Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III CSK 67/13
POSTANOWIENIE
Dnia 10 kwietnia 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Irena Gromska-Szuster
w sprawie z powództwa G. sp. z o.o. w P.
przeciwko T. (POLSKA) sp. z o.o. w K.
o zapłatę,
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 10 kwietnia 2013 r.,
na skutek skargi kasacyjnej strony powodowej
od wyroku Sądu Apelacyjnego
z dnia 18 października 2012 r.,
1) odmawia przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania;
2) zasądza od strony powodowej na rzecz strony pozwanej
kwotę 3600 zł (trzy tysiące sześćset) tytułem zwrotu
kosztów postępowania kasacyjnego.
2
Uzasadnienie
Zaskarżonym wyrokiem z dnia 18 października 2012 r. Sąd Apelacyjny
oddalił apelację strony powodowej od wyroku Sądu pierwszej instancji
oddalającego powództwo G. Spółki z o.o. w P. przeciwko T. (POLSKA) Spółce z
o.o. w K. o zapłatę 470 000 zł.
Sądy obu instancji uznały, że strony, które współpracowały ze sobą od kilku
lat, zawarły w kolejnej umowie z dnia 2 stycznia 2011 r. oświadczenie
o wzajemnym zwolnieniu się z długów, jakie powstały w okresie do dnia 31 grudnia
2009 r., a więc i z długu będącego przedmiotem roszczenia w sprawie,
co prowadziło do oddalenia powództwa.
W skardze kasacyjnej strona powodowa, jako uzasadnienie wniosku
o przyjęcie skargi do rozpoznania, wskazała na oczywistą zasadność skargi
wynikającą z przyjęcia przez Sąd drugiej instancji, że pełnomocnictwo rodzajowe,
do prowadzenia spraw przedsiębiorstwa, udzielone przez stronę powodową M. P.,
obejmowało swoim zakresem zrzeczenie się roszczenia, choć nie było to
wymienione w treści pełnomocnictwa, a także na występowanie w sprawie istotnych
zagadnień prawnych: „1. czy z wykładni art. 508 k.c. wynika, że wierzyciel może
zwolnić z długu (zrzec się roszczenia), który w żaden sposób nie jest
sprecyzowany, a określone są jedynie strony stosunku prawnego, czy też
wykładnia wskazanego przepisu prowadzi do wniosku, że do zwolnienia z długu
konieczne jest wskazanie konkretnego (co do np. źródła, wysokości itp.) długu,
z którego zwalniana jest strona czynności prawnej; 2. jakim w świetle art. 98 k.c.
pełnomocnictwem powinna dysponować osoba dokonująca zrzeczenia się
roszczeń w imieniu swojego mocodawcy, i czy pełnomocnictwo „rodzajowe”
do prowadzenia spraw przedsiębiorstwa obejmuje swym zakresem upoważnienie
do zrzeczenia się roszczeń, gdy takowego nie wymienia w swojej treści;
3. czy zrzeczenie się roszczenia należy do czynności przekraczających czynności
zwykłego zarządu w kontekście oceny wymogów stawianych pełnomocnictwu przez
przepis art. 98 k.c.”.
3
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zgodnie z jednolitym i utrwalonym stanowiskiem Sądu Najwyższego, jeżeli
skarżący, jako uzasadnienie wniosku o przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania
powołał przesłankę przedsądu przewidzianą w art. 3989
§ 1 pkt 4 k.p.c., powinien
w wyodrębnionym wywodzie prawnym wykazać, że w sprawie doszło do
kwalifikowanego: oczywistego naruszenia prawa widocznego od razu, przy
wykorzystaniu podstawowej wiedzy prawniczej, bez potrzeby głębszej analizy oraz
że w wyniku takiego naruszenia prawa zapadło w drugiej instancji orzeczenie
oczywiście wadliwe, niewątpliwie sprzeczne z zasadniczymi i niepodlegającymi
różnej wykładni przepisami prawa. Sam zarzut naruszenia, nawet oczywistego
określonego przepisu, nie prowadzi wprost do oceny, że skarga kasacyjna jest
oczywiście uzasadniona, gdyż mimo oczywistego nawet naruszenia określonego
przepisu wyrok może być prawidłowy (porównaj między innymi orzeczenia z dnia
8 marca 2002 r. I PKN 34/01, OSNP 2004/6/100, z dnia 10 stycznia 2003 r. V CZ
187/02, OSNC 2004/3/49 i z dnia 11 stycznia 2008 r. I UK 285/07, niepubl.).
