Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 3 kwietnia 2013 r.

Sąd Okręgowy w Gdańsku

VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Elżbieta Zabrocka

Protokolant: st.sekr.sądowy Alina Bastuba

po rozpoznaniu w dniu 3 kwietnia 2013 r. w Gdańsku

sprawy B. L.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G.

o prawo do emerytury

na skutek odwołania B. L.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G.

z dnia 11 grudnia 2012 r. nr (...)

zmienia zaskarżoną decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. i przyznaje ubezpieczonemu B. L. prawo do emerytury od 1 listopada 2012r.

/ na oryginale właściwy podpis/

Sygn. akt VII U 246/13

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 11 grudnia 2012r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. odmówił ubezpieczonemu B. L. prawa do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym z tytułu pracy w szczególnym warunkach z uwagi na niespełnienie warunków nabycia tego prawa, przewidzianych przepisami ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2009 r., nr 153 poz. 1227 ze zm.). Organ rentowy wskazał, iż nie uwzględnił ubezpieczonemu jako okresu pracy wykonywanej w szczególnych warunkach okresu od dnia od dnia 1 czerwca 1993 r. do dnia 31 grudnia 1998r., z tytułu zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...) w G. na stanowisku (...)na podstawie świadectwa wykonywania pracy w warunkach szczególnych z dnia 15.08.2000r. , albowiem zakład pracy nie określił charakteru pracy ścisłe według wykazu. Nadto ubezpieczony, jak wynika z tego dokumentu , pracował na stanowisku łączonym , a zatem nie wykonywał pracy w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku.

Odwołanie od powyższej decyzji pozwanego organu rentowego wniósł ubezpieczony wskazując, iż w spornym okresie pracował wyłącznie jako zbrojarz, co potwierdzają zeznania świadków , które załączył do odwołania i o przesłuchanie , których wniósł przed Sądem .

W odpowiedzi na odwołanie ubezpieczonego pozwany organ rentowy wniósł o jego oddalenie, podtrzymując stanowisko wyrażone w zaskarżonej decyzji.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Ubezpieczony B. L. urodzony dnia (...), z zawodu zbrojarz, w dniu 28 listopada 2012 r. złożył w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. wniosek o emeryturę w obniżonym wieku emerytalnym z tytułu pracy w szczególnym warunkach. Ubezpieczony nie jest członkiem Otwartego Funduszu Emerytalnego i nie pozostaje w stosunku pracy Wymagany wiek 60 lat ubezpieczony ukończył w dniu (...)

W toku postępowania przed organem rentowym ubezpieczony udowodnił według stanu na dzień 01 stycznia 1999 r. staż sumaryczny 25 lat, 8 miesięcy i 14 dni, jednakże nie udowodnił wymaganych 15 lat pracy w warunkach szczególnych , a wyłącznie 14 lat 1 miesiąc 25 dni .

Zaskarżoną w sprawie decyzją pozwany odmówił ubezpieczonemu B. L. prawa do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym z tytułu pracy w szczególnym warunkach z uwagi na niespełnienie warunku 15 letniego okresu pracy w warunkach szczególnych . Organ nie uwzględnił ubezpieczonemu jako okresu pracy wykonywanej w szczególnych warunkach okresu od dnia 1 czerwca 1993 r. do dnia 31 grudnia 1998r., z tytułu zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...) w G. na stanowisku zbrojarz-betoniarz , za który to okres ubezpieczony przedłożył świadectwo wykonywania pracy w warunkach szczególnych z dnia 15.08.2000r.

Dowód : akta ubezpieczeniowe plik II : wniosek ubezpieczonego o emeryturę z dnia 28 listopada 2012r. k.32-34 , świadectwo pracy w warunkach szczególnych k. 11, karta przebiegu zatrudnienia k. 51 , decyzja z dnia 11.12. 2012r. k. 52

W spornym okresie ubezpieczony zatrudniony był w Przedsiębiorstwie (...) B. D. w G. w charakterze(...). Firma zajmowała się robotami ogólnobudowlanymi i remontowymi. Budowała i remontowa duże i mniejsze obiekty np. halę sportową w S., cztery budynki należące do K. Diecezji G. tj. (...) , którego budowa trwała od 1996r do 2002r. , Wytwórnię (...) w B. , bursę w G. , wykonywała zbiorniki dla Oczyszczalni (...) , stawiała mury oporowe i wiele innych mniejszych obiektów. Prace zbrojarskie rozpoczynają się od fundamentów budynku , czy muru oporowego i wykonywane są dalej na poszczególnych kondygnacjach, aż do stropu dachowego. Wykonywane są nadproża, słupy podtrzymujące, podciągi. Zapotrzebowanie na prace (...) było bardzo duże. Ubezpieczony pracował na różnych budowach i wyłącznie jako zbrojarz. Była to praca wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy , a nawet w soboty i niedziele, jak była potrzeba. Obowiązkiem ubezpieczonego jako zbrojarza było najpierw pocięcie stali na odpowiedni wymiar według projektu, następnie jej wygięcie ręcznie albo na giętarce do żądanego kształtu. W dalszej kolejności należało wygiąć ze stali strzemiona w kształcie prostokąta , trójkąta lub okręgu. Służyły one do utrzymania poszczególnych prętów zbrojenia. Po przygotowaniu powyższych elementów należało je połączyć ze sobą i wmontować w miejsce, gdzie zbrojenie było wykonywane. Po wykonaniu wskazanych czynności przez ubezpieczonego , do pracy przystępowała brygada betoniarzy, którzy zalewali zbrojenie betonem, a ubezpieczony przystępował do przygotowania następnej partii zbrojenia. Czynności te powtarzały się na poszczególnych etapach wykonywania zbrojenia przy budynkach i murach oporowych. Prace zbrojarskie można wykonywać przez wszystkie pory roku. Ilość zbrojarzy zależy od natężenia prac, ale charakter pracy ubezpieczonego był niezmienny przez cały okres zatrudnienia .Przy budowie Centrum Ekumenicznego w G. ubezpieczony był najbardziej cenionym przez kierownika budowy (...).

