Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V KK 109/13
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 25 czerwca 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Dorota Rysińska (przewodniczący)
SSN Zbigniew Puszkarski
SSN Włodzimierz Wróbel (sprawozdawca)
Protokolant Anna Kowal
w sprawie D. C.
skazanego z art. 270 § 1 kk
po rozpoznaniu w Izbie Karnej na posiedzeniu
w dniu 25 czerwca 2013 r.,
kasacji, wniesionej przez obrońcę
od wyroku Sądu Okręgowego w Z. z dnia 16 października 2012 r., zmieniającego
wyrok Sądu Rejonowego w Z.
z dnia 20 czerwca 2012 r.,
1) uchyla zaskarżony wyrok i sprawę przekazuje Sądowi
Okręgowemu w Z. do ponownego rozpoznania,
2) kosztami sądowymi postępowania kasacyjnego obciąża
Skarb Państwa.
UZASADNIENIE
2
Wyrokiem z dnia 20 czerwca 2012 r.) Sąd Rejonowy w Z. uznał D. C.
winnym występku z art. 235 k.k. w zw. z art. 270 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. i
wymierzył mu karę 6 miesięcy pozbawienia wolności. Orzeczenie to zostało
zmienione wyrokiem Sądu Okręgowego w Z. z dnia 16 października 2012 r. w ten
sposób, że z opisu i kwalifikacji prawnej przypisanego czynu wyeliminowano art.
235 i art. 11 § 2 k.k. , a z podstawy wymiaru kary konsekwentnie art. 11 § 3 k.k. W
pozostałej części wyrok utrzymano w mocy.
Skarżący temu prawomocnemu wyrokowi zarzucił rażące naruszenie
przepisów postępowania, które mogło mieć istotny wpływ na treść orzeczenia: art. 6
k.p.k. w zw. z art. 139 § 1 k.p.k. i art. 450 § 3 k.p.k., polegające na rozpoznaniu
sprawy podczas nieobecności oskarżonego, który nie został prawidłowo
zawiadomiony o terminie rozprawy, co naruszało jego prawo do obrony. Wskazał,
że wyrok Sądu Okręgowego Wydział VII Karny Odwoławczy w Z. z dnia 16
października 2012 r. zapadł po rozpoznaniu sprawy podczas nieobecności D. C., a
przy obecności jego obrońcy. W okresie od dnia 27 września 2012 r. do dnia 6
listopada 2012 r. skazany był tymczasowo aresztowany w związku z inną sprawą, o
którym to fakcie informacji nie posiadał ani Sąd rozpoznający sprawę, ani obrońca
oskarżonego. D. C. został zawiadomiony o terminie rozprawy zgodnie z art. 133 § 2
k.p.k., w związku z czym po upływie ustawowego terminu zawiadomienie zostało,
na podstawie art. 139 § 1 k.p.k. uznane za prawidłowo doręczone.
Podnosząc powyższy zarzut, skarżący wniósł o uchylenie orzeczenia Sądu
II instancji z dnia 16 października 2012 r. i przekazanie sprawy do ponownego
rozpoznania przez Sąd Okręgowy w Z.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Kasacja obrońcy skazanego, tak w zakresie podniesionego zarzutu
naruszenia art. 450 § 3 k.p.k. jak i wniosku końcowego okazała się oczywiście
zasadna, co uprawniało Sąd Najwyższy, wobec kierunku zaskarżenia na korzyść,
do jej uwzględnienia na posiedzeniu bez udziału stron w trybie art. 535 § 5 k.p.k.
Słusznie obrońca skazanego zauważa, że D. C. nie został prawidłowo
powiadomiony o terminie rozprawy apelacyjnej, w wyniku czego doszło do rażącej
obrazy przepisu art. 450 § 3 k.p.k., która mogła mieć istotny wpływ na treść
orzeczenia. Z uzasadnienia kasacji bowiem wynika, że obrońca skazanego jako
3
konsekwencję naruszenia tego przepisu wskazuje naruszenie prawa oskarżonego
do obrony.
Z akt sprawy wynika, że D. C. był w okresie od dnia 27 września 2012 r. do
dnia 6 listopada 2012 r. tymczasowo aresztowany w innej sprawie. Zawiadomienie
o terminie rozprawy odwoławczej zostało oskarżonemu wysłane na adres
zamieszkania i nie zostało doręczone. W dniu 26 września 2012 r. powtórnie
awizowano przesyłkę, ale dzień później tj. 27 września 2012 r. D. C. został
tymczasowo aresztowany. Należy przyjąć, że do uznania przesyłki za doręczoną w
trybie określonym w art. w art. 133 § 2 k.p.k. w całym okresie awizowania tej
przesyłki musi zachodzić faktyczna możliwość jej odebrania przez adresata, w tym
przypadku przez oskarżonego. Warunek ten nie jest spełniony, jeżeli doszło do
tymczasowego aresztowania oskarżonego przed upływem 7 dni od daty
ponownego awizowania przesyłki, tak jak to miało miejsce w sprawie będącej
przedmiotem rozpoznania przez Sąd Najwyższy. W takim przypadku warunkiem
skutecznego doręczenia przesyłki jest spełnienie warunków określonych w art. 134
§ 2 k.p.k., a wiec jej przekazanie oskarżonemu za pośrednictwem administracji
odpowiedniego zakładu w którym został osadzony.
Ponieważ tak się nie stało, zasadnym jest zarzut naruszenia art. 450 § 3
k.p.k., bowiem została przeprowadzona rozprawa apelacyjna, pomimo braku
prawidłowego zawiadomienia oskarżonego o jej terminie. Z treści natomiast art. 450
§ 3 k.p.k. w powiązaniu z normą art. 117 § 2 k.p.k. w sposób jednoznaczny wynika,
iż tylko niestawiennictwo należycie zawiadomionego oskarżonego o terminie
rozprawy odwoławczej nie tamuje rozpoznania sprawy. Na ocenę zasadności
zarzutu zawartego w kasacji obrońcy nie może mieć wpływu fakt, że okoliczności
wyżej wskazane nie były znane Sądowi odwoławczemu w chwili orzekania.
Wskazane wyżej uchybienie mogło mieć wpływ na treść rozstrzygnięcia
Sądu odwoławczego, szczególnie że ograniczało oskarżonego w prawie do obrony,
chociażby poprzez uniemożliwienie mu złożenia wniosku o doprowadzenie na
rozprawę odwoławczą w trybie art. 451 k.p.k., czy też składanie wyjaśnień,
oświadczeń i wniosków, zgodnie z treścią art. 453 § 2 k.p.k.
Z powyższych względów Sąd Najwyższy uznał wniesioną na korzyść skazanego D.
C. kasację za oczywiście zasadną i orzekając na podstawie art. 535 § 5 k.p.k. i art.
4
537 § 2 k.p.k. uwzględnił ją na posiedzeniu poprzez uchylenie wyroku i przekazanie
sprawy Sądowi Okręgowemu w Z. do ponownego rozpoznania.