Jeżeli natomiast skarżący powołuje się na przesłankę przedsądu
przewidzianą w art. 3989
§ 1 pkt 1 k.p.c. powinien w wyodrębnionym wywodzie
prawnym wykazać, że w sprawie występuje istotne zagadnienie prawne,
co wymaga przedstawienia tego zagadnienia przez jego odpowiednie
sformułowanie, wskazania przepisu prawa, na tle którego powstało, przedstawienia
kontrowersji i rozbieżnych ocen prawnych, jakie zagadnienie to wywołuje
oraz wykazania, iż maja one tak poważny i uniwersalny charakter, że wymagają
zajęcia stanowiska przez Sąd Najwyższy, koniecznego nie tylko do prawidłowego
rozstrzygnięcia sprawy i innych podobnych spraw, lecz istotnego także dla rozwoju
prawa (porównaj między innymi orzeczenia Sądu Najwyższego z dnia 10 maja
2001 r. II CZ 35/01, OSNC 2002/1/11, z dnia 7 czerwca 2005 r. V CSK 3/05 i z dnia
13 lipca 2007 r. III CSK 180/07, niepubl.).
Już tylko z samej przedstawionej wyżej istoty ustawowych przesłanek
przedsądu przewidzianych w art. 3989
§ 1 pkt 1 i 4 k.p.c. wynika, że co do zasady
nie mogą one występować jednocześnie. Jeżeli bowiem w sprawie rzeczywiście
występuje istotne zagadnienie prawne, od którego rozstrzygnięcia zależy wydanie
4
prawidłowego orzeczenia co do istoty sprawy, to z natury rzeczy ewentualny błąd
orzeczniczy popełniony przez Sąd drugiej instancji nie może mieć charakteru
oczywistego i podstawowego.
Już zatem tylko z tych przyczyn skarga kasacyjna nie może być oczywiście
uzasadniona z powodu zarzucanych przez skarżącą uchybień Sądu w ocenie
umocowania pełnomocnika powódki do złożenia oświadczenia o zwolnieniu
z długu, skoro jednocześnie dwa przedstawione przez nią zagadnienia prawne
dotyczą właśnie wątpliwości w kwestii rodzaju pełnomocnictwa i oceny zakresu
umocowania do złożenia takiego oświadczenia.
W odniesieniu do tej przesłanki przedsądu trzeba też stwierdzić, że skarżąca
w istocie ograniczyła się do polemiki z ustaleniami faktycznymi Sądu drugiej
instancji co do treści oświadczenia woli mocodawcy dotyczącego zakresu
pełnomocnictwa, co nie może być skuteczne, gdyż Sąd Najwyższy jest związany
ustaleniami faktycznymi stanowiącymi podstawę zaskarżonego wyroku (art. 39813
§ 2 k.p.c.) i podstawą skargi kasacyjnej nie mogą być zarzuty dotyczące ustalenia
faktów i oceny dowodów (art. 3983
§ 3 k.p.c., a w konsekwencji uzasadnienie
wniosku o przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania nie może wykraczać poza
okoliczności faktyczne stanowiące podstawę zaskarżonego wyroku.
Skarżąca nie wykazała też istnienia przesłanki przesądu przewidzianej w art.
3989
§ 1 pkt 1 k.p.c. gdyż nie przedstawiła żadnych istotnych i poważnych
kontrowersji ani rozbieżnych ocen prawnych powstałych na tle wskazanych
zagadnień, jak również nie wykazała uniwersalnego lub precedensowego ich
charakteru i konieczności zajęcia stanowiska przez Sąd Najwyższy, którego
zadaniem nie jest rozstrzyganie każdej wątpliwości prawnej powstałej w sprawach
rozpoznawanych przez sądy powszechne, powołane do dokonywania wykładni
i stosowania prawa, lecz jedynie wypowiadanie się w kwestiach o rzeczywiście
zasadniczym, poważnym i uniwersalnym charakterze, nierozwiązanych dotychczas
w doktrynie i orzecznictwie.
Z tych wszystkich względów Sąd Najwyższy na podstawie art. 3989
§ 2 k.p.c.
odmówił przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania nie znajdując też okoliczności,
które obowiązany jest brać pod uwagę z urzędu w ramach przedsądu.
5
Na wniosek strony pozwanej zwarty w odpowiedzi na skargę kasacyjną
zasądzono na jej rzecz od strony powodowej zwrot kosztów postępowania
kasacyjnego na podstawie art. 98 w zw. z art. 108 § 1, art. 391 § 1 i art. 39821
k.p.c.