Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V CSK 479/12
POSTANOWIENIE
Dnia 17 lipca 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Anna Owczarek
w sprawie z wniosku A. M.
przy uczestnictwie Osiedle C. Sp. z o.o. we W.,
K. J. i S. P.
o wpis w księdze wieczystej 39426/4 ostrzeżenia ,
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 17 lipca 2013 r.,
na skutek skargi kasacyjnej wnioskodawcy
od postanowienia Sądu Okręgowego we W.
z dnia 12 stycznia 2012 r.,
1) odrzuca skargę kasacyjną,
2) orzeka, że strony ponoszą koszty postępowania
kasacyjnego związane ze swym udziałem w sprawie.
2
Uzasadnienie
Sąd Okręgowy we W. postanowieniem z dnia 12 stycznia 2012 r., sygn. akt
…1347/11, oddalił apelację wnioskodawcy A. M. od postanowienia Sądu
Rejonowego we W. z dnia 18 października 2011 r., …29754/11, którym oddalony
został wniosek o wpis w dziale III Księgi wieczystej nr 39426/4 ostrzeżenia o
niezgodności stanu prawnego nieruchomości ujawnionego w księdze wieczystej z
rzeczywistym stanem prawnym. Podstawę odmowy stanowiło ustalenie, że w dziale
II jako właściciel ujawniony jest inny podmiot (Osiedle C. Spółka z ograniczoną
odpowiedzialnością z siedzibą we W.), jak obowiązani (K. J., S. P.) wskazani, jako
objęci żądaniem pozwu, w postanowieniu Sądu Rejonowego we W. z dnia 1
sierpnia 2011 r., sygn. akt …2327/11, zabezpieczającym przez ostrzeżenie
powództwo o usunięcie niezgodności między stanem prawnym nieruchomości
ujawnionym w księdze wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym, oparte na art.
10 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece (tekst
jednolity: Dz. U. z 2013 r., poz. 707; dalej – „u.k.w.h.”).
Wnioskodawca zaskarżył skargą kasacyjną postanowienie Sądu
Okręgowego w całości, opierając ją na naruszeniu art. 6262
§ 4 w zw. z art. 62613
§ 1 k.p.c. oraz art. 6268
§ 2 k.p.c. i wnosząc o zmianę zaskarżonego postanowienia
przez dokonanie wpisu zgodnie z wnioskiem oraz zasądzenie kosztów
postępowania według norm przepisanych.
W odpowiedzi na skargę kasacyjną uczestniczka Osiedle C. Spółka z
ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą we W. wniosła o odrzucenie skargi ze
względu na wniesienie jej po upływie przepisanego terminu.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Skarga kasacyjna podlegała odrzuceniu jako niedopuszczalna.
Dopuszczalność złożenia skargi kasacyjnej w postępowaniu
wieczystoksięgowym określa art. 5191
§ 1 k.p.c. Zgodnie z tym przepisem od
wydanego przez sąd drugiej instancji postanowienia co do istoty sprawy oraz
od postanowienia w przedmiocie odrzucenia wniosku i umorzenia postępowania
kończących postępowanie w sprawie - w sprawach z zakresu prawa rzeczowego -
przysługuje skarga kasacyjna do Sądu Najwyższego, chyba że przepis szczególny
3
stanowi inaczej. W zasadzie przyjęto, że w postępowaniu wieczystoksięgowym
skarga kasacyjna służy od postanowień sądu drugiej instancji kończących
postępowanie w przedmiocie, określonej żądaniem wniosku, istoty sprawy oraz od
postanowień tego sądu kończących postępowanie w inny sposób
(por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 4 lutego1997 r., III CKN 41/69,
OSNC 1997, nr 5, poz. 67). Jednolite jest stanowisko judykatury co do tego, że
postępowanie w sprawach kończą te postanowienia, które kładą kres określonym
czynnościom w zakresie uprawnień podmiotowych związanych z ustrojem ksiąg
wieczystych, a nie postanowienia które, nie spełniając cech definitywności,
prowadzą jedynie do rozstrzygnięcia zagadnienia wpadkowego, bez zmiany
ujawnionych w księdze wieczystej praw podmiotowych (por. postanowienie Sądu
Najwyższego z dnia 22 czerwca 2002 r., V CZ 91/01, OSNC 2002, nr 2, poz. 25).
