Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I UK 58/11
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 28 września 2011 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Teresa Flemming-Kulesza (przewodniczący)
SSN Katarzyna Gonera
SSA Jolanta Frańczak (sprawozdawca)
w sprawie z odwołania Janiny S.
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych
o świadczenie przedemerytalne,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń
Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 28 września 2011 r.,
skargi kasacyjnej ubezpieczonej od wyroku Sądu Apelacyjnego
z dnia 28 września 2010 r.,
uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę Sądowi
Apelacyjnemu do ponownego rozpoznania i orzeczenia o
kosztach postępowania kasacyjnego.
UZASADNIENIE
2
Zakład Ubezpieczeń Społecznych decyzją z dnia 25 listopada 2009 r.
odmówił ubezpieczonej Janinie S. prawa do świadczenia przedemerytalnego,
ponieważ nie ukończyła 55 lat życia i nie legitymuje się 35 letnim okresem
składkowym i nieskładkowym, a tym samym nie spełnia przesłanek warunkujących
nabycie prawa do świadczenia przedemerytalnego, które określone są w art. 2 ust.
1 ustawy z dnia 30 kwietnia 2004 r. o świadczeniach przedemerytalnych.
Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych wyrokiem z dnia 4
lutego 2010 r. zmienił zaskarżoną decyzję i przyznał Janinie S. prawo do
świadczenia przedemerytalnego od dnia 20 października 2009 r.
Sąd Okręgowy ustalił na podstawie świadectw pracy, akt osobowych, zapisu
w dowodzie osobistym, legitymacji ubezpieczeniowej oraz zeznań świadków, że
okres pracy wykonywanej przez ubezpieczoną na podstawie umowy agencyjnej w
okresie od 13 czerwca 1973 r. do 26 czerwca 1980 r. należy zaliczyć do stażu
ubezpieczeniowego warunkującego nabycie prawa do emerytury. Tym sposobem
ubezpieczona spełniała wszystkie przesłanki do przyznania świadczenia
przedemerytalnego w myśl art. art. 2 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 30 kwietnia 2004 r.
o świadczeniach przedemerytalnych.
Po rozpoznaniu apelacji, wniesioną od powyższego wyroku przez organ
rentowy, Sąd Apelacyjny – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych wyrokiem z dnia
28 kwietnia 2010 r. uchylił zaskarżony wyrok i sprawę przekazał do ponownego
rozpoznania Sądowi Okręgowemu. Sąd Apelacyjny wskazał, że Sąd pierwszej
instancji nie rozważył istoty sprawy, ponieważ nie zbadał możliwości zaliczenia
okresu pracy ubezpieczonej na podstawie umowy agencyjnej od 13 czerwca 1973
r. do 26 czerwca 1980 r. do okresu składkowego lub nieskładkowego pod kątem
warunków wskazanych w ówczesnych regulacjach prawnych dotyczących umów
agencyjnych i umów zlecenia, a to: w ustawie z dnia 8 czerwca 1972 r. o
ubezpieczeniu społecznym rzemieślników, ustawie z dnia 23 stycznia 1968 r. o
powszechnym zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin oraz ustawie z
dnia 19 grudnia 1975 r. o ubezpieczeniu społecznym osób wykonujących pracę na
rzecz jednostek gospodarki uspołecznionej na podstawie umowy agencyjnej lub
umowy zlecenia.
3
Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, rozpoznając
ponownie sprawę, wyrokiem z dnia 21 czerwca 2010 roku oddalił odwołanie.
Sąd Okręgowy w pierwszej kolejności podniósł, że kwestią sporną było
zaliczenie do okresu warunkującego nabycie przez ubezpieczoną Janinę S. prawa
do świadczenia przedemerytalnego zatrudnienia na podstawie umowy agencyjnej
od 13 czerwca 1973 r. do 26 czerwca 1980 r. W ocenie Sądu Okręgowego
stosownie do treści art. 6 ust. 2 pkt 13 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o
emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (jednolity tekst: Dz.U.
