I CZ 17/12
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:31-01-2013
Dodatkowe informacje:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt I CZ 17/12
POSTANOWIENIE
Dnia 25 maja 2012 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Jan Górowski (przewodniczący)
SSN Józef Frąckowiak (sprawozdawca)
SSN Iwona Koper
w sprawie z powództwa B. K.-M.
przeciwko Skarbowi Państwa - Ministrowi Finansów
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 25 maja 2012 r.,
zażalenia powódki na postanowienie w zakresie rozstrzygnięcia o koszach procesu
zawarte w pkt. 2 wyroku Sądu Okręgowego
z dnia 13 września 2011 r.,
1. zmienia postanowienie w sprawie kosztów
postępowania zawarte w wyroku Sądu Okręgowego z
dnia 13 września 2011 r., w ten sposób, że zasądza od
B. K.-M. na rzecz Skarbu Państwa - Ministra Finansów
kwotę 500 (pięćset) zł tytułem zwrotu kosztów
zastępstwa procesowego w instancji odwoławczej,
2. nie obciąża powódki kosztami postępowania
zażaleniowego.
Uzasadnienie
2
W zaskarżonym przez powódkę B. K. – M. postanowieniu, zawartym w
wyroku Sądu Okręgowego z dnia 13 września 2011 r. , Sąd zasądził od powódki
na rzecz Skarbu Państwa kwotę 2700 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa
procesowego w instancji odwoławczej. W zażaleniu na to postanowienie powódka,
zarzucając naruszenie art. 102 k.p.c. przez jego niezastosowanie, wniosła o jego
zmianę i nieobciążanie jej kosztami postępowania w instancji odwoławczej. W
odpowiedzi na zażalenie pełnomocnik pozwanego Prokuratoria Generalna Skarbu
Państwa wniósł o jego oddalenie, wskazując że powódka wnosząc apelację
powinna liczyć się z obowiązkiem zwrotu kosztów procesu, mając na uwadze, że
sprawa jej roszczeń z tzw. przedwojennych obligacji o ich wykup przez Skarb
Państwa została wyjaśniona w uzasadnieniu Sądu I instancji oraz w orzecznictwie
Sądu Najwyższego.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Roszczenie powódki o wykup obligacji na okaziciela państwowej pożyczki
konwersyjnej z 1924 r., jak trafnie ustaliły orzekające w sprawie Sądy uległo
przedawnieniu. Nie można także uznać, że podniesienie zarzutu przedawnienia
przez Skarb Państwa było nadużyciem prawa. Z drugiej strony, biorąc pod uwagę
długotrwały stan niepewności, co do tego czy można skutecznie dochodzić wykupu
obligacji, spowodowany między innymi tym, że nie zostało wydane, przewidziane
dekretem z 27 lipca 1949 r. o zaciąganiu nowych i określeniu nie umorzonych
zobowiązań pieniężnych (Dz. U. Nr 45, poz. 332 ze zm.), Rozporządzenie Rady
Ministrów, które miało określić warunki i termin wykupu albo konwersji lub
konsolidacji takich obligacji, rozpoznawana sprawa ma charakter skomplikowany
i szczególny, zważywszy na to, że zobowiązanym jest Skarb Państwa a przez wiele
lat, w związku ze zmianami ustrojowymi, problem wykupu takich obligacji nie był
ujmowany jednolicie. W tej sytuacji obciążenie powódki całością kosztów
postępowania odwoławczego nie znajduje usprawiedliwienia w świetle art. 102
k.p.c. Tym bardziej, że sytuacja majątkowa i osobista powódki także uzasadniają
stwierdzenie, że mamy do czynienia z szczególnymi okolicznościami, o których
3
mowa w art. 102 k.p.c. Rację ma jednak także pozwany, który w odpowiedzi na
zażalenie wskazuje, że w momencie wnoszenia apelacji wiele kontrowersji
związanych w wykupem państwowych obligacji przedwojennych zostało już
wyjaśnionych w orzecznictwie. Mając na uwadze powyższe Sąd Najwyższy uznał,
że należy obciążyć powódkę kosztami postępowania za drugą instancję do
wysokości 500 zł. Oznacza to, że powódka powinna ponieść konsekwencje
wystąpienia z apelacją, ale szczególny charakter sprawy i jej sytuacja majątkowa
i osobista uzasadniają obciążenie powódki tylko nieznaczną częścią tych kosztów.
Z tych względów odstąpiono także od obciążana powódki kosztami postępowania
zażaleniowego przed Sądem Najwyższym.
Biorąc pod uwagę wszystkie te argumenty Sąd Najwyższy, na podstawie art.
39816
k.p.c. w związku z art. 3941
§ 3 k.p.c., orzekł jak w sentencji postanowienia.
