Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III CSK 229/11
POSTANOWIENIE
Dnia 23 listopada 2011 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Katarzyna Tyczka-Rote
w sprawie z powództwa A. B.
przeciwko W. B.
o zobowiązanie do złożenia oświadczenia woli,
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 23 listopada 2011 r.,
na skutek skargi kasacyjnej powódki
od wyroku Sądu Okręgowego w K.
z dnia 27 stycznia 2011 r.,
odrzuca skargę kasacyjną.
2
Uzasadnienie
Wyrokiem z dnia 27 stycznia 2011 r. Sąd Okręgowy w K. oddalił apelację
powódki A. B. od oddalającego jej powództwo wyroku Sądu Rejonowego w W. z
dnia 14 maja 2010 r.
Powódka domagała się zobowiązania pozwanej W. B. do złożenia
oświadczenia woli o przeniesieniu na rzecz powódki własności nieruchomości
zabudowanej budynkiem mieszkalnym, położonej w Ś., oznaczonej jako działka nr
635/1, objętej księgą wieczystą Nr /…/. Jako podstawę roszczenia powódka
wskazała rażącą niewdzięczność obdarowanej, która spowodowała odwołanie
darowizny, a z ostrożności procesowej powołała się na swój błąd, wywołany przez
pozwaną, przy sporządzaniu umowy darowizny.
Wyrokiem z dnia 14 maja 2010 r. Sąd Rejonowy w W. oddalił powództwo.
Ustalił, że sporządzoną w formie aktu notarialnego umową darowizny z dnia 22
kwietnia 2005 r. powódka przeniosła na swoją synową W. B. własność spornej
nieruchomości. Jednocześnie obdarowana złożyła oświadczenie o ustanowieniu na
rzecz powódki i jej syna T. B. bezpłatnej służebności osobistej mieszkania w
budynku mieszkalnym znajdującym się na nieruchomości. W tym czasie strony były
w bliskich, przyjaznych kontaktach. Po zawarciu umowy darowizny stosunki
pomiędzy pozwaną a powódką również były początkowo dobre. Uległy pogorszeniu
na skutek awantur wywoływanych przez znajdujących się pod wpływem alkoholu
synów powódki (z których jeden był mężem pozwanej) i negatywnej reakcji na nie
ze strony syna pozwanej. W 2008 r. konflikt rodzinny zaostrzył się tak dalece, że A.
B. przestała przyjmować pomoc oferowaną przez pozwaną. Sąd pierwszej instancji
stanął na stanowisku, iż pozwana nie dopuściła się rażącej niewdzięczności wobec
powódki, to nie ona była inspiratorką sporu, nie odnosiła się powódki nagannie i nie
odmawiała jej pomocy. Sąd Rejonowy nie znalazł również podstaw do przyjęcia, że
sporządzając umowę darowizny powódka działała pod wpływem błędu w
rozumieniu art. 84 k.c. A. B. miała możliwość swobodnego i nieograniczonego
zapoznania się z treścią przygotowywanego aktu notarialnego i wyjaśnienia
wszelkich wątpliwości poprzez zadanie stosowanych pytań, była też świadoma
3
znaczenia skutków dokonywanej czynności prawnej, czemu dała wyraz
potwierdzając ją notariuszowi, a następnie podpisując akt notarialny.
Sąd Okręgowy uznał apelację powódki od powyższego wyroku za
bezzasadną.
Skargę kasacyjną od powyższego orzeczenia wniosła powódka. Zarzuciła
naruszenie przepisów prawa materialnego tj. art. 87 § 1 w zw. z art. 87 § 2 ustawy
z dnia 14 lutego 1991 r. – Prawo o notariacie (Dz. U. z 1991 r. Nr 22, poz. 91 ze
zm.). Jako przepisy postępowania, uchybienie którym miało istotny wpływ na wynik
sprawy, wskazała naruszenie art. 247 k.p.c. W konkluzji skarżąca wniosła
o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego
rozpoznania.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Skarga kasacyjna, będąca nadzwyczajnym środkiem zaskarżenia,
a zarazem kwalifikowanym pismem procesowym, powinna zawierać szereg
obowiązkowych elementów, w tym przytoczenie podstaw kasacyjnych i ich
uzasadnienie (art. 3984
§ 1 pkt 2 k.p.c.). Skarżąca powinna więc wskazać, że
opiera skargę na podstawie naruszenia przepisów prawa materialnego lub
naruszenia przepisów postępowania (art. 3983
§ 1 k.p.c.) i w ramach tak
określonych podstaw sformułować odpowiednie zarzuty wraz z ich uzasadnieniem.
Skarga, która nie czyni zadość powyższym wymaganiom dotknięta jest brakiem
nieusuwalnym i podlega odrzuceniu a limine (art. 3986
§ 2 i 3 k.p.c.).
W skardze wniesionej przez powódkę zaniechano przedstawienia
uzasadnienia podstaw kasacyjnych. Skarżąca ograniczyła się do uzasadnienia
„istotnych zagadnień” mających przekonać o potrzebie przyjęcia skargi kasacyjnej
do rozpoznania w ramach tzw. przedsądu, przewidzianego w art. 3989
k.p.c.
Wprawdzie przedstawione przez skarżącą „istotne zagadnienia” odnoszą się do
materii objętej podstawami skargi, jednakże nie oznacza to, że skarga może
zawierać połączone w jedność uzasadnienie obydwu odmiennych i istotnych na
różnych etapach postępowania kasacyjnego elementów składających się na
strukturę tego nadzwyczajnego środka zaskarżenia. Uzasadnienie podstaw
kasacyjnych stanowi jeden z zasadniczych elementów konstrukcyjnych skargi,
4
wyjaśniających motywy skłaniające skarżącego do podważania zaskarżonego
rozstrzygnięcia. Natomiast uzasadnienie wniosku o przyjęcie skargi kasacyjnej do
rozpoznania skupia się na innym aspekcie sprawy – ma na celu wykazanie
obiektywnie rozumianej potrzeby rozpoznania sprawy przez Sąd Najwyższy,
motywowanej interesem publicznym i wyrażającej się w występowaniu przesłanek
z art. 3989
§ 1 k.p.c. Uzasadnienie każdego z tych elementów skargi powinno być
wydzielone i wypełnione odpowiednią dla niego treścią.
Analiza argumentacji zawartej przez skarżącą w części motywacyjnej skargi
wskazuje na to, że uzasadnienie zawiera argumentację odnoszącą się do wniosku
o przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania uzupełnioną poglądem powódki na
sposób rozwiązania wskazanych wątpliwości. Nie zawiera natomiast uzasadnienia
podstaw kasacyjnych. Jego pominięcie powoduje, że skarga kasacyjna dotknięta
jest brakiem nieusuwalnym, co pociąga za sobą konieczność odrzucenia jej bez
wezwania do naprawienia wskazanej wady (por. np. postanowienie Sądu
Najwyższego z dnia 16 października 1997 r., II CKN 404/97, OSNC 1998, nr 4,
poz. 59, uzasadnienie postanowienia z dnia 21 marca 2000 r., II CKN 711/00,
OSNC 2000, nr 7-8, poz. 151, czy też postanowienie z dnia 18 stycznia 2006 r.,
II CSK 161/05, nie publ.).
Z przytoczonych względów Sąd Najwyższy orzekł jak na wstępie na
podstawie art. 3986
§ 3 k.p.c.
md
Kontakt: saos_malpka_saos_kropka_org_kropka_pl | Wersja SAOS: 0.9.13