Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 03 kwietnia 2013 roku

Sąd Okręgowy w Opolu w VII Wydziale Karnym-Odwoławczym w składzie:

Przewodniczący: Sędzia S.O. Józef Szulc

Sędziowie: Sędzia S.O. Waldemar Krawczyk (spr.)

Sędzia S.O. Jerzy Wojteczek

Protokolant: st. sekr. sąd. Anna Wiśniewska

przy udziale J. K.

Prokuratora Prokuratury Okręgowej w Opolu

po rozpoznaniu w dniu 03 kwietnia 2013 roku

sprawy D. S.

oskarżonego o przestępstwo z art. 286 § 1 k.k. w zb. z art. 270 § 1 k.k. w związku z art. 11 § 2 k.k.

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego w Oleśnie

z dnia 21 listopada 2012 roku, sygn. akt II K 8/12

I.  Zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy, uznając apelację obrońcy oskarżonego za oczywiście bezzasadną.

II.  Zasądza od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa wydatki w kwocie 20 (dwadzieścia) złotych za postępowanie odwoławcze i wymierza mu opłatę w wysokości 260 (dwieście sześćdziesiąt) złotych za II instancję.

Sygn. akt VII Ka 92/13

UZASADNIENIE

Oskarżony D. S. stanął pod zarzutem popełnienia przestępstwa z art. 286 § 1 k.k. w zb. z art. 270 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w ten sposób, że:

w okresie od 23 marca 2010 roku do 1 kwietnia 2010 w D. woj. (...), działając jako przedstawiciel firmy (...), podrobił dokument zamówienia abonamentu na linii analogowej, poprzez sfałszowanie podpisów na wyżej wymienionym dokumencie oraz posłużył się tym dokumentem w celu rozwiązania umowy łączącej K. J. z (...) S.A. oraz zawiązania współpracy z (...) S.A., czym doprowadził (...) S.A do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w postaci pieniędzy w kwocie 840 zł, stanowiącą opłatę za roczny abonament „Plan domowy TP 300” w ten sposób, że wprowadził go w błąd jej pracowników co do rzeczywistej woli abonenta K. J.

Sąd Rejonowy w Oleśnie wyrokiem z dnia 21 listopada 2012 r., sygn. akt II K 8/12:

I.  oskarżonego D. S. uznał za winnego dokonania czynu polegającego na tym, że w okresie od 22 marca 2010 roku do 1 kwietnia 2010 roku w nieustalonym miejscu podrobił dokument w postaci umowy o świadczenie usług telekomunikacyjnych pomiędzy Niezależnym Operatorem Międzystrefowym Sp. z.o.o z siedzibą w W. a abonentem K. J., gdzie jako miejsce jej sporządzenia wskazano D., w ten sposób, że podpisał się jako przedstawiciel Niezależnego Operatora Międzystrefowego nazwiskiem T., to jest przestępstwa z art. 270 § 1 k.k. i za to na podstawie art. 270 § 1 k.k. skazał go na karę 8 (ośmiu) miesięcy pozbawienia wolności;

II.  na podstawie art. 69 § 1 i § 2 k.k. oraz art. 70 § 1 pkt 1 k.k. wykonanie orzeczonej kary pozbawienia wolności wobec oskarżonego D. S. warunkowo zawiesił na okres próby w wysokości 2 (dwóch) lat;

III.  na podstawie art. 71 § 1 k.k. orzekł wobec oskarżonego D. S. grzywnę w wysokości 80 (osiemdziesiąt) stawek dziennych, ustalając wysokość jednej stawki dziennej na kwotę 10 (dziesięć) złotych;

IV.  na podstawie art. 627 k.p.k. oraz art. 2 ust. 1 pkt 3 i art. 3 ust. 2 Ustawy z dnia 23 czerwca 1973 roku o opłatach w sprawach karnych zasądził od oskarżonego D. S. na rzecz Skarbu Państwa kwotę 260 (dwieście sześćdziesiąt) złotych tytułem opłaty oraz obciążył go całością wydatków.

Powyższy wyrok w całości na korzyść oskarżonego D. S. zaskarżył jego obrońca zarzucając:

- obrazę przepisów postępowania, mianowicie art. 6 k.p.k. w zw. z art. 171 § 2 k.p.k., polegającą na pozbawieniu oskarżonego prawa do obrony poprzez uniemożliwienie mu zadawania pytań biegłemu oraz art. 424 k.p.k. poprzez brak zawarcia w uzasadnieniu wyroku, dlaczego nie uznał dowodów przeciwnych wskazanych przez obronę.

Stawiając powyższy zarzut wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy sądowi I instancji celem ponownego i prawidłowego rozpoznania.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja obrońcy oskarżonego D. S. nie zasługuje na uwzględnienie.