z 2009 r. Nr 153, poz. 1227 ze zm.) od dnia 1 stycznia 1976 r., niezależnie od tego
czy była, czy też nie była opłacana składka na ubezpieczenie społeczne, to dla
osób wykonujących pracę na podstawie umowy agencyjnej czy też umowy zlecenia
okres ten należy zawsze zaliczyć do okresów składkowych. Na taką ocenę nie
wpływał w żaden sposób art. 28 ustawy z dnia 19 grudnia 1975 r. o ubezpieczeniu
społecznym osób wykonujących pracę na rzecz jednostki gospodarki
uspołecznionej na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia (Dz.U. Nr 45,
poz. 232), zgodnie z którym, jeżeli po upływie roku kalendarzowego okaże się, że w
ciągu tego roku przeciętny miesięczny dochód z wykonywania umowy nie osiągnął
połowy najniższego wynagrodzenia w gospodarce uspołecznionej, składki opłacane
za ten rok podlegają zwrotowi, a tego roku nie wlicza się do okresu ubezpieczenia
wymaganego do uzyskania świadczenia na podstawie ustawy, ponieważ obecnie
art. 6 ust. 2 pkt 13 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń
Społecznych nie uzależnia zaliczenia tego okresu do stażu ubezpieczeniowego w
zależności od osiąganego wówczas dochodu.
Sąd Okręgowy nie zaliczył ubezpieczonej okresu zatrudnienia przed
1 stycznia 1976 r., wykonywanego na podstawie umowy agencyjnej zawartej
z Gminną Spółdzielnią „Samopomoc Chłopska” w dniu 8 marca 1973 r., ponieważ
umowa nie przewidywała obowiązku ubezpieczenia społecznego. Zgodnie z § 12
tej umowy Gminna Spółdzielnia ubezpieczała Janinę S. jako agenta wyłącznie od
następstw nieszczęśliwych wypadków, albowiem do 1 stycznia 1976 r.
ubezpieczenie społeczne osób wykonujących pracę na rzecz jednostek gospodarki
uspołecznionej na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia nie było
wymagane. Ponadto § 19 umowy agencyjnej stanowił, że agent ani żaden z
4
członków jego rodziny lub domowników pomagających mu przy sprzedaży nie
stawał się pracownikiem Spółdzielni i nie nabywał uprawnień pracowniczych oraz
nie korzystał ze świadczeń socjalnych przysługujących pracownikom Spółdzielni, a
w szczególności: z płatnego urlopu wypoczynkowego, zdrowotnego,
macierzyńskiego, bezpłatnego leczenia, zasiłków chorobowych, dodatków
rodzinnych oraz innych świadczeń społecznych i socjalnych. Takiego „zapisu” nie
zawierała umowa agencyjna z dnia 1 stycznia 1977 r. zawarta z Gminną
Spółdzielnią „Samopomoc Chłopska”.
Sąd Okręgowy wskazał, że dokonanej powyżej oceny nie zmienia treść
ustawy z dnia 8 czerwca 1972 r. o wykonywaniu i organizacji rzemiosła (Dz.U. Nr
23, poz. 164 ze zm.), albowiem nie obejmuje ona działalności handlowej, którą
prowadziła ubezpieczona oraz uzyskiwanie przez ubezpieczoną dochodu z umowy
agencyjnej wyższego, nie tylko od najniższego wynagrodzenia w gospodarce
uspołecznionej, ale wyższego od przeciętnego wynagrodzenia. W tym stanie rzeczy
ubezpieczona nie posiada wymaganego 35 letniego okresu składkowego
i nieskładkowego, gdyż brakowało jej do tego okresu 4 lata, 6 miesięcy i 4 dni
a zaliczony okres z tytułu wykonywania pracy na podstawie umowy agencyjnej po
dniu 1 stycznia 1976 r. wynosi 4 lata, 5 miesięcy i 26 dni.
Ubezpieczona Janina S. zaskarżyła powyższy wyrok w całości apelacją.
Zaskarżonemu wyrokowi zarzuciła naruszenie prawa materialnego oraz przepisów
postępowania i w konsekwencji błędne niezaliczenie jej do stażu pracy okresu
pracy wykonywanej na podstawie umowy agencyjnej od 13 czerwca 1973 r. do 31
grudnia 1975 r.
Sąd Apelacyjny – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych wyrokiem z dnia 28
września 2010 r. oddalił apelację.
