Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II UZ 53/11
POSTANOWIENIE
Dnia 23 stycznia 2012 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Beata Gudowska (przewodniczący)
SSN Jolanta Strusińska-Żukowska (sprawozdawca)
SSA Maciej Piankowski
w sprawie z wniosku S. G.
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych
o świadczenie przedemerytalne ,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń
Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 23 stycznia 2012 r.,
zażalenia wnioskodawcy na postanowienie Sądu Apelacyjnego w […]
z dnia 2 sierpnia 2011 r.,
uchyla zaskarżone postanowienie.
UZASADNIENIE
Sąd Apelacyjny – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych postanowieniem z
dnia 2 sierpnia 2011 r. odrzucił skargę kasacyjną wnioskodawcy od wyroku tego
Sądu z dnia 28 kwietnia 2011 r., którym oddalono apelację S. G. od wyroku Sądu
Okręgowego – Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 2 grudnia 2010 r.
Sąd drugiej instancji wskazał, że przedmiotem sporu w sprawie jest prawo
do świadczenia przedemerytalnego, którego wysokość uzależniona jest od kwoty
emerytury wyliczonej na użytek tego prawa. W myśl art. 3982
§ 1 k.p.c., w
sprawach o prawa majątkowe z zakresu ubezpieczeń społecznych skarga
kasacyjna jest niedopuszczalna, jeżeli wartość przedmiotu zaskarżenia jest niższa
niż 10.000 zł. Ponieważ przedmiotem sporu w niniejszej sprawie jest prawo do
2
świadczenia powtarzającego się, wartość przedmiotu zaskarżenia określa się
według art. 22 k.p.c., czyli stanowi ją suma świadczeń za okres jednego roku. W
skardze kasacyjnej pełnomocnik wnioskodawcy oznaczył tę wartość na kwotę
8.475 zł, czyli niższą niż warunkująca dopuszczalność skargi kasacyjnej, wobec
czego skarga na podstawie art. 3986
§ 2 k.p.c. podlegała odrzuceniu.
W zażaleniu na to postanowienie pełnomocnik wnioskodawcy wniósł o jego
uchylenie, wskazując że określając wartość przedmiotu zaskarżenia popełnił
oczywistą omyłkę rachunkową. Faktyczną wartością przedmiotu zaskarżenia jest
bowiem kwota 10.407 zł (12 x 867,25 zł), a zatem skarga kasacyjna w sprawie jest
dopuszczalna.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zażalenie jest uzasadnione.
Sprawa o przyznanie świadczenia przedemerytalnego ma bez wątpienia
charakter majątkowy, co oznacza, że dopuszczalność wniesienia skargi kasacyjnej
od wyroku Sądu drugiej instancji zależy od wartości przedmiotu kasacyjnego
zaskarżenia w wysokości nie niższej niż kwota dziesięciu tysięcy złotych (art. 3982
§ 1 k.p.c.). Sprawa o majątkowe prawo do świadczenia przedemerytalnego nie jest
bowiem objęta zamkniętym katalogiem spraw z zakresu ubezpieczeń społecznych,
w których skarga kasacyjna wyjątkowo przysługuje bez względu na wartość
przedmiotu zaskarżenia, a którymi w myśl art. 3982
§ 1 in fine k.p.c. są wyłącznie
sprawy o przyznanie i o wstrzymanie emerytury lub renty oraz o objęcie
obowiązkiem ubezpieczenia społecznego, co oznacza, że w tej kategorii spraw nie
mieści się sprawa o przyznanie świadczenia przedemerytalnego. Z uwagi na to, że
jest to sprawa o świadczenia powtarzające się, nie budzi wątpliwości, że suma
takich świadczeń za rok stanowi w niniejszej sprawie wartość przedmiotu sporu
(art. 22 k.p.c.), a tym samym wartość przedmiotu zaskarżenia, bowiem skarga
kasacyjna dotyczy oddalenia w całości żądania odwołującego się.
