Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I CZ 51/12
POSTANOWIENIE
Dnia 14 czerwca 2012 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Hubert Wrzeszcz (przewodniczący)
SSN Teresa Bielska-Sobkowicz
SSA Andrzej Niedużak (sprawozdawca)
w sprawie ze skargi Z. K. o wznowienie postępowania
w sprawie z powództwa A. P.
przeciwko Z. K.
o zapłatę, zakończonego prawomocnym wyrokiem Sądu Apelacyjnego
z dnia 13 listopada 2009 r.,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym
w Izbie Cywilnej w dniu 14 czerwca 2012 r.,
zażalenia skarżącego na postanowienie Sądu Apelacyjnego
z dnia 20 grudnia 2011 r.,
uchyla zaskarżone postanowienie,orzeczenie o kosztach
postępowania zażaleniowego pozostawia Sądowi Apelacyjnemu.
2
Uzasadnienie
Zaskarżonym postanowieniem Sąd Apelacyjny odrzucił skargę pozwanego o
wznowienie postępowania w sprawie z powództwa A. P. przeciwko Z. K. o zapłatę.
Sąd Apelacyjny uznał, że skarga została złożona z zachowaniem ustawowego
terminu i podkreślił, że skarżący uzyskał możliwość działania jako likwidator A.
Spółki z o.o. w likwidacji po uzyskaniu wpisu do rejestru. Dokumenty bankowe, na
które powoływał się w skardze otrzymał w dniu 21 maja 2010 r., dlatego nie uchybia
terminowi przewidzianemu w art. 407 § 1 k.p.c. Oceniając wskazaną podstawę
skargi o wznowienie postępowania Sąd uznał, że twierdzenia skarżącego, iż nie
mógł w toku zakończonego prawomocnie postępowania przedstawić dowodów, na
których oparł skargę, nie są wiarygodne. Zdaniem Sądu, przy zachowaniu należytej
staranności Z. K. mógł podnosić zarzuty na podstawie danych z akt toczącego się
postępowania egzekucyjnego, a skoro tego nie czynił, należało uznać, że skarga
nie jest oparta na ustawowej podstawie.
W złożonym zażaleniu skarżący domagał się zmiany zaskarżonego
postanowienia i wznowienia postępowania w sprawie prawomocnie zakończonej,
ewentualnie uchylenia tego postanowienia i przekazania sprawy Sądowi
Apelacyjnemu do ponownego rozpoznania. Podniesione zarzuty dotyczyły
naruszenia art. 403 § 2 k.p.c. i art. 410 k.p.c. przez przyjęcie, że wskazane
w skardze dowody mogły być przez pozwanego wykorzystane w poprzednim
postępowaniu i odrzucenie skargi jako nie opartej na ustawowej podstawie
wznowienia, także naruszenia art. 328 § 2 k.p.c. i art. 233 k.p.c. przez dowolną
ocenę zebranego materiału dowodowego i zbyt ogólne wskazanie podstawy
faktycznej i prawnej orzeczenia.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Stosownie do art. 410 § 1 k.p.c. odrzucenie skargi o wznowienie
postępowania następuje po stwierdzeniu, że wniesienie skargi nastąpiło
z uchybieniem przepisanego terminu, że skarga jest niedopuszczalna lub nie
została oparta na jednej z ustawowych podstaw.
3
Zakres wstępnej oceny dokonywanej przez sąd (z reguły na posiedzeniu
niejawnym) budzi w orzecznictwie sądów wątpliwości, ich źródłem jest konieczność
rozgraniczenia wstępnego badania dopuszczalności skargi i badania zasadności
skargi, które odbywa się na rozprawie (art. 412 § 2 k.p.c.). Według poglądu
w orzecznictwie Sądu Najwyższego dominującego przyjmuje się, że badanie skargi
nie ogranicza się jedynie do oceny twierdzeń zawartych w skardze i jej
uzasadnieniu, lecz obejmuje także powołane w niej dowody. W przypadku podjęcia
wątpliwości, zgodnie z art. 410 § 2 k.p.c., sąd ma obowiązek podjąć czynności
zmierzające do wyjaśnienia czy skarżący wykazał zachowanie terminu,
dopuszczalność skargi i oparcie jej na ustawowych podstawach. Badanie ostatniej
z wymienionych przesłanek będzie aktualne w szczególności, gdy twierdzenia
zawarte w skardze są sprzeczne z załączonymi dowodami albo nie pozostają z nimi
w związku (por. postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 10 lutego 2006 r., I PZ
33/05, OSNP 2007/3-4/48, z dnia 7 lipca 2005 r., IV CO 6/05, Biul. SN 2005/9/14,
z dnia 26 września 2007 r., IV CZ 48/07 niepubl., z dnia 21 lipca 2011 r., V CZ
50/11, niepubl.). Jeżeli podstawę skargi stanowi art. 403 § 2 k.p.c. sąd bada, czy
rzeczywiście fakty i dowody wskazywane przez stronę zostały przez nią wykryte
w czasie, gdy niemożliwe już było powołanie ich w toku sprawy prawomocnie
zakończonej. Możliwość wpływu nowych faktów i dowodów na wynik sprawy należy
uprawdopodobnić.
W rozpoznawanej sprawie odrzucenie skargi nastąpiło po stwierdzeniu przez
Sąd, że skarga nie jest oparta na wskazywanej ustawowej podstawie z art. 403 § 2
k.p.c., bowiem skarżący w toku postępowania w sprawie, której skarga dotyczy
miał pełny dostęp do akt toczących się postępowań egzekucyjnych i przy
zachowaniu staranności mógł powołać dowody zawarte w tych aktach.
Równocześnie jednak, badając przesłankę zachowania ustawowego terminu do
wniesienia skargi o wznowienie postępowania, Sąd Apelacyjny stwierdził jego
dochowanie, a to z tej przyczyny, że skarżący uzyskał możliwość działania
w imieniu Spółki dopiero po ustanowieniu go przez sąd likwidatorem. W wyniku
podjętych działań, dopiero w dniu 20 maja 2010 r. otrzymał informacje wskazujące
na istnienie podstaw wznowienia postępowania.
4
W tych okolicznościach podnoszone w zażaleniu zarzuty dowolności oceny
dowodów oraz naruszenia art. 403 § 2 k.p.c. i art. 410 k.p.c. należy uznać za trafne.
Badanie czy skarżący dochował terminu wniesienia skargi nie może odbywać się
w oderwaniu od wskazywanej podstawy wznowienia. Stwierdzenie, że termin ten
został dochowany, a jednocześnie ocena, że wskazane podstawy wznowienia nie
istnieją sugeruje wewnętrzną sprzeczność rozumowania, albo prowadzi do
wniosku, że oceny sądu wyszły poza granice wstępnego badania dopuszczalności
skargi przewidzianego w art. 410 k.p.c. i wkroczyły w etap badania zasadności
skargi o wznowienie, które zgodnie z art. 412 § 2 k.p.c. odbywa się na rozprawie.
Z tych przyczyn Sąd Najwyższy uchylił zaskarżone postanowienie na
podstawie art. 39816
k.p.c. w zw. z art. 3941
§ 3 k.p.c.
Kontakt: saos_malpka_saos_kropka_org_kropka_pl | Wersja SAOS: 0.9.13