Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II CZ 90/11
POSTANOWIENIE
Dnia 9 listopada 2011 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Jan Górowski (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Anna Kozłowska
SSA Agnieszka Piotrowska
w sprawie z powództwa M. J.
przeciwko Skarbowi Państwa - Sądowi Okręgowemu
o odszkodowanie,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 9 listopada 2011 r.,
zażalenia powoda na postanowienie o kosztach
zawarte w pkt. 2 wyroku Sądu Okręgowego
z dnia 27 września 2010 r.,
1. oddala zażalenie;
2. zasądza od M. J. na rzecz Skarbu Państwa - Prokuratorii
Generalnej Skarbu Państwa kwotę 120 (sto dwadzieścia)
złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania
zażaleniowego przed Sądem Najwyższym;
3. przyznaje od Skarbu Państwa - Sądu Okręgowego na rzecz
adw. I. G. kwotę 120 (sto dwadzieścia) złotych
powiększoną o należny podatek VAT z tytułu kosztów
nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu.
2
Uzasadnienie
Wyrokiem z dnia 27 września 2010 r. Sąd Okręgowy oddalił
apelację powoda M. J. (punkt 1) i obciążył go kosztami postępowania
w postępowaniu odwoławczym w kwocie 1200 złotych (punkt 2).
Powód zaskarżył orzeczenie o kosztach postępowania zawarte w wyroku
oraz wniósł o jego uchylenie i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.
Zaskarżonemu postanowieniu zarzucił naruszenie art. 102 k.p.c. w zw. z art.
98 k.p.c. i w zw. z art. 391 § 1 k.p.c. wskazując, że w sprawie zachodzi szczególnie
i uzasadniona okoliczność pozwalająca na odstąpienie od obciążania powoda
kosztami postępowania, gdyż od 5 lat Sąd karny stosuje wobec niego środek
zapobiegawczy w postaci tymczasowego aresztowania.
W odpowiedzi na zażalenie Skarb Państwa - Prokuratoria Generalna Skarbu
Państwa wniosła o jego oddalenie i zasądzenie na jej rzecz kosztów postępowania
zażaleniowego przed Sądem Najwyższym.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie. Podstawową zasadą rządzącą
kosztami postępowania w postępowaniu cywilnym jest reguła, zgodnie z którą
strona przegrywająca proces ma obowiązek zwrotu przeciwnikowi poniesionych
przez niego kosztów postępowania niezbędnych do celowej obrony jego praw
(art. 98 k.p.c.). Wyjątek od tej zasady stanowi art. 102 k.p.c. pozwalający na
odstąpienie od obciążania strony kosztami postępowania w sytuacji, gdy zachodzą
szczególnie uzasadnione okoliczności. Fakt ich nastąpienia (bądź braku) podlega
ocenie sądu orzekającego w jednostkowym przypadku, także na tle całokształtu
rozpoznanej sprawy. W niniejszej sprawie z taką sytuacją nie mamy do czynienia,
albowiem brak jest uzasadniających podstaw do uznania, że tymczasowe
pozbawienie powoda wolności jest „wypadkiem szczególnie uzasadnionym"
w rozumieniu art. 102 k.p.c. Sam powód wskazał, iż jest jedynie „tymczasowo"
pozbawiony wolności, co oznacza, iż po uchyleniu środka zapobiegawczego będzie
3
on miał możliwości zarobkowe. Powód wytaczając powództwo, a następnie
wnosząc apelację, powinien był liczyć się z obowiązkiem poniesienia kosztów
postępowania, gdyż odpłatność wymiaru sprawiedliwości stanowi regułę.
Nietrafny jest także argument o niecelowości obciążania go kosztami
postępowania, gdyż mogą one nie zostać od niego ściągnięte, z uwagi na możliwe
zastosowanie wobec niego - po zakończeniu postępowania karnego - kary
pozbawienia wolności. Kwestia możliwości wyegzekwowania od powoda
zasądzonych kosztów nie wpływa bowiem na ocenę zasadności zastosowania
względem niego art. 102 k.p.c.
Mając na uwadze powyższe, na podstawie art. 39814
w zw. z art. 3941
k.p.c.,
Sąd Najwyższy orzekł jak w sentencji.
Sąd Najwyższy zasądził od powoda na rzecz Skarbu Państwa - Prokuratorii
Generalnej Skarbu Państwa kwotę 120 złotych tytułem zwrotu kosztów
postępowania zażaleniowego przed Sądem Najwyższym, stosownie do treści § 12
ust. 2 pkt 2 rozporządzenia z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za
czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów
pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U.
Nr 163, poz. 1349 z póżn. zm.).
Sąd Najwyższy przyznał adw. I. G. kwotę 120 (sto dwadzieścia) złotych
powiększoną o należny podatek VAT z tytułu kosztów nieopłaconej pomocy
prawnej udzielonej z urzędu, ustalając należne wynagrodzenie w oparciu o treść §
13 ust. 2 pkt 2 rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r.
w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa
kosztów nieopłaconej pomocy prawnej z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz. 1348 z późn.
zm.).

II CZ 90/11

Powołane przepisy:

Informacje o źródle orzeczenia:

Dodatkowe informacje:

Pełny tekst orzeczenia