Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V CZ 145/11
POSTANOWIENIE
Dnia 23 lutego 2012 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Krzysztof Pietrzykowski (przewodniczący)
SSN Jan Górowski (sprawozdawca)
SSN Anna Kozłowska
w sprawie z powództwa Zespołu Uzdrowisk Spółki Akcyjnej
w P.
przeciwko P. K. i "F. " Spółce z ograniczoną
odpowiedzialnością w W.
o ochronę dóbr osobistych,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 23 lutego 2012 r.,
zażalenia pozwanych na postanowienie
Sądu Apelacyjnego
z dnia 16 września 2011 r.,
uchyla zaskarżone postanowienie, pozostawiając Sądowi
drugiej instancji rozstrzygnięcie co do kosztów postępowania
zażaleniowego przed Sądem Najwyższym.
Uzasadnienie
2
Wyrokiem z dnia 19 kwietnia 2011 r. Sąd Okręgowy zobowiązał pozwanego
P. K. do zamieszczenia w czasopiśmie oraz na stronie internetowej www.[...].pl w
terminie 1 miesiąca od uprawomocnienia się wyroku oświadczenia o wskazanej
treści (punkt 1), upoważnił stronę powodową do zamieszczenia na koszt
pozwanego P. K. oświadczenia, o którym mowa w pkt 1 (punkt 2), zobowiązał P. K.
do usunięcia treści artykułu „[...]” z zawartości numeru „[...]”dostępnego w archiwum
internetowym a także znajdujących się w dyspozycji redakcji a także nie
przesyłania artykułu osobom trzecim (punkt 3), zobowiązał pozwaną F. sp. z o.o. w
W. do zamieszczenia w czasopiśmie „[...]” i na stronie internetowej www.[...].pl w
terminie 1 miesiąca od uprawomocnienia się wyroku oświadczenia o wskazanej
treści (punkt 4), upoważnił stronę powodową do zamieszczenia na koszt pozwanej
F. sp. z o.o. oświadczenia, o którym mowa w pkt 4 (punkt 5), zobowiązał F. sp. z
o.o. do usunięcia treści artykułu „[...]” z zawartości numeru „[...]”dostępnego w
archiwum internetowym a także znajdujących się w dyspozycji redakcji a także nie
przesyłania artykułu osobom trzecim (punkt 6), w pozostałej części powództwo
oddalił (punkt 7) a w punktach 8 i 9 orzekł o kosztach postępowania.
W dniu 1 czerwca 2011 r. pozwani P. K. oraz F. Spółka z.o.o. w W. wnieśli
apelacje od tego wyroku, które zostały zawarte w jednym piśmie procesowym
sporządzonym przez ich wspólnego pełnomocnika, który uiścił opłatę w kocie 600
zł.
Zarządzeniem z dnia 29 czerwca 2011 r. przewodniczący Sądu
Apelacyjnego wezwał pełnomocnika pozwanych do uiszczenia brakującej opłaty od
apelacji w kwocie 600 zł, pod rygorem jej odrzucenia, które to zarządzenie wykonał
w terminie pełnomocnik pozwanych.
Postanowieniem z dnia 16 września 2011 r. Sąd Apelacyjny „odrzucił
apelację”. Wskazał, że apelacje, pomimo iż zostały zamieszczone w jednym piśmie
procesowym, ze względu na charakter dochodzonych w sprawie roszczeń,
stosownie do art. 26 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach
sądowych w sprawach cywilnych (jedn. tekst: Dz. U. 2010 r., Nr. 90, poz. 594
ze zm.) podlegały podwójnej opłacie stałej w wysokości po 600 zł, czyli łącznie
3
opłatą w kwocie 1200 zł. Pismo zatem opłacone opłatą sadową w kwocie 600 zł
było wadliwie opłacone, a sąd nie miał obowiązku zwracania się do strony
o sprecyzowanie jakiej części pisma ta niepełna opłata dotyczy. Jednocześnie
wyraził zapatrywanie, że niedopuszczalne jest podejmowanie przez sąd
samodzielnej decyzji w przedmiocie zarachowania takiej opłaty na jedno z kilku
roszczeń lub część roszczenia. Błędne wezwanie pełnomocnika pozwanych
o uiszczenie brakującej części opłaty nie miało wpływu na zachowanie ustawowego
terminu do dokonania tej czynności.
Zażaleniem z dnia 1 października 2011 r. pozwani zaskarżyli orzeczenie
w całości i wnieśli o jego uchylenie oraz przekazanie sprawy do ponownego
rozpoznania. Podnieśli, że z zaskarżonego postanowienia oraz jego uzasadnienia
nie wynika, którą z apelacji Sąd Apelacyjny odrzucił z uwagi na nieuiszczenie
opłaty.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Stosownie do art. 370 w zw. z art. 373 k.p.c. Sąd odrzuci na posiedzeniu
niejawnym apelację wniesioną po upływie przepisanego terminu, nieopłaconą lub
z innych przyczyn niedopuszczalną, jak również apelację, której braków strona nie
uzupełniła w wyznaczonym terminie. Natomiast uchylony art. 1302
§ 3 znajdujący
w sprawie zastosowanie (art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zmianie
ustawy - Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw, Dz. U. Nr
234, poz. 1571) stanowi, że Sąd odrzuca bez wezwania o uiszczenie opłaty pismo
wniesione przez adwokata, radcę prawnego lub rzecznika patentowego środki
odwoławcze lub środki zaskarżenia podlegające opłacie w wysokości stałej
lub stosunkowej obliczonej od wskazanej przez stronę wartości przedmiotu
zaskarżenia.
W sprawie opłata od apelacji wynosiła 600 zł i była opłatą stałą, niemniej
środek odwoławczy wnieśli obaj pozwani, tj. zarówno P. K., jak i F. Spółka z o.o. w
W., choć jak już zauważono został zawarty w jednym piśmie procesowym.
Jednocześnie pełnomocnik składający w imieniu obu pozwanych apelacje,
uiszczając na konto Sądu jedynie opłatę w wysokości 600 zł, nie wskazał w
imieniu, którego z pozwanych opłata ta została uiszczona.
4
Mając na uwadze fakt, że w sprawie złożone zostały dwa środki
odwoławcze, tj. apelacje obu pozwanych, a tylko jeden z nich został opłacony Sąd
Apelacyjny powinien ustalić, który z nich został prawidłowo wniesiony, kierując
stosowne wezwanie do pełnomocnika pozwanych. Skoro tego zaniechał, wskazując
nietrafnie, że nie ma takiego obowiązku, to zaskarżone orzeczenie nie mogło
zostać uznane za trafne (por. uzasadnienie postanowienia Sądu Najwyższego
z dnia 15 stycznia 2009 r., II PZ 44/108, Lex nr 784198).
Poza tym należy zauważyć, że z sentencji orzeczenia wynika, że Sąd
odrzucił „apelację” czyli jedną, a nie „apelacje” – choć w uzasadnieniu wskazał,
że zostały wywiedzione dwie apelacje od orzeczenia Sądu pierwszej instancji.
Uzasadnienie zaskarżonego orzeczenia także nie daje odpowiedzi na pytanie, która
z wniesionych apelacji została odrzucona, podczas gdy jedna z nich została
niewątpliwie należycie opłacona.
Mając powyższe na względzie Sąd Najwyższy na podstawie art. 3941
§ 3
k.p.c. w zw. z art. 39815
§ 1 k.p.c. orzekł jak w sentencji.