Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV KK 105/13
POSTANOWIENIE
Dnia 29 kwietnia 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Wiesław Kozielewicz
po rozpoznaniu w dniu 29 kwietnia 2013 r.,
sprawy R. K. (poprzednio W.),V. K.
skazanych z art. 279 § 1 k.k. w zw. z art. 91 § 1 k.k., art. 291 § 1 k.k. w zw. z
art. 91 § 1 k.k.
z powodu kasacji, wniesionych przez obrońców skazanych
od wyroku Sądu Okręgowego w K.
z dnia 11 września 2012 r.,
utrzymującego w mocy wyrok Sądu Rejonowego w K.
z dnia 6 października 2011 r.,
oddala obie kasacje jako oczywiście bezzasadne, a
kosztami sądowymi postępowania kasacyjnego obciąża
skazanych w częściach na nich przypadających.
UZASADNIENIE
Obrońca skazanej R. K. (poprzednio W.) w kasacji zarzucił obrazę
przepisów postępowania karnego mającą wpływ na treść zaskarżonego
orzeczenia a to art. 6 k.p.k. oraz art. 450 § 3 k.p.k. w zw. z art. 117 § 2a k.p.k.
polegającą na ograniczeniu jej prawa do obrony poprzez rozpoznanie sprawy
pod nieobecność R. K., pomimo, że usprawiedliwiła ona swoje
niestawiennictwo z powodu choroby oraz wniosła o odroczenie rozprawy
apelacyjnej.
Obrońca skazanego V. K. zarzucił w kasacji rażące naruszenie
przepisów prawa procesowego , mające istotny wpływ na treść wyroku, a to:
2
• art. 4 k.p.k. nakazującego organom prowadzącym postępowanie badać
oraz uwzględniać okoliczności przemawiające zarówno na korzyść, jak i na
niekorzyść oskarżonego,
• art. 5 k.p.k., który wyraźnie statuuje zasadę in dubio pro reo, jako
regułę oceny zgromadzonych w sprawie dowodów, nie zaś regułę
pozwalającą na tworzenie przez sąd hipotez aczkolwiek logicznych i
możliwych, jednak nie opartych na zgromadzonych dowodach - wobec ich
braku w tym zakresie,
• art. 7 k.p.k. prowadzące do poczynienia ustaleń faktycznych, które w
rzeczywistości stanowią zbyt dowolną ocenę dowodów prowadzącą do
zupełnie nieuzasadnionego przypisania V. K. sprawstwa przestępstw
paserstwa mimo, iż zgromadzony materiał dowodowy w żaden sposób nie
pozwala na wysnucie tak daleko idącego wniosku,
• art. 433 § 2 k.p.k. i art. 457 § 3 k.p.k. - sąd odwoławczy jako sąd
kontrolujący przede wszystkim prawidłowość orzekania sądu pierwszej
instancji, zobligowany jest rozważyć wszystkie zarzuty oraz wnioski
sformułowane w środku odwoławczym i, o ile utrzymuje w mocy zaskarżone
orzeczenie, powinien wykazać, dlaczego zarzuty skarżącego ocenił jako
nietrafne, co jednak w niniejszej sprawie potraktowane zostało bardzo
ogólnikowo.
Sąd Najwyższy zważył co następuje.
Obie kasacje są oczywiście bezzasadne w rozumieniu art. 535 § 3
k.p.k.
I. Odnośnie kasacji obrońcy skazanej R. K. (poprzednio W.)
Poza sporem jest, iż pierwszy termin rozprawy apelacyjnej Sąd Okręgowy w
K. wyznaczył na dzień 22 czerwca 2012 r. W tym samym też dniu, na krótko
przed wywołaniem sprawy w sądzie złożono wniosek obrońcy oskarżonej R.
