Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I PK 195/12
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 6 lutego 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Bogusław Cudowski (przewodniczący)
SSN Zbigniew Myszka (sprawozdawca)
SSN Romualda Spyt
w sprawie z powództwa K.K.
przeciwko J.W. i J.H.
o przywrócenie do pracy,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń
Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 6 lutego 2013 r.,
skargi kasacyjnej pozwanej J.H. od wyroku Sądu Okręgowego - Sądu Pracy i
Ubezpieczeń Społecznych w B.
z dnia 8 grudnia 2011 r., sygn. akt […],
oddala skargę kasacyjną i przyznaje adw. B.P. od Skarbu
Państwa - Sądu Rejonowego w B. kwotę 120 zł (sto dwadzieścia
zł), powiększoną o stawkę podatku VAT, tytułem zwrotu
kosztów pomocy prawnej udzielonej powódce z urzędu w
postępowaniu kasacyjnym.
2
Uzasadnienie
Wyrokiem z dnia 8 grudnia 2012 r. Sąd Okręgowy w B.VI Wydział Pracy i
Ubezpieczeń Społecznych oddalił apelację pozwanej J.H. od wyroku Sądu
Rejonowego - Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w B.z dnia 31 sierpnia 2011
r., przywracającego powódkę K.K. do pracy u tej pozwanej na poprzednich
warunkach pracy i płacy obowiązujących u pozwanej J.W., to jest na stanowisku
wychowawcy w pełnym wymiarze czasu pracy na czas nieokreślony z miesięcznym
wynagrodzeniem w wysokości 1.500 zł (pkt I) oraz nakazującego pobrać od
wymienionej pozwanej J.H. na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego w B.
kwotę 900 zł tytułem opłaty sądowej od pozwu, od której uiszczenia powódka była
zwolniona (pkt II).
W sprawie tej ustalono, że powódka była zatrudniona początkowo od
września 2008 r. przez spółkę cywilną pozwanej J.W. i jej męża. Od czerwca 2009
r. J.W. już sama prowadziła tę działalność gospodarczą (punkt przedszkolny).
Powódka rozwiązała umowę o pracę ze wspólnikami spółki cywilnej na mocy
porozumienia stron i 1 czerwca 2009 r. zawarła umowę pracę z J. W., na czas
nieokreślony w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku wychowawcy z
wynagrodzeniem miesięcznym 1.500 zł brutto. W październiku 2009 r. powódka
urodziła dziecko, a po wykorzystaniu urlopu macierzyńskiego i zaległego urlopu
wypoczynkowego, od maja 2010 r. przebywała na urlopie wychowawczym, o który
wystąpiła na okres trzech lat. Pismem z dnia 20 grudnia 2010 r. pozwana J.W.
oświadczyła powódce, że w związku z „likwidacją firmy” z dniem 31 grudnia 2010 r.
rozwiązuje z powódką umowę o pracę z tym dniem. Pismo to nie zawierało
pouczenia o możliwości odwołania się od niego do sądu. W dniu 7 stycznia 2011 r.
powódka otrzymała świadectwo pracy od pozwanej J.W., w którym wskazano, że
stosunek pracy został rozwiązany w związku z „likwidacją firmy”. Wezwana do
udziału w sprawie w charakterze pozwanej J.H. z ogłoszenia w gazecie „J.”
dowiedziała się, że pozwana J.W. chce sprzedać przedszkole, następnie odkupiła
od J.W. całe wyposażenie przedszkola, tj. meble, zabawki, część wyposażenia
kuchennego oraz „wszystkie rzeczy, które można było wynieść z przedszkola”.
