Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III CZ 4/12
POSTANOWIENIE
Dnia 30 marca 2012 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Barbara Myszka (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Krzysztof Strzelczyk
SSN Anna Owczarek
w sprawie z powództwa „D.” Spółki Akcyjnej w K.
przeciwko Skarbowi Państwa – Prezydentowi Miasta K.
o ustalenie wysokości opłat,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 30 marca 2012 r.,
zażalenia strony powodowej na postanowienie o kosztach zawarte
w wyroku Sądu Okręgowego
z dnia 4 marca 2011 r.,
oddala zażalenie.
2
Uzasadnienie
Wyrokiem z dnia 30 lipca 2010 r. Sąd Rejonowy ustalił, że aktualizacja opłaty
rocznej za użytkowanie wieczyste nieruchomości położonej w K., pozostającej w
użytkowaniu wieczystym „D.” Spółki Akcyjnej w K. – w 1/2 części, dokonana przez
Prezydenta Miasta K. w piśmie z dnia 17 października 2005 r., jest uzasadniona do
kwoty 109 140,45 zł, nakazał pobrać od powodowej spółki na rzecz Skarbu
Państwa kwotę 2 973 zł tytułem nieuiszczonej opłaty sądowej od pozwu i zasądził
od powódki na rzecz pozwanego Skarbu Państwa – Prezydenta Miasta K. kwotę 3
600 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.
Po rozpoznaniu sprawy na skutek apelacji powódki, Sąd Okręgowy
wyrokiem z dnia 4 marca 2011 r. oddalił apelację i zasądził od powódki na rzecz
pozwanego kwotę 1 800 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania odwoławczego.
Uzasadniając rozstrzygnięcie o kosztach procesu Sąd Okręgowy stwierdził,
że o kosztach tych orzekł na podstawie art. 98 k.p.c. w związku z § 6 pkt 6 i § 12
ust. 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r.
w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb
Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego
ustanowionego z urzędu (Dz.U. Nr 163, poz. 1349 ze zm.).
W zażaleniu na zawarte w wyroku z dnia 4 marca 2011 r. postanowienie
o kosztach procesu powódka zarzuciła Sądowi Okręgowemu naruszenie art. 100
oraz art. 328 § 2 w związku z art. 361 k.p.c. Podniosła, że w postępowaniu przed
Sądem pierwszej instancji wygrała sprawę w 42 %, w związku z czym Sąd
Okręgowy powinien – stosownie do wyniku tego postępowania – rozdzielić
wszystkie koszty procesu poniesione przez strony. Powódka powinna ponieść
koszty w kwocie 12 007,34 zł, a pozwany – w kwocie 4 272,66 zł, natomiast
w ostatecznym wyniku Sąd Okręgowy powinien zasądzić od pozwanego na rzecz
powódki z tytułu kosztów kwotę 2 472,66 zł. W konkluzji żaląca wniosła o zmianę
zaskarżonego postanowienia przez zasądzenie od pozwanego kwoty 2 472,66 zł
3
ewentualnie o uchylenie tego postanowienia i przekazanie sprawy w odnośnym
zakresie do ponownego rozpoznania.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Żaląca we własnym zakresie rozliczyła koszty procesu poniesione przez
strony i – nie precyzując, co zaliczyła w ich skład – stwierdziła, że powinna ponieść
koszty w kwocie 12 007,34 zł, natomiast pozwany – w kwocie 4 272,66 zł.
W rezultacie Sąd Okręgowy – zdaniem żalącej – powinien zasądzić od pozwanego
na jej rzecz z tytułu kosztów kwotę 2 472,66 zł. Uzasadniając swoje stanowisko
żaląca podniosła, że jej żądanie zostało przez Sąd Rejonowy uwzględnione w 42%,
wobec czego, zgodnie z art. 100 k.p.c., koszty procesu powinny być stosunkowo
rozdzielone.
Pomijając niedostatki dokonanego rozliczenia, polegające przede wszystkim
na zaniechaniu wskazania, co wchodzi w skład kwot 12 007,34 zł i 4 272,66 zł,
trzeba zauważyć, że w postępowaniu zażaleniowym żaląca domaga się objęcia
kontrolą także orzeczenia o kosztach procesu poniesionych przez strony
w postępowaniu przed Sądem pierwszej instancji i sumarycznego rozliczenia
kosztów poniesionych w obu instancjach z uwzględnieniem wyrażonej w art. 100
k.p.c. zasady kompensaty.
Wypada w związku z tym przypomnieć, że, zgodnie z art. 3941
§ 1 pkt 2
k.p.c., zażalenie do Sądu Najwyższego przysługuje na postanowienie sądu drugiej
instancji co do kosztów procesu, które nie były przedmiotem rozstrzygnięcia sądu
pierwszej instancji. W przytoczonym przepisie chodzi więc tylko o te koszty
procesu, o których sąd drugiej instancji orzekał po raz pierwszy. Jeżeli sąd drugiej
instancji, zmieniając wyrok sądu pierwszej instancji, orzekł także o kosztach
postępowania pierwszoinstancyjnego, należy przyjąć, że nie orzekał o nich po raz
pierwszy. Dlatego też na postanowienie tego sądu w części dotyczącej
rozstrzygnięcia o kosztach poniesionych przez strony w postępowaniu w pierwszej
instancji nie przysługuje zażalenie do Sądu Najwyższego (zob. postanowienia Sądu
Najwyższego z dnia 16 czerwca 2010 r., I CZ 30/10, nie publ., z dnia 23 czerwca
2010 r., II CZ 7/10, nie publ., z dnia 23 czerwca 2010 r., II CZ 45/10, nie publ.,
4
z dnia 24 września 2010 r., IV CZ 60/10, nie publ. i z dnia 15 grudnia 2010 r., II CZ
140/10, nie publ.).
W niniejszej sprawie Sąd Okręgowy oddalił apelację powódki i orzekł
o kosztach postępowania apelacyjnego. W tym stanie rzeczy, na skutek
wniesionego zażalenia, kontroli Sądu Najwyższego podlegać może jedynie
prawidłowość rozstrzygnięcia o kosztach postępowania apelacyjnego w kwocie
1 800 zł, o których Sąd Okręgowy rozstrzygnął zgodnie z zasadą odpowiedzialności
za wynik procesu, wyrażoną w art. 98 § 1 k.p.c. Rozstrzygnięcie to trzeba uznać za
prawidłowe, trafnie bowiem Sąd Okręgowy uznał żalącą za przegrywającą sprawę
w rozumieniu art. 98 § 1 w związku z art. 391 § 1 k.p.c., skoro wniesiona przez nią
apelacja okazała się bezzasadna i została przez Sąd Okręgowy oddalona (art. 385
k.p.c.).
Z tych względów Sąd Najwyższy na podstawie art. 398 14
w związku z art.
3941
§ 3 k.p.c. oddalił zażalenie jako pozbawione uzasadnionych podstaw.