K. o odroczenie rozprawy z uwagi na jej zły stan zdrowia (do wniosku
dołączono zaświadczenie lekarskie, nie będące dokumentem od lekarza
sądowego, jednakże z przyrzeczeniem złożenia takiego w godzinach
popołudniowych tego samego dnia). Sąd Okręgowy w K. rozprawę tę odroczył
- zgodnie z w/w wnioskiem, obrońca tego samego jeszcze dnia przedłożył
3
zaświadczenie zgodne z wymogami art. 117 § 2a k.p.k., od lekarza sądowego,
z którego wynikała niemożność stawienia się w tym dniu do sądu, zaś
przewidywana była zdolność stawiennictwa na połowę lipca 2012 r. Kolejną
rozprawę wyznaczono na dzień 17 lipca 2012 r. W dniu 11 lipca 2012 obrońca
R. K. po raz kolejny wniósł o odroczenie rozprawy dołączając zaświadczenia
lekarskie - w tym od lekarza sądowego. Sąd Okręgowy w K. uwzględnił ten
wniosek, jednocześnie ustalając u lekarza prowadzącego, iż leczenie
zakończyć się ma do 31 lipca 2012 r. Kolejny termin rozprawy wyznaczono na
dzień 4 września 2012 r. Tym razem wniosek o odroczenie rozprawy złożyła
osobiście R. K. (pismo z dnia 22 sierpnia 2012 r.), dołączając zaświadczenie
od lekarza z adnotacją o przewidywanym terminie zdolności stawiennictwa w
sądzie na drugą połowę września 2012 r. Jednocześnie obrońca wniósł o
usprawiedliwienie jego nieobecności na rozprawie i prowadzenie rozprawy
pod jego nieobecność. Zaświadczenie z dnia 21 sierpnia 2012 r., na które we
wniosku o odroczenie rozprawy powoływała się oskarżona, wystawione
zostało w tym dniu na potrzeby postępowania przed Sądem Rejonowym w C.
w sprawie o sygn. VII K …/12 i dotyczyło rozprawy w dniu 29 sierpnia 2012 r.
Jednocześnie zawarto w nim informację o przewidywanej zdolności do
stawiennictwa na drugą połowę września 2012 r.
Sąd Okręgowy w K., na rozprawie w dniu 4 września 2012 r., przy
sprzeciwie prokuratora, co do uwzględnienia wniosku R. K. o odroczenie
rozprawy, nie uwzględnił tego wniosku, uzasadniając to, iż z przedłożonego
zaświadczenia lekarskiego nie wynika, iż oskarżona nie może uczestniczyć w
rozprawie.
Poza sporem jest, że przedłożone zaświadczenie w świetle wymogów
określonych w art. 117 § 2 a k.p.k. oraz w rozporządzeniu Ministra
Sprawiedliwości z dnia 24 czerwca 2003 r. w sprawie warunków i trybu
usprawiedliwiania niestawiennictwa oskarżonych, świadków i innych
uczestników postępowania karnego z powodu choroby oraz sposobu
wyznaczania lekarzy uprawnionych do wystawiania zaświadczeń
potwierdzających niemożność stawienia się na wezwanie lub zawiadomienie
organu prowadzącego postępowanie (Dz. U. Nr 110, poz. 1049), nie może być
4
uznane za zaświadczenie potwierdzające niemożność stawienia się na
rozprawę przez Sądem Okręgowym w K. w dniu 4 września 2012 r., w sprawie
oznaczonej sygnaturą VI Ka …/12. Dotyczyło bowiem ono usprawiedliwienia
nieobecności na rozprawie w dniu 29 sierpnia 2012 r. przed Sądem
Rejonowym w C. w sprawie oznaczonej sygnaturą VII K …/12.
Mając te okoliczności na uwadze, nie można w realiach sprawy
podzielić zarzutu kasacyjnego o naruszeniu przez Sąd Okręgowy w K.
przepisów art. 117 § 2 k.p.k. oraz art. 6 k.p.k. i art. 450 § 3 k.p.k.
II. Odnośnie kasacji obrońcy skazanego V. K.
Przed przystąpieniem do ustosunkowania się do zarzutów
podniesionych w kasacji, w tej kasacji niejako dla „oczyszczenia przedpola",
należy przypomnieć, że nie jest funkcją kontroli kasacyjnej ponowne -
„dublujące" kontrolę apelacyjną - rozpoznawanie zarzutów stawianych przez
skarżącego orzeczeniu sądu pierwszej instancji, gdyż kasacja (nadzwyczajny
środek zaskarżenia) może być wniesiona przez strony od prawomocnego
wyroku sądu odwoławczego kończącego postępowanie, i tym samym to tylko
orzeczeniu tego sądu należy postawić określone zarzuty.