Ponadto odkupiła prawo do „logo firmy i strony internetowej”. J.W. wcześniej
3
wynajmowała pomieszczenia przedszkola i wniosła w związku z tym wynajmem
kaucję. Wskazała J. H. właściciela budynku, a ta zawarła „z tymi osobami” umowę
najmu. J.W. odebrała swoją kaucję, a pozwana J.H. wpłaciła swoją. „Przy okazji
jesiennego przedstawienia w przedszkolu, w listopadzie 2010 r.” rodzice dzieci
uczęszczających do przedszkola zostali poinformowani o tym, że teraz J.H. będzie
prowadzić przedszkole. Obecna na spotkaniu J. H. pytała rodziców, czy podpiszą z
nią umowy, rodzice się na to zgodzili i umowy zostały podpisane od 1 grudnia 2010
r. W przedszkolu pozostały wszystkie dzieci, które wcześniej uczęszczały do
przedszkola J. W. J.H. zawarła od 1 grudnia 2010 r. umowy z wszystkimi
pracownicami J.W. „wykonującymi w tym czasie faktycznie pracę w przedszkolu.
Przy okazji podpisywania tych umów J.W. nie mówiła nic o istnieniu powódki”.
Przedszkole wcześniej prowadzone przez J.W. funkcjonowało nadal bez
przerw i realizowało ten sam program. Obie pozwane prowadziły działalność
określaną jako punkt przedszkolny. Pozwana „J.H. nie przejęła od J.W. żadnej
dokumentacji pracowniczej”.
W pozwie przeciwko J.W. powódka domagała się przywrócenia do pracy w
przedszkolu. Pismem procesowym z dnia 30 marca 2011 r. powódka wniosła o
wezwanie do udziału w sprawie J. H., która aktualnie prowadzi przedszkole.
Postanowieniem z dnia 7 kwietnia 2011 r. Sąd Rejonowy na podstawie art. 194 § 3
k.p.c. w związku z art. 477 k.p.c. wezwał do udziału w sprawie w charakterze
pozwanej J. H.
W piśmie z 1 maja 2011 r. pozwana J. H. twierdziła, że w prowadzonej przez
siebie firmie nigdy nie zatrudniała powódki, nie zawarła z nią żadnej umowy o pracę
ani nie ma jej akt osobowych. Podała, że od 1 grudnia 2010 r. prowadzi
przedszkole o nazwie „A.”, którego nigdy nie prowadziła z J. W.
W tak ustalonym stanie faktycznym Sąd Rejonowy przywrócił powódkę do
pracy u pozwanej J.H. na warunkach pracy i płacy obowiązujących u pozwanej
J.W., to jest na stanowisku wychowawcy w pełnym wymiarze czasu pracy na czas
nieokreślony z miesięcznym wynagrodzeniem w wysokości 1.500 zł. W ocenie tego
Sądu, w sprawie doszło do przejęcia zakładu pracy przez pozwaną J.H. od
pozwanej J.W. w trybie art. 231 k.p., ponieważ J. H. „zakupiła od J.W. wyposażenie
przedszkola, w jej miejsce nawiązała umowę najmu pomieszczeń, przejęła dzieci,
4
które do tej pory pozostawały pod opieką prowadzonego przez nią przedszkola.
Zatrudniła również tych samych pracowników, za wyjątkiem powódki, która
przebywała na urlopie wychowawczym, a o istnieniu której nie wiedziała”.
Argumentując, że skutek z art. 231 k.p. jest niezależny od woli stron i wynika wprost
z ustawy, Sąd pierwszej instancji uznał, że stosunek pracy powódki trwa nadal, ale
już u pozwanej J. H. Wskazał również, że J. W. rozwiązała z powódką umowę o
pracę, czego zgodnie z art. 1861 § 1 k.p. pracodawca nie mógł dokonać w okresie
od dnia złożenia przez pracownika wniosku o udzielenie urlopu wychowawczego do
dnia jego zakończenia. Rozwiązanie umowy o pracę w tym okresie ochronnym
byłoby dopuszczalne wyłącznie w razie ogłoszenia upadłości lub likwidacji
pracodawcy, albo gdyby zachodziły przyczyny uzasadniające rozwiązanie umowy o
pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika. Pomimo tego, że pozwana J. W.
zlikwidowała prowadzoną przez siebie przedszkolną działalność gospodarczą, to
wobec przejęcia zakładu pracy (przedszkola) przez pozwaną J. H. nie było podstaw
do rozwiązania z powódką umowy o pracę. Skoro z powódką została rozwiązana
umowa o pracę niezgodnie z przepisami, to na podstawie art. 56 k.p. może ona
domagać się przywrócenia do pracy w przedszkolu pozwanej J. H., która w całości
przejęła ten zakład pracy, należący poprzednio do J. W.
