II KK 112/13
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:07-06-2013
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:IV Ko …/10
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt II KK 112/13
POSTANOWIENIE
Dnia 24 maja 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Andrzej Siuchniński (przewodniczący)
SSN Roman Sądej
SSN Andrzej Stępka (sprawozdawca)
Protokolant Anna Janczak
na posiedzeniu w trybie art. 535 § 5 kpk, bez udziału stron
po rozpoznaniu w Izbie Karnej w dniu 24 maja 2013r.,
w sprawie S. G.
wobec którego umorzono postępowanie na podstawie art. 17 § 1 pkt 2 kpk w zw. z
art. 31 § 1 kk oraz orzeczono środek zabezpieczający w postaci skierowania go na
psychiatryczne leczenie ambulatoryjne
kasacji wniesionej przez Prokuratora Generalnego na korzyść S. G. od
postanowienia Sądu Rejonowego w Ł. z dnia 25 listopada 2010r.,
postanowił
uchylić zaskarżone postanowienie i sprawę przekazać Sądowi
Rejonowemu w Ł. do ponownego rozpoznania.
UZASADNIENIE
Do Sądu Rejonowego wpłynął akt oskarżenia przeciwko S. G. o
przestępstwo z art. 207 § 1 k.k. w zw. z art. 157 § 2 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. W
toku postępowania sądowego poddano oskarżonego badaniom psychiatrycznym.
Biegli stwierdzili, że oskarżony w chwili popełnienia czynu miał całkowicie zniesioną
poczytalność w rozumieniu art. 31 § 1 k.k., w aktualnym stanie zdrowia
psychicznego stanowi poważne niebezpieczeństwo dla porządku prawnego i
powinien być leczony w warunkach zamkniętego leczenia psychiatrycznego. W
2
zaistniałej sytuacji procesowej Sąd na posiedzeniu w dniu 13 maja 2010 r., umorzył
postępowanie przeciwko S. G. na podstawie art. 17 §1 pkt 2 k.p.k. w zw. z art. 31 §
1 k.k., lecz nie orzekł wówczas żadnego środka zabezpieczającego.
W dniu 23 czerwca 2010 r. wpłynął do tego Sądu wniosek Prokuratora
Rejonowego o zastosowanie na podstawie art. 93 k.k. wobec S. G. środka
zabezpieczającego w postaci umieszczenia w zamkniętym zakładzie
psychiatrycznym. W dniu 25 listopada 2010 r. postanowieniem o sygn. akt IV Ko
…/10 Sąd orzekł na podstawie art. 93 k.k. tytułem środka zabezpieczającego
skierowanie S. G. na psychiatryczne leczenie ambulatoryjne. Orzeczenie to
uprawomocniło się bez zaskarżenia w dniu 7 grudnia 2010 r.
Kasację od tego orzeczenia wniósł na podstawie art. 521 § 1 k.p.k.
Prokurator Generalny. Zaskarżył postanowienie na korzyść S. G. i na zasadzie art.
523 § 1 k.p.k., art. 526 § 1 k.p.k. i art. 537 § 1 i 2 k.p.k. zarzucił rażące naruszenie
art. 93 k.k., mające wpływ na treść orzeczenia, a to z tej przyczyny, że wobec
sprawcy czynu popełnionego w warunkach art. 31 § 1 k.k. możliwe jest orzeczenie
tylko środka zabezpieczającego w postaci umieszczenia w zamkniętym zakładzie
psychiatrycznym na mocy art. 94 § 1 k.k.
W konkluzji autor kasacji wniósł o uchylenie zaskarżonego postanowienia i
przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Kasacja była zasadna w stopniu oczywistym i podlegała uwzględnieniu w
trybie art. 535 § 5 k.p.k.
Należy wskazać, że nowelizacja przepisu art. 93 k.k. dokonana ustawą z
dnia 5 listopada 2009r., która weszła w życie w dniu 8 czerwca 2010r., nie
spowodowała modyfikacji możliwości stosowania środków zabezpieczających
wobec sprawców popełniających czyny zabronione w stanie niepoczytalności
określonej w art. 31 § 1 k.k. W stosunku do takich sprawców wyłączne
zastosowanie nadal znajduje przepis art. 94 § 1 k.k., przewidujący orzeczenie
umieszczenia w odpowiednim zakładzie psychiatrycznym, o ile zostały spełnione
przesłanki w nim przewidziane.
