Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II KZ 12/13
POSTANOWIENIE
Dnia 18 kwietnia 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Tomasz Grzegorczyk
w sprawie Z. O.
skazanego z art. 224 § 2, art. 300 § 2 i art. 284 § 2 k.k.
po rozpoznaniu w Izbie Karnej na posiedzeniu
w dniu 18 kwietnia 2013 r.,
zażalenia skazanego na zarządzenie Przewodniczącego Wydziału
Sądu Apelacyjnego z dnia 7 marca 2013r., o odmowie przyjęcia wniosku o
wznowienie postępowania prawomocnie zakończonego wyrokiem Sądu
Okręgowego w P.
z dnia 30 października 2009r.,
zmieniającym wyrok Sądu Rejonowego w R.
z dnia 3 kwietnia 2009r.,
postanowił
utrzymać w mocy zaskarżone zarządzenie.
UZASADNIENIE
Zaskarżonym zarządzeniem odmówiono przyjęcia wniosku własnego
skazanego o wznowienie prawomocnie zakończonego postępowania karnego
wskazując, że skazany, wezwany do usunięcia braków formalnych pisma, nie
zastosował się do tego wezwania, a dotyczyło ono dopełnienia wymogu tzw.
przymusu adwokackiego. W zażaleniu skarżący podniósł, że wytoczono mu sprawę
karną w sytuacji, gdy wycenę zajętych dla wykonania wyroków jego ruchomości
dokonywała osoba nie mająca do tego uprawnień, a protokoły podpisywał aplikant,
a nie komornik, nadto że ustanowiony mu poprzednio adwokat z urzędu zaniedbał
swoich obowiązków, gdyż nie wystąpił o powołanie grafologa i w ten sposób ukrył
2
przestępstwo fałszowania dokumentów sądowych, wnosząc o uchylenie
zaskarżonego zarządzenia.
Rozpoznając ten środek odwoławczy, Sąd Najwyższy stwierdził, co
następuje.
Wniosek o wznowienie, którego dotyczy ta sprawa jest już kolejnym takim
żądaniem, jakie składa skazany. Poprzednio, w związku ze złożonym wnioskiem
własnym, ustanowiono mu obrońcę z urzędu (k. 238 akt II K …/09), który przedłożył
następnie pisemną informację o braku podstaw do wznowienia postępowania w tej
sprawie (k. 245-246a). Skazany, po przekazaniu mu odpisu tego pisma i wezwaniu
do uzupełnienia braków w zakresie przymusu adwokackiego, braku tego nie
usunął, co spowodowało odmowę przyjęcia jego osobistego wniosku o wznowienie
(k. 266), a po rozpoznaniu jego zażalenia na to rozstrzygnięcie, Sąd Najwyższy,
postanowieniem z dnia 29 sierpnia 2012 r. sygn. akt II KZ 31/12, utrzymał w mocy
zaskarżone zarządzenie (k. 270).
W grudniu 2012 r., skazany wystąpił z ponownym wnioskiem o wznowienie
postępowania z argumentacją taką samą jak poprzednio (k. 288-290), a wezwany
znów do uzupełnienia braku formalnego pisma przez sporządzenie i podpisanie go
przez adwokata (k. 296), wystąpił jedynie o ustanowienie mu adwokata z urzędu z
uwagi na swoją niezamożność (k. 299). Zarządzeniem z dnia 18 lutego 2013 r.,
sygn. akt II AKo …/13, odmówiono wyznaczenia mu tego obrońcy, powołując się na
to, że uprzednio był już skazanemu obrońca taki wyznaczony, a okoliczności
przytaczane w obecnym wniosku są tożsame z tymi, których dotyczył wniosek
poprzedni (k. 301). Wezwany ponownie do uzupełnienia braku swojego pisma w
zakresie określonym w art. 545 § 2 k.p.k., skazany braku tego nie usunął, reagując
jedynie pismem, w którym wskazał, że adwokat poprzednio mu ustanowiony nie
dopełnił swoich obowiązków i nie zlecił badania grafologicznego protokołów z zajęć
jego ruchomości, które stanowiły materiał dowodowy w sprawie karnej. W
konsekwencji takiego postąpienia skarżącego, zarządzeniem z dnia 7 marca 2013
r., odmówiono mu przyjęcia jego wniosku własnego o wznowienie, na co skazany
zareagował złożeniem niniejszego zażalenia.