Sąd Apelacyjny w pierwszej kolejności stwierdził, że w całości podziela
ustalenia faktyczne i wnioski z nich wyprowadzone przez Sąd pierwszej instancji,
a mianowicie, iż umowa agencyjna zawarta przez ubezpieczoną w dniu 8 marca
1973 r. nie odpowiadała warunkom ubezpieczenia społecznego, które
obowiązywały w tym okresie. Podczas wykonywania umowy agencyjnej
obowiązywały wydane na podstawie art. 47 ustawy z dnia 29 marca 1965 r.
o ubezpieczeniu społecznym rzemieślników (Dz.U. Nr 13, poz. 90) przepisy
5
normujące między innymi ubezpieczenie społeczne osób prowadzących
uspołecznione sklepy i księgarnie na podstawie umowy zlecenia lub umowy
agencyjnej, które zostały uchylone z dniem 1 stycznia 1976 roku. Wspomniane
przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 1 kwietnia 1969 r. w sprawie
ubezpieczenia społecznego osób prowadzących uspołecznione sklepy i księgarnie
na podstawie umowy zlecenia lub umowy agencyjnej (Dz.U. Nr 10, poz. 71)
rozciągały obowiązek ubezpieczenia społecznego na osoby takie jak
wnioskodawczyni. Umowa agencyjna, którą zawarła wnioskodawczyni z Gminną
Spółdzielnią nie zawierała jednak „zapisu” o obowiązku ubezpieczenia
społecznego, co jednoznacznie wynika z treści tej umowy i powyższej oceny nie
zmieniają zeznania świadków, jak również zapis w dowodzie osobistym i legitymacji
ubezpieczeniowej. W tej sytuacji okres pracy ubezpieczonej od 13 czerwca 1973 r.
do 31 grudnia 1975 r., wykonywanej na podstawie umowy agencyjnej, nie mógł być
zaliczony do okresu składkowego, o jakim mowa w art. 6 ust. 2 pkt 13 lit. b ustawy z
dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń
Społecznych (jednolity tekst: Dz.U. z 2009 r. Nr 153, poz. 1227 ze zm.), ponieważ
umowa agencyjna nie odpowiadała warunkom ubezpieczenia i dlatego nie
odprowadzano składki na ubezpieczenie społeczne. Zaliczenie natomiast samego
okresu od 1 stycznia 1976 r. do 26 czerwca 1980 r. nie daje ubezpieczonej
wymaganego w art. 2 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 30 kwietnia 2005 r. o
świadczeniach przedemerytalnych, co najmniej 35 letniego okresu składkowego i
nieskładkowego, który warunkuje prawo do świadczenia przedemerytalnego po
ukończeniu 50 lat życia.
Ubezpieczona zaskarżyła powyższy wyrok Sądu Apelacyjnego w całości
skargą kasacyjną, w której na podstawie art. 3983
§ 1 pkt 1 k.p.c. zaskarżonemu
wyrokowi zarzuciła naruszenie prawa materialnego, a mianowicie art. 2 ust. 1 pkt 5
ustawy z dnia 30 kwietnia 2004 r. o świadczeniach przedemerytalnych (Dz.U. Nr
120, poz. 1252), art. 6 ust. 2 pkt 13 lit. b ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o
emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (jednolity tekst: Dz.U.