Przepis art. 93 k.k. ma charakter ogólnej normy gwarancyjnej, mającej
odniesienie do wszystkich środków zabezpieczających i nie może stanowić
3
samodzielnej podstawy ich stosowania, w oderwaniu od poszczególnych sytuacji
procesowych, określonych w kolejnych przepisach Rozdziału X Kodeksu karnego.
Skierowanie na leczenie ambulatoryjne, o którym mowa w obecnym brzmieniu
przepisu art. 93 k.k., związane jest ze szczegółowymi przesłankami przewidzianymi
w przepisach art. 95a § 1 i § 1a k.k. oraz art. 97 § 1 k.k., a więc wówczas, gdy
została orzeczona kara pozbawienia wolności bez warunkowego zawieszenia jej
wykonania.
Zastosowanie zatem w zaskarżonym postanowieniu przepisu art. 93 k.k.,
jako samodzielnej podstawy orzeczenia wobec S. G. środka zabezpieczającego w
postaci skierowania go na psychiatryczne leczenie ambulatoryjne stanowiło rażące
naruszenie tego przepisu. Miało ono oczywisty wpływ na treść zaskarżonego
orzeczenia, skoro wobec S. G. w jego sytuacji procesowej, zastosowano środek
zabezpieczający nieprzewidziany w ustawie.
W tej sytuacji zaskarżone postanowienie musiało zostać uchylone, a sprawa
przekazana Sądowi Rejonowemu do ponownego rozpoznania. Sąd będzie mieć na
uwadze, że kasacja została wniesiona na korzyść S. G., a ponieważ upłynął termin
określony w art. 524 § 3 k.p.k. nie jest możliwa ingerencja w treść prawomocnego
postanowienia z dnia 13 maja 2010 r. o umorzeniu postępowania karnego.
Mając powyższe na uwadze Sąd Najwyższy orzekł jak w części
dyspozytywnej postanowienia.
POSTANOWIENIE
Dnia 24 maja 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Andrzej Siuchniński (przewodniczący)
SSN Roman Sądej
SSN Andrzej Stępka (sprawozdawca)
Protokolant Anna Janczak
na posiedzeniu w trybie art. 535 § 5 kpk, bez udziału stron
po rozpoznaniu w Izbie Karnej w dniu 24 maja 2013r.,
w sprawie S. G.
wobec którego umorzono postępowanie na podstawie art. 17 § 1 pkt 2 kpk w zw. z
art. 31 § 1 kk oraz orzeczono środek zabezpieczający w postaci skierowania go na
psychiatryczne leczenie ambulatoryjne
kasacji wniesionej przez Prokuratora Generalnego na korzyść S. G. od
postanowienia Sądu Rejonowego w Ł. z dnia 25 listopada 2010r.,
postanowił
uchylić zaskarżone postanowienie i sprawę przekazać Sądowi
Rejonowemu w Ł. do ponownego rozpoznania.
UZASADNIENIE
Do Sądu Rejonowego wpłynął akt oskarżenia przeciwko S. G. o
przestępstwo z art. 207 § 1 k.k. w zw. z art. 157 § 2 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. W
toku postępowania sądowego poddano oskarżonego badaniom psychiatrycznym.
Biegli stwierdzili, że oskarżony w chwili popełnienia czynu miał całkowicie zniesioną
poczytalność w rozumieniu art. 31 § 1 k.k., w aktualnym stanie zdrowia
psychicznego stanowi poważne niebezpieczeństwo dla porządku prawnego i
powinien być leczony w warunkach zamkniętego leczenia psychiatrycznego. W
2
zaistniałej sytuacji procesowej Sąd na posiedzeniu w dniu 13 maja 2010 r., umorzył
postępowanie przeciwko S. G. na podstawie art. 17 §1 pkt 2 k.p.k. w zw. z art. 31 §
1 k.k., lecz nie orzekł wówczas żadnego środka zabezpieczającego.
