II CZ 106/12
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:03-04-2013
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt II CZ 106/12
POSTANOWIENIE
Dnia 14 listopada 2012 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Henryk Pietrzkowski (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Wojciech Katner
SSA Władysław Pawlak
w sprawie ze skargi G. S.
o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego wyroku
Sądu Okręgowego z dnia 19 stycznia 2012 r.,
wydanego w sprawie z powództwa J. W.
przeciwko G. S.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym
w Izbie Cywilnej w dniu 14 listopada 2012 r.,
zażalenia pozwanej - skarżącej
na postanowienie Sądu Okręgowego
z dnia 5 marca 2012 r.,
oddala zażalenie
Uzasadnienie
2
Sąd Okręgowy postanowieniem z dnia 5 marca 2012 r. odrzucił skargę J. W.
o stwierdzenie niezgodności z prawem wyroku Sądu Okręgowego z dnia 19
stycznia 2012 r. z uwagi na niezachowanie warunków przymusu adwokacko –
radcowskiego obowiązującego w postępowaniu przed Sądem Najwyższym.
Postanowienie Sądu Okręgowego pełnomocnik skarżącej zaskarżył
zażaleniem, w którym zarzucił naruszenie art. 4246
§ 3 w zw. z art. 327 § 1 k.p.c.
oraz art. 5 k.p.c. przez odrzucenie skargi, mimo że przy ogłoszeniu wyroku
pozwana zastępowana przez swojego męża, który nie jest profesjonalnym
pełnomocnikiem nie została przez sąd pouczona o możliwości, sposobie i terminie
złożenia skargi oraz obowiązującym przed Sądem Najwyższym przymusie
adwokacko – radcowskim.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia
nie jest środkiem prawnym służącym wzruszeniu, zmianie lub usunięciu z obrotu
prawnego orzeczenia zaskarżonego skargą. Nawet po stwierdzeniu,
że orzeczenie zostało wydane niezgodnie z prawem, korzysta ono nadal
z przymiotu prawomocności i pozostaje w obrocie cywilnoprawnym. Skarga nie
jest więc środkiem zaskarżenia, lecz szczególnym środkiem prawnym
o nadzwyczajnym charakterze.
Termin do wniesienia skargi wynosi dwa lata od dnia uprawomocnienia
się orzeczenia (art. 4246
§ 1 k.p.c.). Jest to termin zawity prawa materialnego,
nie zaś prawa procesowego; strona przez wniesienie skargi realizuje
bowiem przysługujące jej uprawnienie (żądanie) do stwierdzenia niezgodności
z prawem prawomocnego orzeczenia, które ukształtowało jej prawa podmiotowe.
Wydanie przez sąd orzeczenia, które może być ocenione jako niezgodne
z prawem nie stanowi ponadto samoistnej przesłanki do takiego
stwierdzenia przez Sąd Najwyższy. Jedną z przesłanek dopuszczalności skargi
o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia jest istnienie
szkody w chwili wnoszenia skargi, nie zaś możliwość wystąpienia szkody
w przyszłości (postanowienie SN z 11 stycznia 2006 r., II CNP 13/05, OSNC 2006,
3
nr 6, poz. 110). Skarga nie służy zapobieganiu wyrządzenia szkody mogącej
powstać na skutek wydania orzeczenia sądowego (postanowienie SN z 27
października 2005 r., V CNP 28/05, LexPolonica nr 2105002).
Skoro skarga przewidziana w art.4241
k.p.c. nie jest typowym środkiem
zaskarżenia, a termin do jej wniesienia nie jest terminem procesowym, Sąd drugiej
instancji nie ma obowiązku udzielania pouczeń odnośnie do sposobu
(m.in. zachowanie przymusu adwokacko-radcowskiego) oraz terminu do jej
wniesienia. Udzielając takich pouczeń sąd w istocie instruowałby stronę
o przysługującym jej prawie podmiotowym do zgłoszenia żądania, które nie
wiadomo, czy stronie w ogóle przysługuje. Wobec tego, że tego rodzaju pouczenie
nie mieści się – zważywszy na charakter skargi i wskazane uwarunkowania przy jej
wnoszeniu – w zakresie „pouczenia co do czynności procesowych”, podniesiony
w zażaleniu zarzut naruszenia 4246
§ 3 w zw. z art. 327 § 1 k.p.c. oraz art. 5 k.p.c.
ocenić należało, jako bezzasadny.