Na wstępie, Sąd Okręgowy nie podziela zarzutu obrońcy oskarżonego odnośnie naruszenia przez Sąd Rejonowy zasady prawa do obrony zawartej w przepisie art. 6 k.p.k. w zw. z art. 171 §2 k.p.k., poprzez uniemożliwienie oskarżonemu D. S. w dniu 14 listopada 2012 r. zadawania pytań biegłemu sądowemu z zakresu ekspertyzy dokumentów – grafologowi mgr H. K..

Podkreślić należy, iż z treści protokołu rozprawy głównej z dnia 24 sierpnia 2012 r., wynika, że na tej rozprawie był obecny osobiście oskarżony D. S. wraz z obrońcą adwokatem W. P. i wówczas sąd postanowił m.in. odroczyć termin rozprawy na dzień 14 listopada 2012 r., godz. 12:00 oraz wezwać na wyznaczony termin biegłego sądowego H. K. (vide:k.189 verte).

Skoro więc Sąd orzekający określił czas i miejsce dalszych czynności procesowych, zobowiązał osoby obecne, w tym oskarżonego D. S. do stawienia się w nowym terminie bez wezwania oraz uznał jego obrońcę za zawiadomionego prawidłowo, to nie dopuścił się obrazy prawa do obrony oskarżonego podejmując dalsze decyzje procesowe w sprawie, w tym przesłuchania biegłego H. K. pod nieobecność oskarżonego na rozprawie w terminie mu znanym, tj. 14 listopada 2012 r. (vide:k.206-207).

Zaakcentować trzeba, iż „Sąd bowiem nie ma obowiązku wykazywania większej troski o prawa oskarżonego, niż on sam to czyni” (zobacz: Postanowienie Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 29 lutego 2012 r., II AKz 120/12).

Również w ocenie Sądu Okręgowego Sąd Rejonowy dokonał wszechstronnej i wnikliwej analizy zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, a swoje stanowisko wyrażone w treści zaskarżonego wyroku bardzo szczegółowo, logicznie i przekonująco uzasadnił, wskazując (zgodnie z treścią art. 424 k.p.k.) jakie fakty uznał za udowodnione, a jakie nie, na jakich w tej mierze oparł się dowodach i dlaczego nie uznał dowodów przeciwnych, kształtując swe przekonanie na podstawie wszystkich przeprowadzonych dowodów, ocenianych swobodnie, z uwzględnieniem zasad prawidłowego rozumowania oraz wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego.

W ramach swobodnej oceny dowodów, Sąd I instancji weryfikując całość wyjaśnień oskarżonego na tle pozostałego w sprawie materiału dowodowego w tym zeznań świadków, tj.: K. J., A. K., K. G., czy też odczytanym na rozprawie zeznaniom świadka Ł. T., - był uprawniony do odmówienia waloru wiarygodności częściowym wyjaśnieniom oskarżonego D. S. w zakresie nie podrobienia przez niego dokumentu w postaci Umowy o świadczenie usług telekomunikacyjnych z dnia 22 marca 2010 r.

Ponadto, Sąd Rejonowy mając bezpośredni kontakt z osobowymi źródłami dowodowymi nabrał osobistego przekonania, co do wiarygodności prezentowanych przez samego oskarżonego D. S. oraz świadków relacji na temat wydarzenia ze sprawy, a tym samym ugruntował własny pogląd odnośnie wartości poszczególnych dowodów.

Zważyć należy, iż dowodem popełnienia przez oskarżonego przypisanego mu przestępstwa przeciwko wiarygodności dokumentów stypizowanego w przepisie art. 270 §1 k.k. są nie tylko dowody z dokumentów (oryginalna umowa o świadczenie usług telekomunikacyjnych nr (...) z dnia 22 marca 2010 r. i oryginalne zamówienie abonamentu dla linii analogowej sygn. 50/3374/10 z dnia 22 marca 2010 r)., zeznania wskazanych świadków, którym słusznie Sąd Rejonowy dał wiarę, ponieważ są one logiczne, spontaniczne, polegają na prawdzie i uzupełniają się wzajemnie ale także kwestionowany przez apelującego dowód z dokumentu w postaci opinii biegłego sądowego z zakresu ekspertyzy dokumentów –mgr H. K..

Jak wynika bowiem z wniosków końcowych wskazanej opinii podpisy skrócone o treści (...) oraz zapisy o treści :” D.” widniejące na oryginale umowy o świadczenie usług telekomunikacyjnych nr (...) z dnia 22 marca 2010 r. zostały nakreślone przez D. S. od którego materiał porównawczy przedłożono do badań.

Z kolei biegły wykluczył autorstwa podpisów K. J. na dokumentach w postaci: oryginalnej umowy o świadczenie usług telekomunikacyjnych nr (...) z dnia 22 marca 2010 r. i oryginale zamówienia abonamentu dla linii analogowej sygn. 50/3374/10 z dnia 22 marca 2010 r. - jako nakreślonych przez nią samą (vide: k. 144).