W zażaleniu tym - jak wcześniej wskazano – odwołuje się on do
okoliczności, które okazują się być tożsame do tych, jakie podnosił w przywołanym
wyżej piśmie, a także w poprzednim zażaleniu na odmowę przyjęcia jego wniosku o
wznowienie. Skarżący nie chce dostrzec, że – co wskazał mu wyraźnie uprzednio
3
powołany obrońca z urzędu – podstawy do wznowienia procesu są ściśle określone
i nie mogą odwoływać się do okoliczności, które znane były w zakończonym
prawomocnie postępowaniu, lecz jedynie – poza szczególnymi powodami
wskazanymi w art. 540 § 2 i 3 k.p.k., związanymi z orzeczeniami Trybunału
Konstytucyjnego lub trybunału międzynarodowego – do nowych faktów lub
dowodów, jakie ujawniły się po tym procesie, bądź wykazania zaistnienia
przestępstwa w postępowaniu, które mogło mieć wpływ na wydane wówczas
orzeczenie. Gdy chodzi jednak o to ostatnie, to stosownie do art. 541 k.p.k., musi
być ono stwierdzone prawomocnym wyrokiem skazującym sprawcę takiego czynu
lub orzeczeniem o umorzeniu wobec niego procesu, z uwagi na tzw. przeszkody
procesowe, co w tej sprawie nie miało miejsca. Należy jednak zauważyć, że sama
kwestia protokołów, o których mowa w zażaleniu, była znana Sądom orzekającym
w tej sprawie, na co wyraźnie wskazuje treść uzasadnienia wydanego w tej sprawie
przez Sąd Rejonowy wyroku (k. 147), który to wyrok został co do zasady utrzymany
w mocy przez Sąd odwoławczy, gdyż Sąd ten zmienił jedynie w opisie jednego z
czynów, jeden z jego elementów, przyjmując że w zakresie drugiego z
przypisanych przestępstw (art. 300 § 2 k.k.), oskarżony „ukrył zajęte mienie”, a nie
jak przyjął to Sąd pierwszej instancji, że „usunął mienie zajęte”. Zatem fakty, z
których skarżący wywodzi zaistnienie przestępstwa, nie są faktami nowymi, a nie
ma też żadnej decyzji procesowej, z której by wynikało, że miało miejsce
przestępstwo. Skarżący zaś zapomina, że uznano go winnym czynów, które
polegały na stosowaniu przemocy wobec funkcjonariuszy publicznych,
udaremnianiu egzekucji i przywłaszczeniu sobie 3 silosów do zboża, a zatem
kwestia wyceny zajmowanych składników mienia, nie była przedmiotem tego
procesu.
Zasadnie też odmówiono obecnie skarżącemu powołania kolejnego obrońcy
z urzędu, skoro jego ponowny wniosek o wznowienie o wznowienie opierał się na
tych samych okolicznościach, a poprzedni obrońca z urzędu, obszernie i wyraźnie,
w tym po kontaktach ze skazanym, przedstawił stanowisko o braku podstaw do
wznowienia w oparciu o wskazywane przez skarżącego okoliczności oraz analizę
akt tej sprawy. Nie można także twierdzić, aby obrońca ten wówczas nie dopełnił
swoich obowiązków, gdyż jego zadaniem jest tylko zbadanie, czy w świetle
materiałów określonej sprawy i ewentualnie nowych okoliczności, istnieje
przewidziana prawem podstawa do wznowienia i dopiero wówczas może,
4
sporządzając stosowny wniosek, wystąpić również z żądaniem przeprowadzenia
określonych dowodów na jego poparcie, a jak wskazano wyżej, obrońca ten
istnienia tych podstaw w ogóle nie stwierdził. Skarżącego informowano przy tym, że
może ustanowić sobie obrońcę z wyboru dla sporządzenia wniosku o wznowienie
postępowania, czego jednak nie uczynił.
W konsekwencji zatem, skoro przewidziany w art. 545 § 2 k.p.k., wymóg
sporządzenia i podpisania wniosku o wznowienie przez adwokata lub radcę
prawnego nie został przez skarżącego dopełniony, a nie było też powodów
ustanawiania mu takowego z urzędu, to zasadnie odmówiono przyjęcia jego
wniosku własnego, jako że pismo to nie mogło wywoływać skutków prawnych.
Zażalenie skarżącego zaś, z przyczyn wcześniej szczegółowo wskazanych, jest
całkowicie niezasadne. Dlatego też Sąd Najwyższy nie uwzględnił tego zażalenia i
utrzymał w mocy zaskarżone zarządzenie.