Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II CZ 59/12
POSTANOWIENIE
Dnia 20 lipca 2012 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Zbigniew Kwaśniewski (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Anna Owczarek
SSN Katarzyna Tyczka-Rote
w sprawie z wniosku B. K. i J. K.
przy uczestnictwie C. P. i in. ,
o wznowienie postępowania zakończonego prawomocnym postanowieniem
Sądu Rejonowego w G. z dnia 19 maja 2009 r.
wydanym w sprawie I Ns …. o zasiedzenie,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 20 lipca 2012 r.,
zażalenia wnioskodawców
na postanowienie Sądu Okręgowego
z dnia 9 grudnia 2011 r.,
uchyla zaskarżone postanowienie.
Uzasadnienie
Sąd drugiej instancji postanowieniem z dnia 9 grudnia 2011 r. odrzucił
zażalenie wnioskodawców wniesione na postanowienie Sądu Rejonowego
2
oddalające skargę o wznowienie postępowania zakończonego prawomocnym
postanowieniem tego Sądu w sprawie o stwierdzenie zasiedzenia.
W ocenie Sądu odwoławczego, prawidłowym środkiem zaskarżenia, zgodnie
z art. 518 zd. pierwsze k.p.c., służącym na postanowienie oddalające skargę
o wznowienie postępowania nieprocesowego o stwierdzenie zasiedzenia, była
apelacja, a nie zażalenie. W sytuacji wniesienia przez adwokata środka
odwoławczego przyobleczonego w inną formę niż właściwa mamy do czynienia
z dokonaniem innej czynności procesowej, a nie z mylnym oznaczeniem pisma
procesowego, stwierdził Sąd odwoławczy.
Postanowienie odrzucając zażalenie zaskarżyli w całości zażaleniem
wnioskodawcy, przyznając, że wniesiony przez nich środek zaskarżenia był
w istocie apelacją, chociaż „ubraną’” w złą formę procesową, ponieważ zawarto
w treści tego pisma zarzuty merytoryczne i wnioski o uchylenie bądź zmianę
postanowienia. Zdaniem żalących, tak daleki rygoryzm jest uzasadniony
w odniesieniu do skargi kasacyjnej ze względu na potrzebę ochrony interesu
publicznego, ale nie w odniesieniu do zwykłych środków odwoławczych.
Ponadto brak jest podstaw do wyłączania stosowania art. 130 § 1 zd. drugie k.p.c.
w odniesieniu do profesjonalnych pełnomocników.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
W pierwszej kolejności należało pozytywnie przesądzić o dopuszczalności
wniesionego do Sądu Najwyższego zażalenia na postanowienie Sądu
drugiej instancji odrzucające zażalenie wnioskodawców. Przepis art. 3941
§ 2
k.p.c. ogranicza bowiem dopuszczalność zażaleń do Sądu Najwyższego
na postanowienia Sądu drugiej instancji, ale wydane w wyniku rozpoznania przez
Sąd odwoławczy zażalenia na postanowienie Sądu pierwszej instancji.
Tymczasem wydanie postanowienia Sądu drugiej instancji odrzucającego
zażalenie jako niedopuszczalne nie może być utożsamiane z wydaniem
postanowienia po rozpoznaniu zażalenia w rozumieniu art. 3941
§ 2 k.p.c.,
ponieważ rozpoznanie zażalenia polega na dokonaniu merytorycznej oceny jego
zasadności wyrażonej w formie właściwej decyzji jurysdykcyjnej. Takiego
charakteru nie ma natomiast postanowienie odrzucające zażalenie, ponieważ
3
wskutek uznania przez Sąd jego niedopuszczalności nie podlegało ono
rozpoznaniu przez ten Sąd. Rozpoznania zażalenia nie można bowiem utożsamiać
z dokonaniem formalnej oceny dopuszczalności tego środka zaskarżenia.
Dokonując merytorycznej oceny zażalenia wnioskodawców należało uznać
je za uzasadnione. Rygoryzm w kwalifikowaniu środków zaskarżenia musi
niewątpliwie odnosić się do wnoszenia skarg kasacyjnych, a to z powodu funkcji
tego nadzwyczajnego środka zaskarżenia, którą jest przede wszystkim ochrona
interesu publicznego i zapewnienie stabilności orzecznictwa.
Natomiast taki stopień procesowego rygoryzmu nie jest uzasadniony
w odniesieniu do zwykłych środków zaskarżenia.
Skład orzekający w niniejszej sprawie skłania się do aprobaty wyrażonego
w judykaturze poglądu, że zgodnie z art. 130 § 1 zd. 2 k.p.c. mylne oznaczenie
pisma procesowego (nazwanego zażaleniem zamiast apelacją) nie stanowi
przeszkody do nadania temu pismu biegu i rozpoznania go we właściwym trybie.
Przytoczony przepis nie zawiera również zastrzeżenia, że nie dotyczy on pism
wnoszonych m.in. przez adwokatów lub radców prawnych, co oznacza
że ma on także do tychże pełnomocników zastosowanie. Nie zwalnia to
oczywiście z obowiązku zbudowania przez profesjonalnego pełnomocnika środka
odwoławczego w taki sposób, ażeby Sąd mógł bez trudu ustalić m.in. określony
w nim zakres zaskarżenia, dokonując tego ustalenia również na podstawie analizy
treści wniesionego w sprawie środka odwoławczego (postanowienie SN z dnia
28 czerwca 2007 r., IV CZ 40/07, niepubl.; postanowienie SN z dnia 30 listopada
2006 r., I CZ 88/06, niepubl.).
W tym stanie rzeczy Sąd Najwyższy orzekł jak w sentencji na podstawie art.
39816
k.p.c. w zw. z art. 3941
§ 3 k.p.c.
jw