Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II CNP 71/11
POSTANOWIENIE
Dnia 16 lutego 2012 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Katarzyna Tyczka-Rote
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym
w Izbie Cywilnej w dniu 16 lutego 2012 r.,
skargi K. P. – S.
o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego wyroku
Sądu Okręgowego
z dnia 14 września 2011 r.,
wydanego w sprawie z powództwa K. P. – S.
przeciwko Z. S.
o zapłatę,
odrzuca skargę i zasądza od skarżącej na rzecz pozwanego Z.
S. kwotę 1 200 (jeden tysiąc dwieście) zł tytułem kosztów
postępowania wywołanego skargą o stwierdzenie niezgodności
z prawem prawomocnego wyroku.
2
Uzasadnienie
Powódka K. P. – S. wniosła skargę o stwierdzenie niezgodności z prawem
prawomocnego wyroku Sądu Okręgowego z dnia 14 września 2011 r. Wyrokiem
tym zmieniony został, na skutek apelacji powódki, wyrok Sądu Rejonowego z dnia
22 kwietnia 2011 r., oddalający w całości jej powództwo. Dokonana zmiana
polegała na tym, że od pozwanego Z. S. zasądzono na rzecz powódki kwotę
18 000 zł (z dochodzonej przez nią kwoty 68 708 zł), a w pozostałej części
powództwo oddalono. Za podstawę rozstrzygnięcia Sąd Rejonowy przyjął ustalenia,
zgodnie z którymi strony podpisały umowę przedwstępną sprzedaży mieszkania, w
której cenę za mieszkanie ustaliły na 182 000 zł. Po jej podpisaniu powódka uiściła
zadatek w kwocie 50 000 zł. W dniu 10 sierpnia 2007 r. strony zawarły notarialną
umowę sprzedaży. W dokumencie tym wpisana została cena za mieszkanie
w kwocie 150 000 zł i adnotacja, że powódka już zapłaciła część ceny w kwocie
90 000 zł, zaś pozostałą kwotę 60 000 zł uiści do 31 sierpnia 2007 r. Kwotę 60 000
zł powódka przekazała pozwanemu i jego żonie.
Sąd pierwszej instancji uznał powództwo, zawierające żądanie zwrotu
zadatku z odsetkami, jako nienależnego świadczenia, za niezasadne.
Wskazał, iż powódka twierdziła, że faktycznie zapłaciła za nabyte mieszkanie kwotę
200 000 zł zamiast uzgodnionych 150 000 zł lecz nie wykazała, iżby pozwany
otrzymał i był zobowiązany do zwrotu 50 000 zł nienależnego świadczenia.
Zauważył ponadto, że gdyby powódka spełniła rzeczywiście świadczenie
nienależne na rzecz pozwanego, to nie mogłaby domagać się jego zwrotu, skoro
wiedziała, że nie była do niego zobowiązana.
Sąd Okręgowy natomiast ustalił, iż strony uzgodniły cenę sprzedaży
mieszkania na kwotę 182 000 zł, powódka uiściła na rzecz pozwanego kwotę
200 000 zł, wobec czego pozwany jest zobowiązany do zwrotu kwoty 18 000 zł.
Skarżąca zaskarżyła wyrok Sądu Okręgowego w części oddalającej
powództwo. Oparła swoją skargę o stwierdzenie niezgodności z prawem
prawomocnego orzeczenia na podstawie naruszenia prawa materialnego - art. 158
3
k.c. Wyrządzenie szkody przez wydanie kwestionowanego orzeczenia
uprawdopodobniła wskazując, że poniosła szkodę w kwocie 43 973 zł, której
zasądzenia wraz z odsetkami jej odmówiono, a także w kwocie 3 600 zł i w kwocie
7 200 zł, których nie odzyskała tytułem kosztów zastępstwa procesowego
w pierwszej i drugiej instancji, z uwagi na wzajemne zniesienie kosztów
postępowania w sprawie.
Wyjaśniła także, że wartość przedmiotu sporu nie pozwalała jej złożyć skargi
kasacyjnej, a nie zachodziły przesłanki uzasadniające wystąpienie o wznowienie
postępowania.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 4245
§ 1 k.p.c. skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem
prawomocnego orzeczenia powinna zawierać – obok oznaczenia orzeczenia,
od którego została wniesiona, przytoczenia podstaw oraz ich uzasadnienia,
wniosku o stwierdzenie niezgodności orzeczenia z prawem, uprawdopodobnienia
wyrządzenia szkody, spowodowanej przez wydanie orzeczenia, którego skarga
dotyczy, wykazania, że wzruszenie zaskarżonego orzeczenia w drodze innych
środków prawnych nie było i nie jest możliwe - także wskazanie przepisu prawa,
z którym zaskarżone orzeczenie jest niezgodne. Wszystkie te wymagania mają
charakter konstrukcyjny i powinny być spełnione w sposób kumulatywny, w związku
z czym skarga niespełniająca któregokolwiek z nich dotknięta jest tzw. brakiem
istotnym, nienaprawialnym w trybie właściwym dla usuwania braków formalnych
i podlega odrzuceniu a limine. Każde wymaganie zawarte w art. 4245
§ 1 k.p.c. ma
charakter samoistny i powinno być spełnione samodzielnie, niezależnie od innych.
Przepis ten wyraźnie odróżnia podstawy skargi i ich uzasadnienie od wskazania
przepisu prawa, z którym zaskarżone orzeczenie jest niezgodne, nie budzi więc
wątpliwości, że skarga musi zawierać każdy z tych elementów przedstawiony
odrębnie (por. postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 11 sierpnia 2005 r., III CNP
4/05, OSNC z 2006 r., nr 1, poz. 16, z dnia 20 lipca 2005 r., IV CNP 1/05, niepubl.,
czy z dnia 27 lipca 2006 r., III CNP 25/06, niepubl.). Jeżeli ten sam przepis
wypełnia jednocześnie podstawę skargi oraz stanowi przepis, z którym orzeczenie
jest – zdaniem skarżącego - niezgodne, to także w tym wypadku konieczne jest
4
wyraźne wyodrębnienie obydwu elementów. Tymczasem we wniesionej skardze
powódka powołała podstawy, ale nie wskazała przepisu prawa, z którym
zaskarżone orzeczenie jest niezgodne, co sprawia, że skarga ta nie spełnia
wymagania określonego w art. 4245
§ 1 pkt 3 k.p.c.
Z tych względów należało orzec, jak w sentencji (art. 4248
§ 1 w związku
z art. 4245
§ 1 pkt 3 k.p.c.).
Orzeczenie o kosztach postępowania wywołanego skargą wynika z treści art.
42412
k.p.c. w zw. z art. 39821
, art. 391 § 1 oraz art. 98 § 1 i 3 k.p.c. Wysokość
zasądzonych kosztów zastępstwa procesowego znajduje uzasadnienie
w postanowieniach § 2 ust. 1 i 2, § 6 pkt 5 i § 12 ust. 5 pkt 2 rozporządzenia
Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności
radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej
udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz.
1349 ze zm.).