POSTANOWIENIE
Dnia 25 maja 2012 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Jan Górowski (przewodniczący)
SSN Józef Frąckowiak (sprawozdawca)
SSN Iwona Koper
w sprawie z powództwa B. K.-M.
przeciwko Skarbowi Państwa - Ministrowi Finansów
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 25 maja 2012 r.,
zażalenia powódki na postanowienie w zakresie rozstrzygnięcia o koszach procesu
zawarte w pkt. 2 wyroku Sądu Okręgowego
z dnia 13 września 2011 r.,
1. zmienia postanowienie w sprawie kosztów
postępowania zawarte w wyroku Sądu Okręgowego z
dnia 13 września 2011 r., w ten sposób, że zasądza od
B. K.-M. na rzecz Skarbu Państwa - Ministra Finansów
kwotę 500 (pięćset) zł tytułem zwrotu kosztów
zastępstwa procesowego w instancji odwoławczej,
2. nie obciąża powódki kosztami postępowania
zażaleniowego.
Uzasadnienie
2
W zaskarżonym przez powódkę B. K. – M. postanowieniu, zawartym w
wyroku Sądu Okręgowego z dnia 13 września 2011 r. , Sąd zasądził od powódki
na rzecz Skarbu Państwa kwotę 2700 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa
procesowego w instancji odwoławczej. W zażaleniu na to postanowienie powódka,
zarzucając naruszenie art. 102 k.p.c. przez jego niezastosowanie, wniosła o jego
zmianę i nieobciążanie jej kosztami postępowania w instancji odwoławczej. W
odpowiedzi na zażalenie pełnomocnik pozwanego Prokuratoria Generalna Skarbu
Państwa wniósł o jego oddalenie, wskazując że powódka wnosząc apelację
powinna liczyć się z obowiązkiem zwrotu kosztów procesu, mając na uwadze, że
sprawa jej roszczeń z tzw. przedwojennych obligacji o ich wykup przez Skarb
Państwa została wyjaśniona w uzasadnieniu Sądu I instancji oraz w orzecznictwie
Sądu Najwyższego.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Roszczenie powódki o wykup obligacji na okaziciela państwowej pożyczki
konwersyjnej z 1924 r., jak trafnie ustaliły orzekające w sprawie Sądy uległo
przedawnieniu. Nie można także uznać, że podniesienie zarzutu przedawnienia
przez Skarb Państwa było nadużyciem prawa. Z drugiej strony, biorąc pod uwagę
długotrwały stan niepewności, co do tego czy można skutecznie dochodzić wykupu
obligacji, spowodowany między innymi tym, że nie zostało wydane, przewidziane
dekretem z 27 lipca 1949 r. o zaciąganiu nowych i określeniu nie umorzonych
zobowiązań pieniężnych (Dz. U. Nr 45, poz. 332 ze zm.), Rozporządzenie Rady
Ministrów, które miało określić warunki i termin wykupu albo konwersji lub
konsolidacji takich obligacji, rozpoznawana sprawa ma charakter skomplikowany
i szczególny, zważywszy na to, że zobowiązanym jest Skarb Państwa a przez wiele
lat, w związku ze zmianami ustrojowymi, problem wykupu takich obligacji nie był
ujmowany jednolicie. W tej sytuacji obciążenie powódki całością kosztów
postępowania odwoławczego nie znajduje usprawiedliwienia w świetle art. 102
k.p.c. Tym bardziej, że sytuacja majątkowa i osobista powódki także uzasadniają
stwierdzenie, że mamy do czynienia z szczególnymi okolicznościami, o których
3
mowa w art. 102 k.p.c. Rację ma jednak także pozwany, który w odpowiedzi na
zażalenie wskazuje, że w momencie wnoszenia apelacji wiele kontrowersji
związanych w wykupem państwowych obligacji przedwojennych zostało już
wyjaśnionych w orzecznictwie. Mając na uwadze powyższe Sąd Najwyższy uznał,
że należy obciążyć powódkę kosztami postępowania za drugą instancję do
wysokości 500 zł. Oznacza to, że powódka powinna ponieść konsekwencje
wystąpienia z apelacją, ale szczególny charakter sprawy i jej sytuacja majątkowa
i osobista uzasadniają obciążenie powódki tylko nieznaczną częścią tych kosztów.
Z tych względów odstąpiono także od obciążana powódki kosztami postępowania
zażaleniowego przed Sądem Najwyższym.
Biorąc pod uwagę wszystkie te argumenty Sąd Najwyższy, na podstawie art.
39816
k.p.c. w związku z art. 3941
§ 3 k.p.c., orzekł jak w sentencji postanowienia.