Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II KK 286/12
POSTANOWIENIE
Dnia 20 listopada 2012 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Józef Szewczyk (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Rafał Malarski
SSN Dorota Rysińska
Protokolant Anna Janczak
na posiedzeniu w trybie art. 535 § 5 k.p.k.
po rozpoznaniu w Izbie Karnej
w dniu 20 listopada 2012 r.,
sprawy L. S.
oskarżonego z art. 190 § 1 k.k.
z powodu kasacji wniesionej przez Prokuratora Generalnego na korzyść
oskarżonego
od postanowienia Sądu Rejonowego
z dnia 7 marca 2012 r.,
p o s t a n o w i ł:
I. uchylić postanowienie w zaskarżonej części dotyczącej
środka zabezpieczającego;
II. kosztami sądowymi postępowania kasacyjnego obciążyć
Skarb Państwa.
UZASADNIENIE
Sąd Rejonowy postanowieniem z dnia 7 marca 2012 r., orzekł:
1. na podstawie art. 17 § 1 pkt 2 k.p.k. w zw. z art. 31 § 1 k.k. postępowanie
karne w sprawie przeciwko L. S. umorzył;
2. na podstawie art. 93 k.k. skierował L. S. na leczenie ambulatoryjne związane
z jego uzależnieniem od alkoholu;
2
3. na podstawie art. 632 pkt 2 k.p.k. kosztami postępowania w sprawie obciążył
Skarb Państwa.
Orzeczenie to, wobec niezaskarżenia przez strony postępowania
uprawomocniło się w dniu 15 marca 2012 roku.
Od prawomocnego postanowienia Sądu Rejonowego z dnia 7 marca 2012 r.,
kasację wywiódł Prokurator Generalny.
Na podstawie art. 521 § 1 k.p.k. zaskarżył powyższe postanowienie w części
dotyczącej rozstrzygnięcia w punkcie 2 dotyczącego orzeczenia wobec
oskarżonego środka zabezpieczającego w postaci skierowania na leczenie
ambulatoryjne związane z leczeniem uzależnienia od alkoholu, na korzyść L. S.
Na zasadzie art. 523 § 1 k.p.k., art. 526 § 1 k.p.k. i art. 537 § 1 i 2 k.p.k.
zarzucił rażące i mające istotny wpływ na treść postanowienia naruszenie przepisu
prawa karnego materialnego – art. 93 k.k., polegające na błędnej jego wykładni i w
konsekwencji na niezasadnym orzeczeniu na podstawie tego przepisu wobec L. S.,
który dopuścił się czynu zabronionego w stanie niepoczytalności określonej w art.
31 § 1 k.k., środka zabezpieczającego w postaci skierowana na leczenie
ambulatoryjne, podczas gdy – stosownie do art. 94 § 1 k.k. – wobec sprawcy czynu
popełnionego w warunkach art. 31 § 1 k.k., możliwe jest orzeczenie tylko środka
zabezpieczającego w postaci umieszczenia w zamkniętym zakładzie
psychiatrycznym, o ile zostaną spełnione pozostałe przesłanki, określone w tym
przepisie i wniósł o uchylenie postanowienia w zaskarżonej części.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Kasacja jest oczywiście zasadna.
Sąd Rejonowy niezasadnie z rażącym naruszeniem przepisu art. 93 k.k.,
orzekł wobec oskarżonego środek zabezpieczający w postaci skierowania na
leczenie ambulatoryjne w związku z uzależnieniem od alkoholu.
Przepis art. 93 k.k. ma charakter ogólnej normy gwarancyjnej, stosowanej
do wszystkich środków zabezpieczających i nie może stanowić samodzielnej
podstawy ich stosowania, w oderwaniu od poszczególnych sytuacji procesowych,
określonych w kolejnych przepisach Rozdziału X Kodeksu karnego.
3
„Skierowanie na leczenie ambulatoryjne", o którym mowa w obecnym
brzmieniu przepisu art. 93 k.k., związane jest ze szczegółowymi przesłankami
przewidzianymi w przepisach art. 95a § 1 i § 1a k.k. oraz art. 97 § 1 k.k., a więc
wówczas, gdy została orzeczona kara pozbawienia wolności bez warunkowego
zawieszenia jej wykonania. W uzasadnieniu projektu ustawy nowelizacyjnej z dnia
5 listopada 2009r. wprost stwierdzono, że „podkreślenia wymaga również fakt, że
zakresem podmiotowym projektowanej regulacji objęci będą wyłącznie sprawcy,
którzy w chwili dokonywania czynu zabronionego nie byli niepoczytalni, ani nie
stwierdzono u nich choroby psychicznej. Sprawcy, u których w toku postępowania
karnego stwierdzono niepoczytalność określoną w art. 31 § 1 k.k., podlegają
bowiem zasadom określonym w art. 94 k.k. i obejmowani są w ramach
orzeczonego środka zabezpieczającego leczeniem w zamkniętych zakładach
psychiatrycznych, jeżeli spełnione są kumulatywne warunki do orzeczenia takiego
środka" (Druk Sejmowy VI Kadencji nr 1276).
Zastosowanie zatem w zaskarżonym postanowieniu przepisu art. 93 k.k.,
jako samodzielnej podstawy orzeczenia wobec L. S. środka zabezpieczającego w
postaci skierowania go na ambulatoryjne leczenie psychiatryczne, istotnie, jak
zarzucono to w kasacji, stanowiło rażące naruszenie tego przepisu, niedającego
ku temu prawnej podstawy. Miało ono oczywisty wpływ na treść zaskarżonego
orzeczenia.
Biorąc powyższe pod uwagę, Sąd Najwyższy uchylił zaskarżone
postanowienie w części dotyczącej rozstrzygnięcia w punkcie 2 dotyczącego
orzeczenia wobec oskarżonego środka zabezpieczającego w postaci skierowania
na leczenie ambulatoryjne związane z leczeniem uzależnienia od alkoholu.
Kosztami sądowymi postępowania kasacyjnego na podstawie art. 638 k.p.k.
obciążono Skarb Państwa.