W apelacji pozwana J. H. wniosła o zmianę tego wyroku przez oddalenie
powództwa w całości. Twierdziła, że w „chwili zakupu wyposażenia chciała jedynie
okazyjnie zakupić sprzęt oferowany przez J. W., a przedszkole mogło być
prowadzone w innym miejscu i dla innych dzieci. Dopiero po ustaleniu warunków
przejęcia lokalu i deklaracji części rodziców chęci dalszego korzystania z
przedszkola w tym samym miejscu, zdecydowała się na utrzymanie
dotychczasowej lokalizacji przedszkola”. Ponadto pozwana J. W. rozwiązała
umowy o pracę z pracownikami w związku z likwidacją swojej działalności.
Następnie pracownicy ci kandydowali do pracy w przedszkolu J. H., która zawarła
umowy o pracę z niektórymi z nich. Dlatego nie można przyjąć, że „przejęła
całościowo czy częściowo zakład pracy w postaci przedszkola i wstąpiła w
stosunek pracy łączący powódkę z J. W.”, a roszczenia objęte pozwem są w
stosunku do niej bezzasadne.
5
W odpowiedzi na apelację powódka wniosła o jej oddalenie w całości oraz o
zasądzenie kosztów postępowania apelacyjnego od pozwanej J. H.
Sąd Okręgowy oddalił apelację pozwanej, uznając, że Sąd pierwszej
instancji właściwie ustalił stan faktyczny sprawy i prawidłowo dokonał subsumcji
przepisów prawa materialnego. W ocenie Sądu Okręgowego, przejęciem zakładu
pracy w znaczeniu art. 231 k.p. jest także przejście zakładu prowadzonego przez
osobę fizyczną oraz między takimi osobami. Wbrew twierdzeniom apelacji,
pozwana J. H. nabyła w drodze umowy sprzedaży nie tylko wyposażenie (meble)
przedszkola prowadzonego przez pozwaną J. W., ale „umowa obejmowała całą
firmę - jej logo, adres e-mailowy. W wyniku tego, w tym samym miejscu, w tych
samych warunkach lokalowych, wreszcie z tymi samymi nauczycielami pozwana J.
H. prowadziła przedszkole realizując wcześniej przyjęty program przez J. W. przy
akceptacji rodziców dzieci uczęszczających do tego przedszkola”. Podstawą
przejścia zakładu pracy na innego pracodawcę jest każda czynność prawna lub
zdarzenie, które powoduje przejęcie zakładu pracy przez innego pracodawcę.
Przepis art. 231 k.p. ma zastosowanie także wówczas, gdy pracodawcy (poprzedni
i następny) nie działali zgodnie dla osiągnięcia celu przewidzianego w omawianym
przepisie, natomiast doszło do faktycznego przejścia majątku i zadań zakładu pracy
na innego pracodawcę. Istotne jest faktyczne przejęcie majątku, a także zadań
dotychczasowego zakładu pracy. Ponieważ w sprawie „zarówno substrat
materialny został w drodze umowy kupna-sprzedaży przejęty przez nowego
pracodawcę, jak również pozwana J. H. w całości przejęła zadania wykonywane
przez dotychczasowego pracodawcę J.W., jest to więc typowe przejęcie w
rozumieniu art. 231 k.p.”. Sąd drugiej instancji uznał też, że pozwana J. W., która
prowadziła pozarolniczą działalność do 31 grudnia 2010 r., mogła złożyć powódce
oświadczenie o rozwiązaniu stosunku pracy, tyle że wobec przejęcia zakładu pracy
(przedszkola) przez pozwaną J.H. przywrócenie do pracy powódki na
dotychczasowych warunkach pracy i płacy mogło nastąpić „już u nowego
pracodawcy”.