z 2009 r. Nr 153, poz. 1227 ze zm.), art. 47 ustawy z dnia 29 marca 1965 r. o
ubezpieczeniu społecznym rzemieślników (Dz.U. Nr 13, poz. 90) w związku z
rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 1 kwietnia 1969 r. w sprawie
6
ubezpieczenia społecznego osób prowadzących uspołecznione sklepy i księgarnie
na podstawie umowy zlecenia lub umowy agencyjnej (Dz.U. Nr 10, poz. 71)
poprzez błędną ich wykładnię wynikającą z przyjęcia, że skoro umowa agencyjna z
dnia 8 marca 1973 r. nie odpowiadała warunkom ubezpieczenia obowiązującym w
tym dniu, to nie można zaliczyć do stażu ubezpieczeniowego okresu zatrudnienia w
Gminnej Spółdzielni „Samopomoc Chłopska” od 13 czerwca 1973 r. do 31 grudnia
1975 r. pomimo tego, że przepisy art. 47 ustawy o ubezpieczeniu społecznym
rzemieślników w związku z przepisami rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 1
kwietnia 1969 r. w sprawie ubezpieczenia społecznego osób prowadzących
uspołecznione sklepy i księgarnie na podstawie umowy zlecenia lub umowy
agencyjnej rozciągały obowiązek ubezpieczenia społecznego na osoby takie jak
ubezpieczona, prowadzące sklepy na podstawie umowy agencyjnej. Ubezpieczona
domagała się uchylenia zaskarżonego wyroku w całości a także uchylenia w całości
poprzedzającego go wyroku Sądu Okręgowego i przekazania sprawy do
ponownego rozpoznania Sądowi pierwszej instancji lub uchylenia zaskarżonych
wyroków i orzeczenia co do istoty sprawy poprzez zmianę zaskarżonej decyzji i
przyznanie jej prawa do świadczenia przedemerytalnego oraz zasądzenia kosztów
postępowania za wszystkie instancje. W uzasadnieniu skargi ubezpieczona podała,
że skoro Sąd drugiej instancji przyjął, iż przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z
dnia 1 kwietnia 1969 r. w sprawie ubezpieczenia społecznego osób prowadzących
uspołecznione sklepy i księgarnie na podstawie umowy zlecenia lub umowy
agencyjnej rozciągały obowiązek ubezpieczenia społecznego na takie osoby jak
skarżąca, to nieskutecznie prawnie były wszelkie „zapisy” umowy, które taki
obowiązek wyłączały, a podleganie ubezpieczeniu społecznemu następowało
z mocy ustawy. W tej sytuacji, zdaniem ubezpieczonej, skarga kasacyjna jest
oczywiście uzasadniona, ponieważ obowiązek ubezpieczenia społecznego
w okresie obowiązywania umowy agencyjnej przed dniem 1 stycznia 1976 roku
wynikał z przepisów prawa i nie był uzależniony od woli stron lub zakładu pracy.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Skarga kasacyjna jest uzasadniona. W rozpoznawanej sprawie istota sporu
sprowadzała się do ustalenia, czy skarżąca spełnia, określony w art. 2 ust. 1 pkt 5
7
ustawy z dnia 30 kwietnia 2004 r. o świadczeniach przedemerytalnych (Dz.U. Nr
120, poz. 1252), warunek posiadania 35-letniego okresu uprawniającego do
emerytury. Zgodnie z tym przepisem, prawo do świadczenia przedemerytalnego
przysługuje osobie, która do dnia rozwiązania stosunku pracy z przyczyn
dotyczących zakładu pracy, w rozumieniu przepisów ustawy o promocji
zatrudnienia, w którym była zatrudniona przez okres nie krótszy niż 6 miesięcy, ma
okres uprawniający do emerytury, wynoszący co najmniej 35 lat dla kobiet i 40 dla
mężczyzn. Pojęcie „okres uprawniającego do emerytury”, w rozumieniu
cytowanego powyżej przepisu, definiuje art. 2 ust. 2 ustawy o świadczeniach
przedemerytalnych, stanowiąc, że jest nim okres ustalony zgodnie z przepisami art.
5-9, 10 ust. 1 oraz art. 11 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach
z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (jednolity tekst: Dz.U. z 2009 r. Nr 153, poz.
1227 ze zm.).
Skarżąca 35-letni okres uprawniający do emerytury może wykazać wyłącznie
poprzez zaliczenie do stażu ubezpieczeniowego okresu pracy wykonywanej na
podstawie umowy agencyjnej zawartej w dniu 8 marca 1973 r. z Gminną
Spółdzielnią „Samopomoc Chłopska”. Oceniając możliwość uwzględnienie tego
okresu jako okresu składkowego, Sąd drugiej instancji odwołał się do treści art. 6
ust. 2 pkt 13 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń
Społecznych, zgodnie z którym za okresy składkowe uważa się również
przypadające przed dniem 1 listopada 1991 roku okresy, za które została opłacona
składka na ubezpieczenie społeczne albo za które nie było obowiązku opłacania
składek na ubezpieczenie społeczne z tytułu pracy na obszarze Państwa Polskiego
wykonywanej na rzecz jednostek gospodarki uspołecznionej na podstawie umowy
agencyjnej lub umowy zlecenia oraz współpracy przy wykonywaniu takiej umowy:
a) objętej obowiązkiem ubezpieczenia społecznego i okresy kontynuowania tego
ubezpieczenia, za które opłacano składkę na to ubezpieczenie lub w których
występowało zwolnienie z opłacania tej składki, b)wykonywanej przed 1 stycznia
1976 roku, jeżeli umowa odpowiadała warunkom ubezpieczenia obowiązującym w
tym dniu.
