Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I CZ 190/12
POSTANOWIENIE
Dnia 17 kwietnia 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Tadeusz Wiśniewski (przewodniczący)
SSN Krzysztof Strzelczyk (sprawozdawca)
SSN Dariusz Zawistowski
w sprawie ze skargi Z. B. o wznowienie postępowania
zakończonego prawomocnym wyrokiem Sądu Okręgowego w W.
z dnia 18 maja 2012 r., w sprawie z powództwa Z. B.
przeciwko Skarbowi Państwa - Prezesowi Sądu Okręgowego w W.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 17 kwietnia 2013 r.,
zażalenia skarżącego na postanowienie Sądu Okręgowego w W.
z dnia 15 czerwca 2012 r.,
1) oddala zażalenie,
2) przyznaje od Skarbu Państwa - Sądu Okręgowego w W.
radcy prawnemu P. O. kwotę 2700 (dwa tysiące siedemset)
złotych powiększoną o należny podatek od towarów i
usług tytułem kosztów pomocy prawnej udzielonej z
urzędu Z. B. w postępowaniu zażaleniowym przed Sądem
Najwyższym,
3) nie obciąża wnoszącego skargę Z. B. kosztami
postępowania zażaleniowego.
Uzasadnienie
2
Sąd Okręgowy w W. postanowieniem z dnia 15 czerwca 2012 r. odrzucił
skargę powoda Z. B. o wznowienie postępowania zakończonego prawomocnymi
wyrokami Sądu Okręgowego w W. z dnia 18 maja 2012 r. oraz Sądu Rejonowego
z dnia 23 stycznia 2012 r. W uzasadnieniu tego postanowienia wskazano,
że skarżący nie oparł swojej skargi na żadnej z przewidzianych ustawą przesłanek,
dlatego na podstawie art. 410 § 1 k.p.c. skargę należało odrzucić.
Powód złożył zażalenie na to postanowienie domagając się jego uchylenia
w całości i przekazania sprawy Sądowi Okręgowemu do ponownego rozpoznania.
W zażaleniu skarżący zarzucił obrazę art. 5 k.p.c. oraz art. 130 § 1 k.p.c. poprzez
ich niezastosowanie i odrzucenie skargi o wznowienie postępowania bez pouczenia
lub wezwania do uzupełnienia braków formalnych skargi.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zażalenie powoda nie zasługuje na uwzględnienie.
Skarga o wznowienie postępowania jest nadzwyczajnym środkiem
zaskarżenia umożliwiającym wzruszenie prawomocnych orzeczeń, dlatego podlega
szczególnym rygorom odnośnie formy i treści, zaś przepisy regulujące tą instytucję
nie mogą podlegać wykładni rozszerzającej (por. postanowienie Sądu Najwyższego
z dnia 24 lutego 1999 r., III CKN 184/98, niepubl.). Zgodnie z art. 410 k.p.c., sąd
odrzuca skargę wniesioną po upływie przepisanego terminu, niedopuszczalną lub
nieopartą na ustawowej podstawie.
Skarżący jako podstawę wznowienia wskazał nieważność postępowania
związaną z orzekaniem przez sąd rejonowy jako sąd niewłaściwy rzeczowo
ze względu na wartość przedmiotu sporu. Trafnie wskazał Sąd Okręgowy,
że art. 401 k.p.c. zawiera zamknięty katalog podstaw wznowienia postępowania
z powodu jego nieważności. Wśród podstaw tych wymieniono uczestnictwo
w składzie sądu osoby nieuprawnionej bądź sędziego wyłączonego z mocy ustawy
w sytuacji gdy strona przed uprawomocnieniem się wyroku nie mogła domagać się
wyłączenia jak również brak zdolności sądowej lub procesowej strony albo
nienależytą jej reprezentację bądź pozbawienie możności działania strony wskutek
naruszenia przepisów prawa.
3
Skarżący powołując się w skardze wyłącznie na nieważność postepowania
nie wymienił żadnej z powyższych przesłanek. Nie mogą znaleźć poparcia
argumenty podniesione w zażaleniu, że wyżej opisany brak wymagał reakcji sądu
rozpoznającego skargę w postaci pouczenia, ewentualnie wdrożenia trybu
naprawczego na podstawie art. 130 § 1 k.p.c. Postępowanie to służy naprawieniu
formalnych wad pisma procesowego, a do nich nie zalicza się wskazania wadliwej
podstawy wznowienia postępowania. Sąd nie ma też obowiązku, na etapie
wnoszenia skargi o wznowienie postępowania z przyczyn podanych przez
skarżącego, wskazywania ustawowych podstaw wznowienia. Jak wskazuje się w
orzecznictwie, pouczenia mogą być udzielane jedynie po wszczęciu postępowania,
zatem nie ma żadnych podstaw do udzielania ich stronie przed złożeniem pisma je
inicjującego (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 23 maja 2012 r., III CZ
24/12, niepubl.), zaś złożona w sprawie skarga już od początku była obarczona
kwalifikowanym brakiem konstrukcyjnym polegającym na niewskazaniu wymaganej
ustawowej podstawy wznowienia.
Mając wszystko powyższe na uwadze, na podstawie art. 39814
, 39821
, 391
§ 1 k.p.c. w zw. z art. 3941
§ 3 k.p.c., orzeczono jak w punkcie 1 sentencji
postanowienia.
O kosztach postępowania zażaleniowego Sąd Najwyższy orzekł na
podstawie art. 39821
k.p.c. w zw. z art. 391 § 1 k.p.c. oraz art. 3941
§ 3 k.p.c. oraz
§ 12 ust. 2 pkt 2 w zw. z § 6 pkt 6 i § 2 ust. 3 rozporządzenia Ministra
Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców
prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej
udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz.U. Nr 163,
poz. 1349).
Uwzględniając trudną sytuację materialną powoda, Sąd Najwyższy na
podstawie art. 39821
k.p.c. w zw. z art. 391 § 1 k.p.c. oraz art. 3941
§ 3 k.p.c.
i art. 102 k.p.c. odstąpił od obciążania go kosztami postępowania zażaleniowego.
jw

I CZ 190/12

Powołane przepisy:

Informacje o źródle orzeczenia:

Dodatkowe informacje:

Pełny tekst orzeczenia