnioskodawczyni przez
pełnomocnika ustanowionego z urzędu, zostało wniesione po upływie
tygodniowego terminu od doręczenia stronie odpisu postanowienia z
uzasadnieniem (art. 394 § 2 k.p.c.). Postanowienie to zostało doręczone
wnioskodawczyni w dniu 28 stycznia 2010 r., natomiast zażalenie na nie złożono w
dniu 6 kwietnia 2010 r., a więc po upływnie ustawowego terminu w dniu 4 lutego
2010 r.
W rozpoznawanym przez Sąd Najwyższy zażaleniu pełnomocnik
wnioskodawczyni podniósł, że w dniu 6 kwietnia 2010 r. nadał przesyłkę poleconą
skierowaną do Sądu Apelacyjnego, a „złożenie wniosku w dniu 06.04 2010 r.
zostało potwierdzone przez pełnomocnika skarżącej i nie ma podstaw, by jego
twierdzenia nie uznać za wystarczające”. W istocie więc pełnomocnik
wnioskodawczyni w zażaleniu twierdzi (w żaden sposób tej okoliczności nie
wykazując), że przesyłka z dnia 6 kwietnia 2010 r. zawierała zarówno wniosek o
przywrócenie terminu do złożenia zażalenia jak i samo zażalenie na postanowienie
Sądu Apelacyjnego z dnia z dnia 9 grudnia 2009 r.
Stanowisko to nie może być uznane za trafne. Termin przewidziany w art.
394 § 2 k.p.c. - liczony od chwili doręczenia samej stronie odpisu postanowienia z
uzasadnieniem - wiąże bowiem również pełnomocnika strony, nawet w sytuacji, gdy
dopiero po tej dacie został on ustanowiony pełnomocnikiem z urzędu. Wystąpienie
przez stronę z wnioskiem o ustanowienie pełnomocnika z urzędu pozostaje bez
wpływu na bieg terminu do złożenia środka odwoławczego, w szczególności nie
powoduje jego przedłużenia bądź przerwania. W orzecznictwie Sądu Najwyższego
(w odniesieniu do skargi kasacyjnej) przyjmuje się jednolicie, że bieg terminu do
wniesienia skargi nie ulega przerwaniu ani przedłużeniu ze względu na złożenie
przez stronę wniosku o ustanowienie pełnomocnika z urzędu (por. między innymi
4
postanowienia Sądu Najwyższego z 15 kwietnia 1997 r. II CZ 35/97, OSNC 1997 nr
10, poz. 151, z 8 października 1998 r. II CZ 106/98, z 6 czerwca 2000 r., I CZ
76/00, z 23 lipca 2002 r., II CZ 81/02, z 29 kwietnia 2003 r., V CZ 42/03, z 18 lutego
2004 r., I CZ 4/04, niepublikowane). Stanowisko to pozostaje aktualne w przypadku
zażalenia - zarówno co do zasady, jak i w odniesieniu do okoliczności
rozpoznawanej sprawy. Ustanowienie pełnomocnika z urzędu do sporządzenia
zażalenia w czasie, kiedy upłynął już termin do jego wniesienia, może stanowić
okoliczność uzasadniającą przywrócenie terminu do wniesienia tego środka
zaskarżenia. Nie sposób natomiast znaleźć uzasadnienia dla stanowiska
prezentowanego w zażaleniu, zgodnie z którym przesyłka z dnia 6 kwietnia 2010 r.
zawierała zarówno wniosek o przywrócenie terminu do złożenia zażalenia jak i
samo zażalenie na postanowienie Sądu Apelacyjnego z dnia z dnia 9 grudnia 2009
r., ponieważ, jak to już wskazał Sąd Apelacyjny w postanowieniu z dnia 27 stycznia
2011 r. III WSC U77/10, złożenie wniosku o przywrócenie terminu do złożenia
zażalenia nie znajduje potwierdzenia w aktach sprawy. Tym samym należy uznać,
iż nadane w dniu 6 kwietnia 2010 r. zażalenie na postanowienie Sądu Apelacyjnego
z dnia z dnia 9 grudnia 2009 r., nie zawierało - wbrew twierdzeniom pełnomocnika -
wniosku o przywrócenie terminu.
Z tych względów oddalenie wniosku w przedmiocie przywrócenia terminu do
złożenia zażalenia - jako nieuzasadnionego oraz w konsekwencji odrzucenie
zażalenia pełnomocnika wnioskodawczyni na postanowienie Sądu Apelacyjnego z
dnia z dnia 9 grudnia 2009 r., jako spóźnionego było prawidłowe, zaś kwestionujące
to rozstrzygnięcie zażalenie podlegało oddaleniu.
Mając powyższe na uwadze, Sąd Najwyższy na podstawie art. 39814
k.p.c. w
związku z art. 3941
§ 3 k.p.c. oddalił zażalenie.