W skardze kasacyjnej pozwana J. H. zarzuciła naruszenie przepisów prawa
materialnego, w szczególności: 1/ art. 231 k.p. przez jego błędne zastosowanie w
sytuacji, w której nie doszło do przejścia zakładu pracy na skarżącą z dniem
6
1 grudnia 2010 r., i wadliwe przywrócenie do pracy powódki u skarżącej, z którą nie
łączył jej stosunek pracy, 2/ art. 31 k.p. w związku z art. 231 k.p. przez jego błędną
interpretację „i na skutek tego faktyczne nie zastosowanie - a w związku z tym
niekonsekwentne przyjęcie - przy uznaniu faktu przejścia zakładu pracy na innego
pracodawcę” z dniem 1 grudnia 2010 r., że: a) J. W., nie będąc już pracodawcą - na
skutek uprzedniego przejścia zakładu pracy w trybie art. 231 k.p. - była nadal
uprawniona do dokonywania, w stosunku do pracownika „przejętego”, czynności z
zakresu prawa pracy, tj. do złożenia oświadczenie o rozwiązaniu stosunku pracy z
powódką w dniu 20 grudnia 2010 r., ze skutkiem dla nowego pracodawcy i nowego
zakładu pracy, b) prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej przez
pozwaną J. W. do 31 grudnia 2010 r. „uzasadniało możliwość złożenia przez nią
powódce skutecznego oświadczenia o rozwiązaniu stosunku pracy z negatywnymi
skutkami dla skarżącej”, 3/ art. 104 k.c. w związku z art. 300 k.p. oraz w związku z
art. 231 § 1 k.p. i art. 30 k.p. - przez ich niezastosowanie i przyjęcie „- przy uznaniu
faktu przejścia zakładu pracy na innego pracodawcę tj. z dniem 1 grudnia 2010 r. -
że złożenie przez J. W., nie będącą pracodawcą oświadczenia o rozwiązaniu
stosunku pracy z powódką w dniu 20 grudnia 2010 r. było ważne i skuteczne”.
Skarżąca zarzuciła także naruszenie przepisów postępowania, w tym: 1/ art.
382 k.p.c. przez: a) pominięcie przez Sąd Okręgowy twierdzeń i dowodów,
podniesionych przed Sądami obu instancji na okoliczność „braku przejścia na
skarżącą zakładu pracy pozwanej J.W. wobec m.in. decyzji tej pozwanej o likwidacji
prowadzonego przez nią przedszkola bez związku z zakupem przez skarżącą
wyposażenia przedszkola i zapisania do niego dzieci i braku podjęcia w momencie
zakupu przez skarżącą decyzji o prowadzeniu przedszkola w tym samym miejscu i
w tym samym zakresie co prowadzone przez J. W., a także na okoliczność
rozwiązania skutecznego z pozostałymi pracownikami pozwanej J.W. umów o
pracę i dopiero ponownego nawiązania z nimi stosunków pracy przez skarżącą,
oraz na okoliczność braku możliwości złożenia przez pozwaną J. W. w dniu 20
grudnia 2010 r. skutecznego oświadczenia o rozwiązaniu z powódką stosunku
pracy jako, że - przy przyjęciu przejścia zakładu pracy - w dniu tym nie była ona
pracodawcą i nie była umocowana do dokonywania czynności w imieniu skarżącej”,
b) pominięcie okoliczności i dowodów wskazujących na to, że z dniem 1 grudnia
7
2010 r. skarżąca zawarła jedynie umowy o pracę z niektórymi byłymi pracownikami
pozwanej J.W. oraz umowy z rodzicami dzieci uczęszczających do przedszkola, co
było wystarczające do uznania przejścia zakładu pracy na innego pracodawcę z
dniem 1 grudnia 2010 r., 2/ art. 233 k.p.c. przez „arbitralną, częściową i dowolną,
nie opierającą się na wszechstronnym rozważeniu materiału dowodowego,
zasadach logiki i doświadczenia życiowego” ocenę stanu faktycznego oraz
nieuwzględnienie istotnych dla sprawy okoliczności i dowodów, przez błędne
ustalenia, że: „a) nastąpiło przejście zakładu pracy na skarżącą w tym, że nastąpiło