Z tych względów Sąd Najwyższy orzekł, jak w sentencji.
POSTANOWIENIE
Dnia 14 listopada 2012 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Henryk Pietrzkowski (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Wojciech Katner
SSA Władysław Pawlak
w sprawie ze skargi G. S.
o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego wyroku
Sądu Okręgowego z dnia 19 stycznia 2012 r.,
wydanego w sprawie z powództwa J. W.
przeciwko G. S.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym
w Izbie Cywilnej w dniu 14 listopada 2012 r.,
zażalenia pozwanej - skarżącej
na postanowienie Sądu Okręgowego
z dnia 5 marca 2012 r.,
oddala zażalenie
Uzasadnienie
2
Sąd Okręgowy postanowieniem z dnia 5 marca 2012 r. odrzucił skargę J. W.
o stwierdzenie niezgodności z prawem wyroku Sądu Okręgowego z dnia 19
stycznia 2012 r. z uwagi na niezachowanie warunków przymusu adwokacko –
radcowskiego obowiązującego w postępowaniu przed Sądem Najwyższym.
Postanowienie Sądu Okręgowego pełnomocnik skarżącej zaskarżył
zażaleniem, w którym zarzucił naruszenie art. 4246
§ 3 w zw. z art. 327 § 1 k.p.c.
oraz art. 5 k.p.c. przez odrzucenie skargi, mimo że przy ogłoszeniu wyroku
pozwana zastępowana przez swojego męża, który nie jest profesjonalnym
pełnomocnikiem nie została przez sąd pouczona o możliwości, sposobie i terminie
złożenia skargi oraz obowiązującym przed Sądem Najwyższym przymusie
adwokacko – radcowskim.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia
nie jest środkiem prawnym służącym wzruszeniu, zmianie lub usunięciu z obrotu
prawnego orzeczenia zaskarżonego skargą. Nawet po stwierdzeniu,
że orzeczenie zostało wydane niezgodnie z prawem, korzysta ono nadal
z przymiotu prawomocności i pozostaje w obrocie cywilnoprawnym. Skarga nie
jest więc środkiem zaskarżenia, lecz szczególnym środkiem prawnym
o nadzwyczajnym charakterze.
Termin do wniesienia skargi wynosi dwa lata od dnia uprawomocnienia
się orzeczenia (art. 4246
§ 1 k.p.c.). Jest to termin zawity prawa materialnego,
nie zaś prawa procesowego; strona przez wniesienie skargi realizuje
bowiem przysługujące jej uprawnienie (żądanie) do stwierdzenia niezgodności
z prawem prawomocnego orzeczenia, które ukształtowało jej prawa podmiotowe.
Wydanie przez sąd orzeczenia, które może być ocenione jako niezgodne
z prawem nie stanowi ponadto samoistnej przesłanki do takiego
stwierdzenia przez Sąd Najwyższy. Jedną z przesłanek dopuszczalności skargi
o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia jest istnienie
szkody w chwili wnoszenia skargi, nie zaś możliwość wystąpienia szkody
w przyszłości (postanowienie SN z 11 stycznia 2006 r., II CNP 13/05, OSNC 2006,
3
nr 6, poz. 110). Skarga nie służy zapobieganiu wyrządzenia szkody mogącej
powstać na skutek wydania orzeczenia sądowego (postanowienie SN z 27
października 2005 r., V CNP 28/05, LexPolonica nr 2105002).
Skoro skarga przewidziana w art.4241
k.p.c. nie jest typowym środkiem
zaskarżenia, a termin do jej wniesienia nie jest terminem procesowym, Sąd drugiej
instancji nie ma obowiązku udzielania pouczeń odnośnie do sposobu
(m.in. zachowanie przymusu adwokacko-radcowskiego) oraz terminu do jej
wniesienia. Udzielając takich pouczeń sąd w istocie instruowałby stronę
o przysługującym jej prawie podmiotowym do zgłoszenia żądania, które nie
wiadomo, czy stronie w ogóle przysługuje. Wobec tego, że tego rodzaju pouczenie
nie mieści się – zważywszy na charakter skargi i wskazane uwarunkowania przy jej
wnoszeniu – w zakresie „pouczenia co do czynności procesowych”, podniesiony
w zażaleniu zarzut naruszenia 4246
§ 3 w zw. z art. 327 § 1 k.p.c. oraz art. 5 k.p.c.
ocenić należało, jako bezzasadny.
Z tych względów Sąd Najwyższy orzekł, jak w sentencji.