W dniu zawarcia przez skarżącą umowy agencyjnej z Gminną Spółdzielnią,
co prawidłowo wskazuje Sąd Apelacyjny w swoich rozważaniach, obowiązywała
8
ustawa z dnia 8 czerwca 1972 r. o ubezpieczeniu społecznym rzemieślników (Dz.U.
Nr 23, poz. 165), która w art. 61 stanowiła, że za okresy ubezpieczenia w
rozumieniu art. 7 tej ustawy uważa się również okresy ubezpieczenia wymienione w
art. 7 ustawy z dnia 29 marca 1965 roku o ubezpieczeniu społecznym
rzemieślników (Dz.U. Nr 13, poz. 90) oraz w przepisach wydanych na podstawie
art. 47 tej ustawy. Przepisy, które zostały wydane na podstawie art. 47 ustawy z
dnia 29 marca 1965 roku o ubezpieczeniu społecznym rzemieślników, to
rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 1 kwietnia 1969 roku w sprawie osób
prowadzących uspołecznione sklepy i księgarnie na podstawie umowy zlecenia lub
umowy agencyjnej (Dz.U. Nr 10, poz. 71), które zostało następnie uchylone z
dniem 1 stycznia 1976 roku na podstawie art. 50 pkt 3 ustawy z dnia 19 grudnia
1975 roku o ubezpieczeniu społecznym osób wykonujących pracę na rzecz
jednostek gospodarki uspołecznionej na podstawie umowy zlecenia lub umowy
agencyjnej (Dz.U. Nr 45, poz. 232). Ustawa ta z dniem 1 stycznia 1976 r.
całościowo uregulowała problematykę ubezpieczenia społecznego osób
wykonujących pracę na rzecz jednostek gospodarki uspołecznionej na podstawie
umowy agencyjnej lub umowy zlecenia.
Zgodnie z § 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 1 kwietnia 1969 roku w
sprawie osób prowadzących uspołecznione sklepy i księgarnie na podstawie
umowy zlecenia lub umowy agencyjnej przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z
dnia 6 września 1966 r. w sprawie ubezpieczenia społecznego osób prowadzących
zakłady gastronomiczne oraz stacje benzynowe na podstawie umowy zlecenia lub
umowy agencyjnej (Dz.U. Nr 40, poz. 237) rozciąga się na: 1) osoby, które
prowadzą sklepy i księgarnie na podstawie umów zlecenia lub umowy agencyjnej
zawartej na okres nie krótszy niż 6 miesięcy z przedsiębiorstwami podległymi lub
nadzorowanymi przez Ministra Handlu Wewnętrznego i Ministra Kultury i Sztuki
oraz ze spółdzielniami zrzeszonymi w Związku Spółdzielni Spożywców „Społem”, w
Centrali Rolniczej Spółdzielni „Samopomoc Chłopska” i w Centrali Spółdzielni
Ogrodniczych, 2) osoby współpracujące z osobami wymienionymi w pkt 1.
W tej sytuacji poprzez zawarte w § 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia
1 kwietnia 1969 r. odesłanie kluczowe znaczenie w okresie wykonywania przez
skarżącą umowy agencyjnej z Gminną Spółdzielnią miały przepisy rozporządzenia
9
Rady Ministrów z dnia 6 września 1966 r. w sprawie ubezpieczenia społecznego
osób prowadzących zakłady gastronomiczne oraz stacje benzynowe na podstawie
umowy zlecenia lub umowy agencyjnej. Cytowane powyżej rozporządzenie Rady
Ministrów z dnia 6 września 1966 r. obowiązkowym ubezpieczeniem społecznym
obejmowało osoby, które rozpoczynały wykonywanie czynności na podstawie
umowy zlecenia lub umowy agencyjnej zawartej na okres nie krótszy niż 6 miesięcy
a obowiązek ten ustawał z dniem, w którym wygasła lub została rozwiązana umowa
agencyjna (§ 6). Za okres ubezpieczenia uważało się okres, w którym
ubezpieczony lub osoba z nim współpracująca objęci byli obowiązkiem
ubezpieczenia (§ 7). Ponadto § 9 ust. 2 stanowił, że składki ubezpieczeniowe
przekazuje zakład pracy, na którego rzecz pracuje ubezpieczony lub osoba z nim
współpracująca, za każdy miesiąc kalendarzowy, w którym objęci byli oni
obowiązkiem ubezpieczenia; a w sprawach poboru składek stosuje się przepisy
dotyczące poboru składek na ubezpieczenie społeczne za pracowników
zatrudnionych w zakładach gospodarki uspołecznionej.