ono z dniem 1 grudnia 2010 r., podczas gdy z dniem tym nastąpiło jedynie zawarcie
umów o pracę z byłymi pracownikami pozwanej J.W. i umów z rodzicami dzieci,
uczęszczających do przedszkola oraz rozpoczęcie działalności gospodarczej przez
skarżącą, b) skarżąca stała się stroną stosunku pracy wiążącego powódkę z
Joanną W., przy równoczesnym przyjęciu, że oświadczenie o rozwiązaniu umowy o
pracę, które złożone zostało przez pozwaną J. W. w dniu 20 grudnia 2010 r. było
ważne i odniosło skutek w zakresie stosunku pracy, którego stroną rzekomo stała
się już skarżąca, c) pozwana J.W. mogła dokonywać czynności z zakresu prawa
pracy tj. złożyć skuteczne oświadczenie o rozwiązaniu stosunku pracy z powódką w
dniu 20 grudnia 2010 r. bowiem dopiero w dniu 31 grudnia 2010 r. zaprzestała
prowadzenia pozarolniczej działalności, przy równoczesnym przyjęciu, że zmiana
pracodawcy nastąpiła już z dniem 1 grudnia 2010 r.”.
Okolicznością przemawiającą za przyjęciem skargi kasacyjnej do
rozpoznania jest jej oczywiste uzasadnienie, ponieważ zaskarżone orzeczenie
oczywiście narusza prawo „poprzez nie zastosowanie lub błędne zastosowanie
przez Sąd II instancji obowiązujących przepisów prawa, tj. art. 231 kodeksu pracy,
art. 31 w zw. z art. 231 kodeksu pracy oraz art. 104 kodeksu cywilnego w związku z
art. 231 § 1 i art. 30 kodeksu pracy, pozostając przy tym niezgodnym z utrwaloną
linią orzeczniczą Sądu Najwyższego oraz zasadami logiki”. Ponadto w sprawie
występują istotne zagadnienia prawne: 1/ „czy ma miejsce przejście zakładu pracy
na gruncie art. 231kodeksu pracy w sytuacji, kiedy do przejmowania elementów,
które w efekcie składają się na zakład pracy w znaczeniu przyjętym na gruncie
kodeksu pracy, nie dochodzi w tym samym czasie, bez jakiegokolwiek
porozumienia pomiędzy pracodawcami i bez zamiaru prowadzenia działalności przy
8
wykorzystaniu zakładu pracy w chwili nabywania poszczególnych składników
majątkowych dotychczasowego zakładu pracy, jak również która chwila w takim
przypadku miarodajna jest do uznania daty przejścia zakładu pracy na nowego
pracodawcę przy jednoczesnym utrwalonym założeniu, że datą tą jest data
faktycznego przejęcia zakładu pracy i czy podstawowe znaczenie w takim
przypadku ma data rozpoczęcia działalności gospodarczej przez nowego
pracodawcę przy wykorzystaniu składników zakładu pracy nabytych wcześniej?”, 2/
„czy, jeśli zachodzi przejście zakładu pracy na nowego pracodawcę zgodnie z art.
231 kodeksu pracy, to dotychczasowy pracodawca posiada - po dacie takiego
przejścia - uprawnienie do złożenia oświadczenia w przedmiocie rozwiązania
stosunku pracy z przejętym pracownikiem i czy fakt, że w dacie złożenia takiego
oświadczenia pracodawca ten nadal posiada zarejestrowaną działalność
gospodarczą w zakresie przejętego zakładu pracy, pozwala na uznanie, że takie
oświadczenie mogło zostać przez niego złożone?”, 3/ „jakie skutki powoduje
oświadczenie w przedmiocie rozwiązania stosunku pracy przez dotychczasowego
pracodawcę, złożone po dacie przejścia zakładu pracy na nowego pracodawcę,
będące jednocześnie jednostronną czynnością prawną, nie potwierdzoną przez
nowego pracodawcę: czy zatem może ono prowadzić do rozwiązania stosunku
pracy z negatywnymi skutkami dla nowego pracodawcy czy też jako jednostronna
czynność prawna dokonana przez osobę nieuprawnioną jest czynnością nieważną i
prowadzi do bezskuteczności złożonego oświadczenia?”.