Zaakcentować należy, iż „ z faktu, że opinia biegłego nie satysfakcjonuje oskarżonego, nie wynika, iż sąd ma obowiązek dopuścić dowód z kolejnej opinii.„ ( wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 25.10.2006, II AKa 134/06). Opinia jest jednym z licznych możliwych do otrzymania w procesie karnym środków dowodowych dlatego organ procesowy dokonując oceny jej przydatności w konkretnej sprawie czyni to na tle całokształtu okoliczności ujawnionych w toku postępowania. Podstawowym czynnikiem kształtującym wewnętrzne przekonanie organu procesowego będzie przede wszystkim – w szerokim tego słowa znaczeniu –„ilość samych środków dowodowych, a także dostarczająca je osoba (źródło dowodowe) czy nawet sposób ich przedstawienia. O wartości opinii biegłego dla postępowania decydować więc będzie jej poziom merytoryczny i formalny, jak również wiedza i doświadczenie wykonawcy ekspertyzy. Swoboda organu procesowego w ocenianiu przeprowadzonych dowodów odnosi się zarówno do oceny wiarygodności źródła dowodowego i przekazywanych przez niego informacji, jak również do wyprowadzenia wniosków z tak otrzymanego środka dowodowego” (wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 24.04.2003, II AKa 104/03). W sytuacji, gdy opinia jest niepełna lub niejasna albo gdy zachodzi sprzeczność w niej samej lub w odniesieniu do innej opinii, sąd wybiera sposób jej weryfikacji, stosownie do treści art. 201 k.p.k. (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 29.07.1999, (...) 29/99) .

Tymczasem, w rozpoznawanej sprawie wskazana opinia została wydana przede wszystkim przez biegłego sądowego na zlecenie organu procesowego, opinia ta jest pełna i jasna, gdyż zawiera wszystkie odpowiedzi na postawione pytania zgodne z zakresem posiadanych przez niego wiadomości specjalnych i udostępnionego materiału dowodowego, sformułowana w taki sposób, że pozwala na zrozumienie wyrażonych w nich ocen i poglądów oraz sposobu dochodzenia do nich.

Także należy zaznaczyć, iż wszelkie ewentualne wątpliwości, które w ocenie Sądu I instancji pojawiły się w związku z przedmiotową opinią, zostały niewątpliwie rozstrzygnięte poprzez dodatkowe przesłuchanie w/w biegłego sądowego na rozprawie w dniu 14 listopada 2012 r. (vide: k.206-207).

W tej sytuacji Sąd Okręgowy uznał za trafne stanowisko Sądu Rejonowego, iż zgromadzone dowody w przedmiotowej sprawie pozwoliły na przypisanie sprawstwa i winy oskarżonemu D. S. odnośnie przestępstwa z art. 270 §1 k.k.

Jeśli zatem obrońca oskarżonego, kwestionując trafność wydanego przez Sąd Rejonowy rozstrzygnięcia, oparł praktycznie zarzuty odwoławcze na przyjętym założeniu, iż to wersja zdarzenia przedstawiona przez D. S. w toku postępowania karnego jest wiarygodna i powinna stać się podstawą poczynionych przez organ procesowy ustaleń faktycznych skutkujących uchyleniem zaskarżonego orzeczenia do ponownego rozpoznania przez sąd pierwszoinstancyjny, to wypada ponownie podnieść, że tak skonstruowana apelacja w niczym nie była w stanie podważyć wniosków ocennych Sądu I instancji w zakresie wartościowania poszczególnych dowodów, wysnutych z nich ustaleń oraz oceny prawnej zachowania oskarżonego D. S..

W związku z powyższym, nie dopatrzywszy się uchybień w postępowaniu sąd orzekający, uznając wydany przez tenże sąd wyrok w stosunku do oskarżonego D. S. za słuszny i prawidłowy, apelację wniesioną przez obrońcę oskarżonego, ocenić należało, jako oczywiście bezzasadną.

W tym stanie rzeczy Sąd Okręgowy utrzymał zaskarżony wyrok w mocy, orzekając jak w sentencji w oparciu o przepisy art. 437§ 1 k.p.k. oraz art. 456 k.p.k.

Orzeczenie o kosztach postępowania zapadło w oparciu o art.627 k.p.k. Wymiar wydatków oparto o §1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 18 czerwca 2003 r. w sprawie wysokości i sposobu obliczania wydatków Skarbu Państwa w postępowaniu karnym, a wysokość opłaty determinował przepis art. 2 ust.1 pkt 3 i art. 3 ustawy z dnia 23 czerwca 1973r. o opłatach w sprawach karnych.