Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV CZ 108/11
POSTANOWIENIE
Dnia 12 stycznia 2012 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Dariusz Dończyk (przewodniczący)
SSN Wojciech Katner
SSN Krzysztof Pietrzykowski (sprawozdawca)
w sprawie z wniosku Jadwigi S.
przy uczestnictwie Ryszarda S. i Zbigniewa Z.
o rozgraniczenie,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 12 stycznia 2012 r.,
zażalenia uczestnika postępowania Ryszarda S.
na postanowienie Sądu Okręgowego
z dnia 21 kwietnia 2011 r.,
uchyla zaskarżone postanowienie.
2
Uzasadnienie
Sąd Rejonowy postanowieniem z dnia 25 sierpnia 2010 r.:
I. dokonał rozgraniczenia nieruchomości położonej w M., oznaczonej w ewidencji
gruntów jako działka nr 600, objętej księgą wieczystą Kw nr [...] prowadzoną przez
Sąd Rejonowy stanowiącą własność Jadwigi S., z nieruchomością oznaczoną w
ewidencji gruntów jako działka nr 602, dla której Sąd Rejonowy. prowadzi księgę
wieczystą Kw nr [...], będącą własnością Zbigniewa Z.;
II. nakazał uczestnikowi Zbigniewowi Z. wydanie wnioskodawczyni Jadwidze S.
bliżej oznaczonego w postanowieniu pasa gruntu;
III. nakazał zwrócić wnioskodawczyni Jadwidze S. kwoty 113,73 zł oraz 396,40 zł
tytułem nadpłaconych zaliczek;
IV. zasądził od uczestnika Ryszarda S. na rzecz wnioskodawczyni Jadwigi S. kwotę
1 333,91 zł tytułem częściowego zwrotu kosztów postępowania;
V. stwierdził, że w pozostałym zakresie wnioskodawczyni oraz uczestnicy ponoszą
koszty postępowania związane ze swym udziałem w sprawie.
Apelacje od powyższego postanowienia wnieśli uczestnicy Ryszard S. i
Zbigniew Z., zaskarżając je w całości.
Sąd Okręgowy postanowieniem z dnia 21 kwietnia 2011 r. odrzucił apelację
Ryszarda S. od postanowienia Sądu Rejonowego z dnia 25 sierpnia 2010 r. w
sprawie o rozgraniczenie oraz oddalił wniosek uczestnika postępowania Ryszarda
S. o zasądzenie od Jadwigi S. kosztów postępowania odwoławczego. Podkreślił,
że apelacja Ryszarda S. jest niedopuszczalna z uwagi na brak interesu prawnego
w zaskarżeniu orzeczenia merytorycznego, wydanego w przedmiocie
rozgraniczenia nieruchomości, i jako taka podlega odrzuceniu. Bezsporne jest,
że w toku postępowania przed Sądem pierwszej instancji Ryszard S. zbył
nieruchomość stanowiącą jego własność. Skoro sprawa dotyczy rozgraniczenia tej
nieruchomości z nieruchomością stanowiącą własność wnioskodawczyni,
nie ma on tym samym interesu w zaskarżeniu rozstrzygnięcia, którego
3
przedmiotem jest ustalenie przebiegu linii granicznej obu nieruchomości. Z samej
istoty rozgraniczenia nieruchomości wynika bowiem, że rozstrzygnięcie w tym
przedmiocie dotyka uprawnień aktualnych właścicieli rozgraniczanych gruntów.
W ocenie Sądu Okręgowego, wydanie przez Sąd pierwszej instancji
także rozstrzygnięcia o kosztach postępowania, odnoszącego się do Ryszarda S.,
nie może uzasadniać dopuszczalności apelacji, mającej wszakże za zadanie
wzruszenie orzeczenia o charakterze merytorycznym. Przyjęcie dopuszczalności
zaskarżenia postanowienia apelacją tylko z uwagi na istnienie interesu do
zaskarżenia rozstrzygnięcia o kosztach byłoby odwróceniem zasady,
iż rozstrzygnięcie o kosztach jest wobec przedmiotu sprawy pochodne.
Ryszard S. wniósł zażalenie na postanowienie Sądu Okręgowego,
zaskarżając je w całości i zarzucając naruszenie art. 518 w związku z art. 510 § 1
k.p.c.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zażalenie zasługuje na uwzględnienie. Ryszard S. bez wątpienia
był uczestnikiem postępowania o rozgraniczenie dwóch nieruchomości, skoro był
właścicielem jednej z nich. Wyjaśnienia jednak wymaga, czy zachował przymiot
uczestnika postępowania po przeniesieniu własności nieruchomości w trakcie
postępowania na rzecz Zbigniewa Z. Zgodnie z mającym odpowiednie
zastosowanie art. 192 pkt 3 k.p.c. (w związku z art. 13 § 2 k.p.c.), zbycie w toku
sprawy rzeczy lub prawa, objętych sporem, nie ma wpływu na dalszy bieg sprawy;
nabywca może jednak wejść na miejsce zbywcy za zezwoleniem strony przeciwnej.
W niniejszej sprawie nie jest jasne, czy Zbigniew Z. wszedł do postępowania
rozgraniczeniowego na miejsce zbywcy (Ryszarda S.), czy obok zbywcy.
Postanowienie Sądu Rejonowego z dnia 25 sierpnia 2010 r. dotyczy ich obydwu,
choć Ryszarda S. tylko w punktach IV i V. Z punktu V wyroku wynika zresztą
expressis verbis, że Ryszard S. nadal był traktowany przez Sąd Rejonowy jako
uczestnik postępowania. Nie jest w tej sytuacji trafny pogląd Sądu Okręgowego
odbierający Ryszardowi S. możliwość wniesienia apelacji od postanowienia Sądu
Rejonowego.
4
Z przedstawionych powodów orzeczono, jak w sentencji (art. 39815
§ 1 k.p.c.
w związku z art. 3941
§ 3 k.p.c.).