W konsekwencji skarżąca wniosła o uchylenie zaskarżonego wyroku w
całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu, o
zasądzenie od powódki na rzecz skarżącej kosztów postępowania według norm
przypisanych, a także o rozpoznanie skargi kasacyjnej na rozprawie.
W odpowiedzi na skargę powódka wniosła o odrzucenie skargi, ewentualnie
o jej oddalenie i o zasądzenie kosztów pomocy prawnej udzielonej jej z urzędu
według norm przepisanych, które nie zostały przez powódkę zapłacone.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
9
Skarga kasacyjna nie miała usprawiedliwionych podstaw. Wprawdzie Sąd
drugiej instancji bezpodstawnie i błędnie uznał, że skoro „pierwotnie” pozwana J.
W. prowadziła do 31 grudnia 2010 r. pozarolniczą działalność, tj. przedszkole, które
sprzedała pozwanej J. H., to mogła złożyć powódce przebywającej na urlopie
wychowawczym „oświadczenie w przedmiocie rozwiązania stosunku pracy”.
Tymczasem według miarodajnych ustaleń w sprawie, pozwana J. H. nabyła w
drodze umowy sprzedaży nie tylko wyposażenie przedszkola (poprzednio
prowadzonego przez J. W.), ale także logo i adres elektroniczny przedszkola oraz
„w tym samym miejscu, w tych samych warunkach lokalowych, wreszcie z tymi
samymi nauczycielami” przejęła i od 1 grudnia 2010 r. prowadziła przedszkole
„realizując wcześniej przyjęty program przez J. W. przy akceptacji rodziców dzieci
uczęszczających do tego przedszkola”. Taki stan oznaczał modelowy, tj. wręcz
akademicki („podręcznikowy”) przykład przejścia zakładu pracy wraz z substratem
osobowym, majątkowym, rzeczowym, własnościowo-intelektualnym i programowym
przedszkola, prowadzonego przez „pierwotnie” pozwaną J. W., na pozwaną J. H.,
która z dniem rozpoczęcia działalności przedszkolnej, tj. z dniem 1 grudnia 2010 r.,
stała się sukcesorem prawnym pozwanej J. W., mimo że ta nie wyrejestrowała
przekazanej J. H. działalności przedszkolnej z rejestru ewidencji podmiotów
pozarolniczej działalności gospodarczej. Dlatego pozbawione skutków prawnych
było rozwiązanie umowy o pracę powódce przebywającej na urlopie
wychowawczym dokonane przez poprzedniego pracodawcę (J. W.) po przejęciu
jego zakładu pracy (przedszkola) przez J. H., choćby poprzedni pracodawca nie
wyrejestrował zakładu pracy z ewidencji podmiotów („zaprzestanej”) przedszkolnej
działalności gospodarczej. Oznaczało to, że z dniem zbycia zakładu pracy w drodze
umowy sprzedaży i przejęcia przedszkolnej działalności gospodarczej przez
nabywcę były właściciel utracił władztwo prawne nad przedmiotem sprzedaży oraz
status prawny pracodawcy w stosunkach pracy z zatrudnionymi w przedszkolu
pracownikami. W konsekwencji podmiot ”zbywający” zakład pracy utracił możliwość
legalnego podejmowania skutecznych czynności prawnych w odniesieniu do stanu
osobowego lub majątkowego przekazanego (zbytego) przedszkola, co oznaczało,
ze J. W. jako była pracodawczyni nauczycieli zatrudnionych w przedszkolu nie
10
mogła rozwiązać stosunku pracy z powódką (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia
9 grudnia 2004 r., I PK 103/04, OSNP 2005 nr 15, poz. 220).