Nie ma wątpliwości, że wskazanych cech nie ma orzeczenie o wpisie
ostrzeżenia w księdze wieczystej, gdyż jego istotą jest jedynie urzędowa informacja
o zakwestionowaniu zasadności wpisu. W judykaturze Sądu Najwyższy jednolicie
przyjmowany jest pogląd, według którego w postępowaniu wieczystoksięgowym
postanowienie sądu drugiej instancji w przedmiocie wpisu ostrzeżenia
zabezpieczającego roszczenie o usunięcie niezgodności stanu prawnego
nieruchomości ujawnionego w księdze wieczystej a rzeczywistym stanem prawnym,
na podstawie art. 10 ust. 2 u.k.w.h., nie jest postanowieniem co do istoty
kończącym postępowanie w sprawie w rozumieniu art. 5191
§ 1 k.p.c. i w związku
z tym nie podlega zaskarżeniu skargą kasacyjną. Pogląd ten, podzielany przez Sąd
Najwyższy w niniejszej sprawie, opiera się na trafnym założeniu, że wpis
ostrzeżenia na podstawie art. 10 ust. 2 u.k.w.h. pełni funkcję zabezpieczającą,
podobnie jak postanowienie sądu o udzieleniu zabezpieczenia w postępowaniu
procesowym, niezaskarżalne skargą kasacyjną (por. postanowienia Sądu
Najwyższego: z dnia 8 maja 2013r., I CZ 27/13, niepubl., z dnia 23 sierpnia 2012 r.,
II CZ 94/12, niepubl; z dnia 19 czerwca 2012 r., I CSK 653/11, niepubl., z dnia
19 maja 2010 r., I CZ 32/10, niepubl.; z dnia 22 września 2006 r., II CSK 269/06,
niepubl., z dnia 21 stycznia 2003 r., III CZ 128/02, niepubl., z dnia 29 sierpnia
2001 r., IV CKN 100/01, z dnia 22 czerwca 2001 r., V CZ 91/01, niepubl., z dnia
7 czerwca 2000 r., III CZ 56/00, niepubl.; z dnia 10 października 1999 r., III CZ
4
81/99, niepubl.; z dnia 10 września 1999 r., III CZ 81/99, niepubl; z dnia
18 listopada 1997 r., I CKN 325/97, niepubl.; z dnia 15 stycznia 1997 r., III CZ 1/97,
OSNC 1997/4/37). W wymienionych sprawach przedmiotem wpisu były
ostrzeżenia, których podstawę stanowił art. 10 ust. 2 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r.
o księgach wieczystych i hipotece, nie obowiązujący już art. 57 ust. 1 wymienionej
ustawy, art. 62613
§ 1 k.p.c.
Sąd Okręgowy - wobec tego, że w myśl art. 5191
§ 1 k.p.c. wnioskodawcy
nie przysługiwała skarga kasacyjna od postanowienia z dnia 12 stycznia 2012 r. -
powinien odrzucić ją na podstawie art. 3986
§ 2 w zw. z art. 13 § 2 k.p.c.
Z tych przyczyn Sąd Najwyższy, na podstawie art. 3986
§ 3 w zw. z art. 13
§ 2 k.p.c., odrzucił skargę kasacyjną jako podlegającą odrzuceniu przez sąd drugiej
instancji, orzekając o kosztach postępowania kasacyjnego w myśl art. 520 § 1
k.p.c. wobec braku wskazania przez uczestniczkę w odpowiedzi na skargę
kasacyjną prawidłowej przyczyny niedopuszczalności skargi (dzień 17 czerwca
2012 r. był dniem ustawowo wolnym od pracy, zatem gdyby skarga była
dopuszczalna termin do jej wniesienia zostałby zachowany – por. art. 115 k.c.
w zw. z art. 165 § 1 k.p.c.)
Kontakt: saos_malpka_saos_kropka_org_kropka_pl | Wersja SAOS: 0.9.13