Od 20.11.1985r. ubezpieczony posiada uprawnienia mistrzowskie w(...).

Dowód: akta sprawy - kserokopia dyplomu mistrza zbrojarza k. 18, zeznania ubezpieczonego – k. 22, 19-20, zeznania świadka R. P. k. 21, zeznania świadka C. S. k. 22,

akta ubezpieczeniowe –plik II k. 21 świadectwo, k. 47 umowa o pracę, k. 48 zaświadczenie lekarskie,

Świadek R. P. znał ubezpieczonego z pracy w Przedsiębiorstwie (...) B. D. w G. . W przedsiębiorstwie tym świadek zatrudniony był od marca 1996r do lutego 2002r jako kierownik budowy. W okresie tym miał z ubezpieczonym, jako jego przełożony , codzienny kontakt na budowie C.(1).Jako wykwalifikowanego zbrojarza , nigdy nie wykorzystywał ubezpieczonego do innych prac , w tym betoniarskich .

Dowód: zeznania świadka R. P. k. 21

Świadek C. S. znał ubezpieczonego także z pracy w Przedsiębiorstwie (...) B. G. , gdzie był zatrudniony od 1993r. do 2002r. w charakterze ślusarza -spawacza. Świadek na co dzień współpracował z ubezpieczonym przy budowie bursy w G., Wytwórni (...) w B., oraz na największej budowie tj.C.(1) G. na P..

Dowód: zeznania świadka C. S. k. 22

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentacji zgromadzonej w aktach niniejszej sprawy, aktach rentowych pozwanego organu oraz w aktach osobowych ubezpieczonego, których prawdziwość i rzetelność nie była przez żadną ze stron kwestionowana. Sąd również nie znalazł podstaw do podważenia jej wiarygodności z urzędu.

Podstawę ustaleń stanu faktycznego stanowiły także zeznania świadków R. P. i C. S., bowiem jako osoby obce, nie zainteresowane wynikiem postępowania, a jednocześnie zatrudnione w spornym okresie w tym samym zakładzie pracy posiadają oni wiedzę na temat charakteru pracy wykonywanej przez ubezpieczonego . Podkreślić przy tym należy, że świadek P. od 1996r. był przełożonym ubezpieczonego. Zeznania wskazanych osób razem z pozostałym zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym, w tym wyjaśnieniami wnioskodawcy, tworzą zwartą i logiczną całość.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

W świetle poczynionych ustaleń faktycznych odwołanie skarżącego jest zasadne i z tego tytułu zasługuje na uwzględnienie.

Przedmiotem niniejszego postępowania była kwestia ustalenia prawa ubezpieczonego do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym z tytułu pracy w szczególnych warunkach. Wyniki przeprowadzonego przez Sąd postępowania dowodowego wykazały, że wnioskodawca legitymuje się wymaganym 15–letnim stażem pracy w szczególnych warunkach, co sprawia, iż stanowisko organu emerytalnego odmawiające wnioskodawcy prawa do wcześniejszej emerytury, nie jest słuszne.

Ogólne zasady nabywania prawa do emerytury dla ubezpieczonych urodzonych po 1948 r. zostały uregulowane w treści art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2009 nr 153 poz. 1227 ze zm.), dalej: ustawa, zgodnie z którym ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, tj. spełniają łącznie następujące warunki:

1)legitymują się okresem zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż: 65 lat dla mężczyzn, 60 lat dla kobiet,

2) mają okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej: 25 lat dla mężczyzn, 20 dla kobiet,

3 ) nie przystąpili do otwartego funduszu emerytalnego albo złożyli wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa;

Stosownie do dyspozycji art. 32 ust. 1 cytowanej ustawy ubezpieczonym urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949 r., będącym pracownikami zatrudnionymi w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, przysługuje emerytura w wieku niższym niż określony w art. 27. Dla uzyskania uprawnień do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym wymagane jest osiągnięcie wskazanego w przepisach wykonawczych wieku, a także przepracowanie określonej ilości lat w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze.