W dniu 23 czerwca 2010 r. wpłynął do tego Sądu wniosek Prokuratora
Rejonowego o zastosowanie na podstawie art. 93 k.k. wobec S. G. środka
zabezpieczającego w postaci umieszczenia w zamkniętym zakładzie
psychiatrycznym. W dniu 25 listopada 2010 r. postanowieniem o sygn. akt IV Ko
…/10 Sąd orzekł na podstawie art. 93 k.k. tytułem środka zabezpieczającego
skierowanie S. G. na psychiatryczne leczenie ambulatoryjne. Orzeczenie to
uprawomocniło się bez zaskarżenia w dniu 7 grudnia 2010 r.
Kasację od tego orzeczenia wniósł na podstawie art. 521 § 1 k.p.k.
Prokurator Generalny. Zaskarżył postanowienie na korzyść S. G. i na zasadzie art.
523 § 1 k.p.k., art. 526 § 1 k.p.k. i art. 537 § 1 i 2 k.p.k. zarzucił rażące naruszenie
art. 93 k.k., mające wpływ na treść orzeczenia, a to z tej przyczyny, że wobec
sprawcy czynu popełnionego w warunkach art. 31 § 1 k.k. możliwe jest orzeczenie
tylko środka zabezpieczającego w postaci umieszczenia w zamkniętym zakładzie
psychiatrycznym na mocy art. 94 § 1 k.k.
W konkluzji autor kasacji wniósł o uchylenie zaskarżonego postanowienia i
przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Kasacja była zasadna w stopniu oczywistym i podlegała uwzględnieniu w
trybie art. 535 § 5 k.p.k.
Należy wskazać, że nowelizacja przepisu art. 93 k.k. dokonana ustawą z
dnia 5 listopada 2009r., która weszła w życie w dniu 8 czerwca 2010r., nie
spowodowała modyfikacji możliwości stosowania środków zabezpieczających
wobec sprawców popełniających czyny zabronione w stanie niepoczytalności
określonej w art. 31 § 1 k.k. W stosunku do takich sprawców wyłączne
zastosowanie nadal znajduje przepis art. 94 § 1 k.k., przewidujący orzeczenie
umieszczenia w odpowiednim zakładzie psychiatrycznym, o ile zostały spełnione
przesłanki w nim przewidziane.
Przepis art. 93 k.k. ma charakter ogólnej normy gwarancyjnej, mającej
odniesienie do wszystkich środków zabezpieczających i nie może stanowić
3
samodzielnej podstawy ich stosowania, w oderwaniu od poszczególnych sytuacji
procesowych, określonych w kolejnych przepisach Rozdziału X Kodeksu karnego.
Skierowanie na leczenie ambulatoryjne, o którym mowa w obecnym brzmieniu
przepisu art. 93 k.k., związane jest ze szczegółowymi przesłankami przewidzianymi
w przepisach art. 95a § 1 i § 1a k.k. oraz art. 97 § 1 k.k., a więc wówczas, gdy
została orzeczona kara pozbawienia wolności bez warunkowego zawieszenia jej
wykonania.
Zastosowanie zatem w zaskarżonym postanowieniu przepisu art. 93 k.k.,
jako samodzielnej podstawy orzeczenia wobec S. G. środka zabezpieczającego w
postaci skierowania go na psychiatryczne leczenie ambulatoryjne stanowiło rażące
naruszenie tego przepisu. Miało ono oczywisty wpływ na treść zaskarżonego
orzeczenia, skoro wobec S. G. w jego sytuacji procesowej, zastosowano środek
zabezpieczający nieprzewidziany w ustawie.
W tej sytuacji zaskarżone postanowienie musiało zostać uchylone, a sprawa
przekazana Sądowi Rejonowemu do ponownego rozpoznania. Sąd będzie mieć na
uwadze, że kasacja została wniesiona na korzyść S. G., a ponieważ upłynął termin
określony w art. 524 § 3 k.p.k. nie jest możliwa ingerencja w treść prawomocnego
postanowienia z dnia 13 maja 2010 r. o umorzeniu postępowania karnego.
Mając powyższe na uwadze Sąd Najwyższy orzekł jak w części
dyspozytywnej postanowienia.