W takich okolicznościach sprawy J. H. jako sukcesor prawny, tj. nabywca
zakładu pracy (przedszkola) została wezwana do udziału w sprawie w charakterze
strony pozwanej w trybie art. 194 w związku z art. 477 k.p.c. przez Sąd pierwszej
instancji, który przywrócił powódkę do pracy „u pozwanej J.H. na warunkach pracy i
płacy obowiązujących u pozwanej J.W.”. Brak zarzutów naruszenia zawartych w
wymienionych przepisach prawa procesowego reguł podmiotowego przekształcenia
powództwa po stronie pozwanej pozbawiał podstaw prawnych i racjonalnego
uzasadnienia kasacyjne zarzuty, które zmierzały do oddalenia powództwa „w
stosunku do pozwanej H.” także dlatego, że potencjalnie możliwe było oddalenie
powództwa wobec byłej pracodawczymi powódki, która po utracie tego tytułu
prawnego (pracodawcy powódki) - wskutek przejścia z dniem 1 grudnia 2010 r.
zakładu pracy (przedszkola) na nowego pracodawcę (J. H.) - nie była już
podmiotem uprawnionym ani legitymowanym do rozwiązania stosunku pracy z
powódką i to z fikcyjnej przyczyny „likwidacji firmy”, która została przejęta przez
skarżącą. Taki stan sprawy w żadnym razie nie sprzeciwiał się przywróceniu do
pracy powódki u skarżącej, która z dniem nabycia przedszkola stała się z mocy art.
231
§ 1 k.p. nowym pracodawcą wszystkich przejętych pracowników, w tym
powódki.
Nie budzi jakichkolwiek jurysdykcyjnych wątpliwości, że przejęcie stanu
osobowego przedszkola (nauczycieli i dzieci) wraz z substratem majątkowym,
rzeczowym, własnościowo-intelektualnym i programowym tego zakładu pracy
prowadzi do sukcesji nabywcy przedszkola w stosunkach pracy po stronie
pracodawczej z mocy samego prawa (art. 231
§ 1 k.p.), choćby poprzedni
pracodawca nie przekazał nabywcy zakładu pracy rzetelnej informacji o stanie
osobowym pracowników zatrudnionych w przejętym przedszkolu (zakładzie pracy).
Nieprzekazanie informacji o pełnym stanie osobowym pracowników zatrudnionych
w przejętym zakładzie pracy nie wyłącza „nieznanej” nowemu pracodawcy
pracownicy korzystającej z urlopu wychowawczego spod normatywnego
oddziaływania art. 231
k.p., choćby dotychczasowy i przejmujący pracodawcy
podejmowali działania sprzeczne z automatyzmem prawnym normatywnego
11
oddziaływania art. 231
§ 1 k.p., takie jak rozwiązanie stosunków pracy z
zatrudnionymi nauczycielami przez zbywającego przedszkole, który utracił tytuł
prawny pracodawcy z dniem przejęcia działalności przedszkolnej przez nabywcę,
który zawierał „ponowne” umowy o pracę z „niektórymi” pracownikami, przejętymi z
mocy prawa przez nowego pracodawcę. Z art. 231
§ 1 k.p. wynika automatyczna
sukcesja prawna po stronie pracodawczej, która w szczególności wyklucza legalne
lub uzasadnione wypowiedzenie przez poprzednika i/lub sukcesora prawnego po
stronie pracodawczej stosunku pracy z odwołaniem się do stanu (przyczyny)
przejścia zakładu pracy lub jego części na innego pracodawcę (art. 231
§ 6 k.p.).
Skoro jednak skarżąca J. H. (sukcesor prawny po stronie pracodawczej) odmawia
potwierdzenia trwałości lub niezmienialności stosunków pracy z wszystkimi
przejętymi z mocy prawa (w trybie art. 231
k.p.) pracownikami, to powódce, która w
dacie przejęcia przedszkola przebywała na urlopie wychowawczym, przysługiwało
roszczenie o ustalenie dalszego trwania stosunku pracy z nowym pracodawcą w
trybie odpowiedniego zastosowania przepisów o przywróceniu do pracy (art. 56 k.p.
w związku z art. 67 k.p.).
Mając powyższe na uwadze Sąd Najwyższy wyrokował na podstawie art.
39814
k.p.c.
/tp/