Zarzuty stawiane w niniejszej skardze kasacyjnej w swej istocie
stanowią niemalże całkowite powtórzenie zarzutów apelacyjnych, które były
przedmiotem wszechstronnego rozpoznania przez Sąd Okręgowy w K.
Analiza okoliczności sprawy oraz treść uzasadnienia zaskarżonego wyroku
Sądu Okręgowego dają podstawę do stwierdzenia, że ten Sąd uzasadnił
swoje rozstrzygnięcie w sposób odpowiadający wymaganiom ustawy,
rzeczowo i konkretnie wskazał racje uznania wszystkich zarzutów i wniosków
apelacji za niezasadne. Uczynił to zgodnie z wymogami art. 457 § 3 k.p.k. i
art. 433 § 2 k.p.k. W tej sytuacji, podnoszenie w kasacji tych samych
argumentów, co w apelacji nie może w świetle art. 519 k.p.k., przynieść
oczekiwanego przez skarżącego rezultatu.
W realiach niniejszej sprawy brak podstaw do przyjęcia, że Sądy
naruszyły dyrektywy art. 7 k.p.k. Od lat w orzecznictwie Sądu Najwyższego
dominuje pogląd, że przekonanie sądu o wiarygodności jednych dowodów i
5
niewiarygodności innych pozostaje pod ochroną przepisu art. 7 k.p.k., jeśli
tylko:
a) jest poprzedzone ujawnieniem w toku rozprawy głównej
całokształtu okoliczności sprawy,
b) stanowi wyraz rozważenia wszystkich okoliczności
przemawiających zarówno na korzyść, jak i na niekorzyść oskarżonego,
c) jest zgodne ze wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego,
a nadto zostało wyczerpująco i logicznie uargumentowane w uzasadnieniu
wyroku.
Obrońca skazanego nie wykazał w skardze kasacyjnej, aby
którykolwiek z powyższych, przyjmowanych w orzecznictwie, warunków nie
został dotrzymany.
Należy także przypomnieć, że zarzut obrazy art. 4 k.p.k. tak zresztą, jak
zarzut obrazy każdej innej normy o charakterze ogólnym (np. art. 2 § 1 k.p.k.),
nie może sam przez się stanowić podstawę kasacji. Jak konsekwentnie od lat
przyjmuje się w orzecznictwie Sądu Najwyższego oraz w piśmiennictwie,
przestrzeganie zasady obiektywizmu gwarantowane jest w przepisach
szczegółowych i to dopiero wykazanie, iż doszło do naruszenia tych
przepisów szczegółowych może uzasadniać zarzut kasacyjny.
Nie można również zasadnie, w realiach niniejszej sprawy, stawiać
zarzutu obrazy art. 5 § 2 k.p.k., podnosząc wątpliwości samej strony, co do
treści ustaleń faktycznych. Dla oceny, czy nie został naruszony zakaz in dubio
pro reo nie są bowiem miarodajne tego rodzaju wątpliwości, zgłaszane przez
stronę, ale jedynie to, czy orzekający w sprawie sąd rzeczywiście powziął
wątpliwości co do treści ustaleń faktycznych lub wykładni prawa i wobec braku
możliwości ich usunięcia rozstrzygnął je na niekorzyść oskarżonego,
względnie to, czy w świetle realiów konkretnej sprawy wątpliwości takie
powinien był powziąć. Zaistnienia którejkolwiek z powyższych okoliczności nie
wykazano zaś, jak nakazuje to uczynić art. 526 § 1 k.p.k. w kasacji obrońcy
skazanego V.K.
Mając przedstawione względy na uwadze Sąd Najwyższy z mocy art.
535 § 3 k.p.k. rozstrzygnął jak w postanowieniu.
6