Zgodnie z art. 39821
k.p.c. w postępowaniu kasacyjnym ma odpowiednie
zastosowanie m.in. art. 368 § 2 k.p.c., który w zdaniu trzecim przewiduje, że
przepisy art. 19-24 i 25 § 1 k.p.c. stosuje się odpowiednio. Oznacza to, że zarówno
3
sąd drugiej instancji, jak również Sąd Najwyższy w ramach badania warunków
formalnych skargi kasacyjnej może sprawdzić wartość przedmiotu zaskarżenia
podaną w skardze kasacyjnej, czy jest ona zgodna z zasadami jej ustalenia
zawartymi w art. 19-24 k.p.c. (por. postanowienia Sądu Najwyższego: z dnia
6 czerwca 1997 r., II CKN 47/97, OSNC 1997 nr 11, poz. 180; z dnia 20 czerwca
1997 r., II CKN 245/97, niepublikowane; z dnia 26 czerwca 1997 r., I CKN 156/97
niepublikowane, z dnia 9 lipca 1997 r., II CKN 257/97, niepublikowane). Badanie
wartości przedmiotu zaskarżenia podanej w skardze kasacyjnej ma na celu
sprawdzenie, czy skarga kasacyjna jest dopuszczalna ze względu na minimalną
wartość zaskarżenia wymaganą od skargi kasacyjnej według art. 3982
§ 1 k.p.c.
Badanie w tym zakresie nie może być utożsamiane ze sprawdzeniem wartości
przedmiotu sporu (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 7 kwietnia 1997 r.,
III CKN 71/97, niepublikowane oraz z dnia 15 stycznia 1998 r., I CZ 19/97,
niepublikowane). Ważne jest bowiem, by rozpoznaniu przez Sąd Najwyższy
podlegały te skargi kasacyjne, których dopuszczalność przewidują przepisy
procesowe.
Przepisy ustawy z dnia 30 kwietnia 2004 r. o świadczeniach
przedemerytalnych (Dz. U. Nr 120, poz. 1252 ze zm.) w sposób precyzyjny
określają wysokość świadczenia przedemerytalnego przysługującego konkretnej
osobie, a zatem możliwe i konieczne jest dokładne jego obliczenie. Zgodnie z art. 3
ust. 1 tej ustawy, kwota świadczenia przedemerytalnego wynosi 670 zł miesięcznie,
z tym że podlega waloryzacji na zasadach i w terminach przewidzianych w ustawie
z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń
Społecznych (art. 3 ust. 2). Uwzględniając, że w roku 2010 wskaźnik waloryzacji
emerytur i rent wynosił 104,62 % (komunikat Ministra Pracy i Polityki Społecznej z
dnia 12 lutego 2010 r.; M.P. Nr 8, poz. 75), a w roku 2011 - 103,1% (komunikat
Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 9 lutego 2011 r.; M.P. Nr 12, poz. 134),
wysokość świadczenia przedemerytalnego od 1 marca 2010 r. wynosiła 841, 17 zł,
zaś od 1 marca 2011 r. – 867, 25 zł.
Z uwagi na zaskarżenie przez wnioskodawcę wyroku Sądu Apelacyjnego w
całości wartość przedmiotu zaskarżenia odpowiadała wartości przedmiotu sporu.
Zarówno zaś na dzień wniesienia odwołania (24 maja 2010 r.), jak i na datę
4
orzekania przez Sąd Apelacyjny (28 kwietnia 2011 r.) wartość przedmiotu sporu
przekraczała 10.000 zł, bo wynosiła odpowiednio 10.094,04 zł (12 x 841,17 zł) i
10.407 zł (12 x 867,25 zł).
Żalący trafnie zatem podniósł, że skarga kasacyjna jest w tej sprawie
dopuszczalna, a pierwotne oznaczenie wartości przedmiotu zaskarżenia na kwotę
8.475 zł było wynikiem oczywistej omyłki (w skardze kasacyjnej odniesiono ją do
wysokości najniższej emerytury zamiast do wysokości świadczenia
przedemerytalnego).
Z tych względów Sąd Najwyższy postanowił jak w sentencji (art. 3941
§ 3 w
związku z art. 39816
k.p.c.).