Nie jest więc uprawnione stanowisko Sądu drugiej instancji, że przed dniem
1 stycznia 1976 roku skarżąca nie podlegała obowiązkowemu ubezpieczeniu z
tytułu zawartej w dniu 8 marca 1973 roku umowy agencyjnej, ponieważ umowa ta
nie odpowiadała warunkom ubezpieczenia obowiązującym w tym okresie. Wprost
przeciwnie z ustaleń dokonanych przez Sądy obu instancji wynika, że umowa
agencyjna zawarta przez skarżącą z Gminną Spółdzielnią „Samopomoc Chłopska”
odpowiadała warunkom umowy agencyjnej, określonej w § 1 rozporządzenia Rady
Ministrów z dnia 1 kwietnia 1969 roku w sprawie osób prowadzących
uspołecznione sklepy i księgarnie na podstawie umowy zlecenia lub umowy
agencyjnej. Umowa zawarta była na okres przekraczający 6 miesięcy, czas trwania
sprzedaży w ciągu tygodnia nie mógł być krótszy niż 46 godzin, a miesięczny
dochód, co wynika z poczynionych ustaleń, zawsze był wyższy nie tylko od
najniższego wynagrodzenia w gospodarce uspołecznionej, ale wyższy od
przeciętnego takiego wynagrodzenia. Obowiązujące w tym okresie przepisy nie
uzależniały objęcia obowiązkowym ubezpieczeniem społecznym osób, które
wykonywały prace na podstawie umowy agencyjnej zawartej z Gminną
Spółdzielnią, od zamieszczenia w tej umowie postanowienia o obowiązkowym
10
podleganiu ubezpieczeniu społecznemu, ponieważ objęcie obowiązkowym
ubezpieczeniem następowało z mocy prawa. Ponadto zgodnie z § 11 ust. 2
wymienionego powyżej rozporządzenia samo stwierdzenie okresów ubezpieczenia
oraz wysokość zarobków dla celów ubezpieczeń społecznych następowało na
podstawie zaświadczeń jednostek gospodarki uspołecznionej (odpowiednio
spółdzielni), a taka adnotacja została zamieszczona w legitymacji
ubezpieczeniowej, dowodzie osobistym skarżącej oraz świadectwie pracy z dnia
31 grudnia 1976 r.
Kierując się rozważaniami dokonanymi powyżej wydaje się, że Sąd
Apelacyjny apriorycznie założył, że brak w umowie agencyjnej postanowienia o
obowiązku objęcia skarżącej ubezpieczeniem społecznym i odprowadzaniu składki
na ubezpieczenie społeczne powoduje, że skarżąca nie była objęta obowiązkowym
ubezpieczeniem społecznym z tytułu zawarcia przedmiotowej umowy, a jak wynika
z rozważań poczynionych powyżej żaden przepis prawa takiego obowiązku na
strony umowy agencyjnej nie nakładał. Istotne było to, że umowa zawarta była na
okres powyżej 6 miesięcy, wykonywana była stale. Wypada w tym miejscu także
zauważyć, że powyższy okres został uwzględniony przez organ rentowy
prawomocną decyzją z dnia 21 sierpnia 2008 r., którą ustalono skarżącej kapitał
początkowy i uznano za udowodniony okres składkowy w wymiarze 25 lat,
4 miesięcy, 11 dni i nieskładkowy w wymiarze 1 miesiąca i 5 dni, tym samym
zaliczając do okresów składkowych cały okres pracy wykonywanej przez skarżącą
na podstawie umowy agencyjnej.
Z powyższych przyczyn Sąd Apelacyjny na mocy art. 39815
§ 1 k.p.c. orzekł
jak w sentencji wyroku.
O kosztach postępowania rozstrzygnięto po myśli art. 108 § 2 k.p.c.
w związku z art. 39821
k.p.c.