Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II CZ 91/12
POSTANOWIENIE
Dnia 23 sierpnia 2012 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Barbara Myszka (przewodniczący)
SSN Teresa Bielska-Sobkowicz
SSA Andrzej Niedużak (sprawozdawca)
w sprawie ze skargi W. D.
o wznowienie postępowania zakończonego prawomocnym wyrokiem
Sądu Apelacyjnego
z dnia 5 marca 2008 r.,
wydanym w sprawie z powództwa W. D.
przeciwko C. D.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 23 sierpnia 2012 r.,
zażalenia powoda (skarżącego)
na postanowienie Sądu Apelacyjnego
z dnia 9 grudnia 2011 r.,
oddala zażalenie i przyznaje radcy prawnemu A. J. od Skarbu
Państwa - Sądu Apelacyjnego kwotę 2.700 (dwa tysiące
siedemset) zł. powiększoną o należny podatek VAT tytułem
nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej skarżącemu w
postępowaniu zażaleniowym.
2
Uzasadnienie
Zaskarżonym postanowieniem Sąd Apelacyjny odrzucił skargę powoda o
wznowienie postępowania w sprawie zakończonej prawomocnym wyrokiem tego
Sądu, oddalającym apelację skarżącego od wyroku Sądu Okręgowego z dnia 4
maja 2011 r. Sąd Apelacyjny stwierdził, że skarga nie została oparta na ustawowej
podstawie wznowienia oraz że skargę złożono z uchybieniem terminu
przewidzianego w art. 407 § 1 k.p.c.
W złożonym zażaleniu powód zarzucał naruszenie art. 410 § 2 k.p.c. przez
jego nieprawidłowe niezastosowanie i odrzucenie skargi bez uzyskania stanowiska
skarżącego odnośnie istnienia podstaw wznowienia, mimo powziętych przez sąd
wątpliwości w tym zakresie. Naruszenie art. 407 §1 k.p.c. w związku z art. 404
k.p.c. przez ich nieprawidłową interpretację i uznanie, że skarga została złożona
z naruszeniem ustawowego terminu, mimo braku ku temu podstaw. Wnioski
zażalenia zmierzały do uchylenia zaskarżonego postanowienia i przekazania
sprawy Sądowi Apelacyjnemu do ponownego rozpoznania oraz zasądzenia na
rzecz pełnomocnika ustanowionego z urzędu kosztów nieopłaconej pomocy
prawnej.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Stosownie do art. 409 k.p.c., skarga o wznowienie postępowania powinna
czynić zadość warunkom pozwu oraz zawierać oznaczenie zaskarżonego
orzeczenia, podstawę wznowienia i jej uzasadnienie, okoliczności stwierdzające
zachowanie terminu do wniesienia oraz wniosek o uchylenie lub zmianę
zaskarżonego orzeczenia. Obowiązek wskazania podstawy wznowienia wymaga
uwzględnienia wyczerpującego katalogu podstaw wznowienia przewidzianych
w art. 401-403 k.p.c. i oparcia skargi wyłącznie o podstawę tam wskazaną. Z art.
409 i 410 § 1 k.p.c. wynika, że sąd bada i ocenia wyłącznie podstawy wznowienia
powołane w skardze, a nie rozważa innych możliwych podstaw, ani ich nie
poszukuje (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 21 września 2011 r., II PZ
24/11 - niepubl.). Warunkiem rozpatrywania zasadności skargi jest łączne
spełnienie wszystkich wymogów wskazanych w art. 409 k.p.c. Brak nawet jednego
z nich sprawia, że rozpatrywanie sprawy nie jest możliwe. Dlatego też stwierdzenie
3
braku choćby jednego z tych warunków powoduje odrzucenie skargi (por.
postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 2 grudnia 2011 r., III UZ 28/11 - niepubl.).
W skardze o wznowienie postępowania wniesionej przez W. D. sformułowano
podstawę wznowienia w sposób odpowiadający przepisowi art. 403 § 1 pkt 2 k.p.c.
Skarżący twierdził mianowicie, że wyrok został uzyskany za pomocą przestępstwa
polegającego na złożeniu przez C. D. fałszywych zeznań. W postanowieniu z dnia
12 marca 2009 r. (V CZ 8/09, OSNC-ZD 2010/2/39) Sąd Najwyższy wyjaśnił, że w
art. 403 §1 pkt 2 k.p.c. chodzi o przestępstwa, w których celem przestępczego
działania jest uzyskanie wyroku określonej treści np. łapownictwo, fałszywe
zeznania. Równocześnie potwierdził Sąd Najwyższy, że w przypadku podstawy
wznowienia z art. 403 §1 pkt 2 k.p.c., niezbędne jest wykazanie popełnienia
przestępstwa za pomocą prawomocnego wyroku skazującego. Taki wniosek
wynika z art. 404 k.p.c., który stanowi, iż z powodu przestępstwa można żądać
wznowienia wówczas, gdy czyn został ustalony prawomocnym wyrokiem
skazującym, chyba że postępowanie karne nie może być wszczęte lub że zostało
umorzone z innych przyczyn niż brak dowodów (por. też postanowienie Sądu
Najwyższego z dnia 5 lutego 1999 r„ III CKN 1075/98, OSNC 1999/7-8/138).
Z treści skargi nie tylko nie wynika aby wyrok skazujący C. D. w postępowaniu
karnym był wydany, ale wynika, że taki wyrok nie zapadł. Nie zachodziły zatem
uzasadnione powody aby Sąd Apelacyjny na podstawie art. 410 § 2 k.p.c. żądał od
skarżącego uprawdopodobnienia okoliczności stwierdzających dopuszczalność
wznowienia.
Powyższe wskazuje, że skarga o wznowienie postępowania nie została
oparta na ustawowej podstawie, co uzasadniało jej odrzucenie stosownie do art.
410 § 1 k.p.c. Rozważanie sformułowanego w zażaleniu zarzutu naruszenia przez
Sąd Apelacyjny art. 407 § 1 k.p.c. w związku z art. 404 k.p.c., stało się zbędne,
jako że wynik tych rozważań nie mógł wpłynąć na treść orzeczenia.
W tych okolicznościach, na podstawie art. 398 k.p.c. w związku z art. 3941
§ 3
k.p.c., Sąd Najwyższy zażalenie oddalił. O kosztach postępowania zażaleniowego
orzeczono na podstawie art. 108 §1 k.p.c. i §13 ust. 2 pkt 2 w związku z §6 pkt 6
rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie
opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów
4
nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz. 1348 ze
zm.).