Aktem wykonawczym, do którego odsyła ustawa, jest rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego dla pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Stosownie do treści § 4 tego rozporządzenia pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki:

1) osiągnął wiek emerytalny wynoszący: 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn,

2) ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

W wykazie A – prac w szczególnych warunkach, których wykonywanie uprawnia do niższego wieku emerytalnego – stanowiącym załącznik do rozporządzenia w dziale V (w budownictwie i przemyśle materiałów budowlanych) pod pozycją 4 wskazano prace zbrojarskie i betoniarskie.

Dodatkowo wskazać należy, iż zgodnie z przepisem § 2 ust 1 i 2 powołanego wyżej rozporządzenia okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy.

Okresy pracy natomiast, o których mowa w ust. 1, stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach, wystawionym według wzoru stanowiącego załącznik do przepisów wydanych na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia, lub w świadectwie pracy ( § 2 ust. 2).

Trzeba jednak zwrócić uwagę, że zgodnie z utartą praktyką i orzecznictwem w postępowaniu przed sądem okresy zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, przewidziane rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze mogą być ustalane także innymi środkami dowodowymi niż dowód z zaświadczenia z zakładu pracy (por. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 10 marca 1984 r., III UZP 6/84 oraz uchwała Sądu Najwyższego z dnia 21 września 1984 r. III UZP 48/84), a więc wszelkimi dopuszczalnymi przez prawo środkami dowodowymi.

Bezspornym jest, iż ubezpieczony w dniu 15 czerwca 2012 r. osiągnął 60 rok życia, na dzień złożenia wniosku udokumentował okres składkowy i nieskładkowy w wymiarze powyżej 25 lat, nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego oraz nie pozostawał w stosunku pracy .

Przedmiotem sporu pozostawało jedynie ustalenie, czy za zatrudnienie w szczególnych warunkach przy pracy spawacza może zostać uznany pracy od dnia 1 czerwca 1993 r. do dnia 31 grudnia 1998r., w Przedsiębiorstwie (...) w G. na stanowisku zbrojarz-betoniarz - wobec faktu, iż w ocenie pozwanego wykonywanie pracy na różnych stanowiskach, chociażby w obszarze tego samego działu i pozycji załącznika (wykazu) do zarządzenia resortowego wyklucza możliwość spełnienia wymogu wykonywania pracy stale i w pełnym wymiarze czasu pracy przewidzianym dla danego stanowiska.

W ocenie Sądu Okręgowego, fakt wykonywania przez ubezpieczonego pracy w szczególnych warunkach w spornym okresie znajduje pełne potwierdzenie w zebranym w sprawie materiale dowodowym w tym świadectwie wykonywania pracy w warunkach szczególnych. Niewątpliwie został on potwierdzony zeznaniami świadków – współpracowników ubezpieczonego ze spornego okresu zatrudnienia – którzy zgodnie wskazali, iż wnioskodawca przez cały sporny okres zatrudnienia stale i w pełnym wymiarze czasu wykonywał wyłącznie prace zbrojarskie. Prac tych było dużo na każdym z budowanych obiektów, a ubezpieczony , mistrz w zawodzie zbrojarza, nie był wykorzystywany do żadnej innej pracy , w tym do prac betoniarskich , albowiem do ich wykonywania powołane były inne brygady.

Brak więc podstaw do przyjęcia , by w istocie ubezpieczony pracował na łączonym stanowisku (...). Tym niemniej , gdyby w istocie tak było , nie uzasadniałoby to stanowiska pozwanego odnośnie odmowy zaliczenia spornego okresu do pracy w warunkach szczególnych, bowiem obydwa te stanowiska pracy, mieszczą się (co niewątpliwie wynika z wykładni językowej) w zakresie prac zbrojarskich i betoniarskich, które wskazano w załączniku do przywołanego rozporządzenia.

Ubezpieczony udowodnił zatem , iż stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał pracę w warunkach szczególnych tj. (...)i spełnił tym samym wszystkie przesłanki dla nabycia emerytury w obniżonym wieku, ponieważ osiągnął 60 rok życia, na dzień złożenia wniosku udokumentował okres składkowy i nieskładkowy w wymiarze powyżej 25 lat, nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego oraz nie pozostawał w stosunku pracy, a także spełnił przesłankę udokumentowania stażu co najmniej 15 lat pracy wykonywanej w szczególnych warunkach.

W konkluzji z wyżej przytoczonych względów Sąd Okręgowy na mocy art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. w związku z cytowanymi wyżej przepisami oraz mając na uwadze dyspozycję art. 129 ust. 1 cyt. ustawy emerytalnej, zgodnie z którym świadczenia wypłaca się poczynając od dnia powstawania prawa do tych świadczeń, nie wcześniej jednak niż od miesiąca w którym zgłoszono wniosek, zmienił zaskarżoną decyzję i przyznał ubezpieczonemu B. L. prawo do emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach od dnia 1 listopada 2012 r. tj. od pierwszego dnia miesiąca w którym został złożony wniosek o świadczenie, wobec tego , że wiek emerytalny osiągnął on w dniu 15 czerwca 2012r.

SSO Elżbieta Zabrocka