Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III CZ 35/13
POSTANOWIENIE
Dnia 24 lipca 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Jacek Gudowski (przewodniczący)
SSN Jan Górowski (sprawozdawca)
SSN Katarzyna Tyczka-Rote
w sprawie ze skargi Wytwórni Konstrukcji Stalowych "O." sp. z o.o.
o wznowienie postępowania zakończonego prawomocnym wyrokiem
Sądu Apelacyjnego w […] z dnia 17 października 2008 r. w sprawie z powództwa J.
E.
przeciwko Wytwórni Konstrukcji Stalowych "O." sp. z o.o.
o uznanie czynności prawnej za bezskuteczną,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 24 lipca 2013 r.
zażalenia strony pozwanej na postanowienie Sądu Apelacyjnego w […]
z dnia 5 lutego 2013 r.,
oddala zażalenie i wniosek powoda o przyznanie kosztów
postępowania zażaleniowego.
Uzasadnienie
2
Wyrokiem z dnia 17 kwietnia 2008 r. Sąd Okręgowy w K. uznał za
bezskuteczną w stosunku do powoda J. E. zawartą w dniu 31 października 2002 r.
notarialną umowę sprzedaży, którą „A.” sp. z o.o. w T. (poprzednio „T.” sp. z o.o.)
przeniosła na rzecz „Wytwórni Konstrukcji Stalowych „O.” sp. z o.o. prawo
użytkowania wieczystego działki ewidencyjnej nr 4/4 o pow. 18,3544 ha
i znajdujących się na niej zabudowań, dla której Sąd Rejonowy w O. prowadził
wtedy księgę wieczystą nr […], w zakresie przysługującej powodowi wierzytelności
wobec „A”. sp. z o.o. stwierdzonej wyrokiem Sądu Okręgowego w W. z dnia 21
listopada 2003 r., któremu została nadana klauzula wykonalności postanowieniem
tego Sądu z dnia 6 grudnia 2007 r.
Wyrokiem z dnia 3 października 2008 r. Sąd Apelacyjny oddalił apelację
pozwanej „Wytwórni Konstrukcji Stalowych O.” sp. z o.o. Skarga kasacyjna
pozwanej nie została przyjęta do rozpoznania postanowieniem Sądu Najwyższego
z dnia 22 września 2009 r.
Wytwórnia Konstrukcji Stalowych „O.” sp. z o.o. w dniu 3 grudnia 2012 r.
wniosła skargę o wznowienie postępowania zakończonego prawomocnym
wyrokiem Sądu Apelacyjnego z dnia 17 października 2008 r., odwołując się do
podstawy określonej w art. 403 § 2 k.p.c. Wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku
przez orzeczenie o zmianie zaskarżonego apelacją wyroku Sądu Okręgowego w K.
z dnia 24 kwietnia 2008 r. i oddalenie powództwa w całości, względnie przez
orzeczenie o jego uchyleniu i przekazanie sprawy Sądowi pierwszej instancji do
ponownego rozpoznania.
Zaskarżonym postanowieniem z dnia 5 lutego 2013 r. Sąd Apelacyjny
odrzucił skargę pozwanej spółki o wznowienie prawomocnie zakończonego
wyrokiem tego Sądu z dnia 17 października 2008 r. jako nieopartą na ustawowej
podstawie wznowienia.
Zażaleniem z dnia 25 marca 2013 r. pozwana spółka zaskarżyła to
postanowienie w całości i podnosząc zarzut naruszenia art. 403 § 2 k.p.c. oraz art.
527 § 1 k.c. i wniosła o jego uchylenie.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
3
Stosownie do art. 403 § 2 k.p.c., można żądać wznowienia postępowania
w razie późniejszego wykrycia takich okoliczności faktycznych lub środków
dowodowych, które mogłyby mieć wpływ na wynik sprawy, a z których strona
nie mogła skorzystać w poprzednim postępowaniu.
Trafnie w odpowiedzi na zażalenie powód podniósł, że niektóre okoliczności
i środki dowodowe, na które powołała się skarżąca spółka, np. protokół
posiedzenia Sądu Rejonowego w G. z dnia 28 sierpnia 2012 r., czy e-mail z dnia
27 listopada 2012 r., jako nieistniejące jeszcze w dniu wydania zaskarżonego
wyroku nie są objęte hipotezą unormowania zawartego w art. 403 § 2 k.p.c. (por.
np. uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 21 lutego 1969 r., III PZP 63/68, OSNCP
1969, nr 12, poz. 208 i postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 5 października
2012 r., IV CZ 64/12, LEX nr 1232815).
Nowe okoliczności faktyczne lub środki dowodowe, które mogłyby mieć
wpływ na wynik sprawy, to takie fakty, z których strona nie mogła skorzystać
w postępowaniu prawomocnie zakończonym. „Wykrycie” natomiast, o którym
mowa w art. 403 § 2 k.p.c., odnosi się do okoliczności i dowodów w poprzednim
postępowaniu w ogóle nieujawnionych i wówczas nieujawnialnych, bo nieznanych
stronie i dla niej niedostępnych (por. postanowienia Sądu Najwyższego: z dnia
15 maja 1968 r., I Co 1/68, OSNCP 1969 nr 2, poz. 36, z dnia 17 stycznia 2001 r.,
IV CKN 1515/00, niepublikowane i z dnia 19 stycznia 2006 r., IV CZ 143/05,
niepublikowane). Nie dotyczy również takich okoliczności i środków dowodowych,
które strona mogła powołać w prawomocnie zakończonym postępowaniu, mając ku
temu obiektywnie istniejącą możliwość.
Dokumenty, które znajdują się w posiadaniu likwidatora A. sp. z o.o. i które
istniały przed dniem 17 października 2008 r. mogły być przedmiotem dowodzenia
w czasie trwania prawomocnie zakończonego postepowania. Wystarczyło, aby
pozwana, której organy miały wiedzę o tym jaka dokumentacja znajdowała się
w „T.” sp. z o.o. (obecnie A. sp. z o.o.), skoro skład zarządu obydwu spółek
pokrywał się, złożyła w sprawie prawomocnie zakończonej wniosek o zażądanie
tychże samych dokumentów, których żąda w skardze o wznowienie na podstawie
art. 248 k.p.c. Na tej też podstawie, gdyby doszło do odmowy przedstawienia przez
4
Banki stanu rachunków dłużnika w istotnym dla sprawy okresie skarżący mógł
zażądać także zobowiązania „T.” sp. z o.o. do ich przedłożenia.
Trzeba też zgodzić się ze stanowiskiem Sądu Apelacyjnego, że oddalenie
przez Sąd w sprawie prawomocnie zakończonej wniosku strony pozwanej
o zwrócenie się do banków prowadzących rachunki spółki „T.” o przedstawienie
operacji finansowych na tych rachunkach, czy wniosku o przeprowadzenie dowodu
z opinii biegłego nie oznacza niemożności skorzystania przez nią z tych środków w
prawomocnie zakończonym postepowaniu, a zatem wznowienie postępowania w
takim wypadku jest niedopuszczalne (por. postanowienie Sadu Najwyższego z dnia
28 października 1981 r., I CO 5/81, OSNCP 1982, nr 5-6, poz. 77).
Mając na uwadze powyższe względy, na podstawie art. 39814
w zw. z art.
3941
k.p.c., Sąd Najwyższy orzekł jak w sentencji.
es
Kontakt: saos_malpka_saos_kropka_org_kropka_pl | Wersja SAOS: 0.9.13