Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV KK 299/13
POSTANOWIENIE
Dnia 27 września 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Wiesław Kozielewicz
na posiedzeniu
po rozpoznaniu w Izbie Karnej w dniu 27 września 2013 r.,
sprawy A. B.
skazanego z art. 62 ust. 2 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii
z powodu kasacji wniesionej przez obrońcę skazanego
od wyroku Sądu Okręgowego w K.
z dnia 23 kwietnia 2013 r.,
utrzymującego w mocy wyrok Sądu Rejonowego w K.
z dnia 29 października 2012 r.,
oddala kasację jako oczywiście bezzasadną, a kosztami
sądowymi postępowania kasacyjnego obciąża skazanego.
UZASADNIENIE
Obrońca skazanego A. B. w kasacji wniesionej od wyroku Sądu Okręgowego w
K. z dnia 23 kwietnia 2013 r., zarzucił:
1. Rażące naruszenie przepisów postępowania, które miało istotny wpływ na treść
zaskarżonego wyroku poprzez:
a. obrazę art. 4 k.p.k. oraz art. 7 k.p.k. w zw. z art. 410 k.p.k. w zw. z art. 433 §
2 k.p.k. w zw. z art. 457 § 3 k.p.k., która polegała na nieuzasadnionym
nieuwzględnieniu podniesionego w apelacji zarzutu obrazy art. 4 k.p.k. w zw.
z art. 7 k.p.k. w zw. z art. 410 k.p.k., co skutkowało utrzymaniem błędnego
wyroku sądu I instancji, opierającego się na wadliwym przyjęciu sprawstwa
do czynu zabronionego, znamionami opisanego w art. 62 ust 2 i art. 57 ust 2
2
w zw. z art. 56 ust 3 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 11 §
2 k.k., podczas gdy zebrany i ujawniony w sprawie materiał dowodowy,
prawidłowo oceniony z perspektywy obiektywizmu, swobodnej oceny
materiału dowodowego, nie pozwalał na przyjęcie, że A. B. popełnił
przestępstwo, polegające na posiadaniu i tym samym podejmowaniu
czynności przygotowawczej do wprowadzenia do obrotu znacznych ilości
środków psychotropowych, ponieważ znajdował się on w usprawiedliwionej
nieświadomości bezprawności tegoż zachowania,
b. z ostrożności procesowej, na wypadek nieuwzględnienia ww. zarzutu
podniósł obrazę art. 4 k.p.k. w zw. z art. 366 § 1 k.p.k. w zw. z art. 433 § 1
k.p.k. w zw. z art. 457 § 3 k.p.k. poprzez zaniechanie rzeczywistego
rozważenia przez Instancję ad quem istnienia nieusprawiedliwionej
nieświadomości bezprawności czynu po stronie oskarżonego, o którym to
błędzie mowa w art. 30 zdanie 2 k.k., co spowodowało naruszenie zasady
badania oraz uwzględnienia w procesie orzeczniczym zarówno okoliczności
na korzyść jak i na niekorzyść oskarżonego, co w konsekwencji
spowodowało wymierzenie A. B. rażąco niewspółmiernej kary jednego roku
pozbawienia wolności,
c. obrazę art. 7 k.p.k. w zw. z art. 366 § 1 k.p.k. w zw. z art. 410 k.p.k. oraz art.
433 § 2 k.p.k. w zw. z art.. 457 § 3 k.p.k. poprzez nieustosunkowanie się
pomimo podniesionego w środku odwoławczym zarzutu niewyjaśnienia w
toku postępowania dowodowego przed sądem I instancji charakteru środka
psychotropowego jakim jest mefedron, co ma przecież istotne znacznie z
punktu widzenia mocy oddziaływania tegoż środka na ośrodkowy układ
nerwowy użytkownika i tym samym wpływa na ustalenie ewentualnego
istnienia znamienia „znaczna ilość”, zawartego w przepisach, stanowiących
podstawę uznania oskarżonego za winnego w niniejszym procesie.
Nadto, w wypadku niepodzielenia zarzutu opisanego pod pkt. 1 lit. a podniósł
rażące naruszenie przepisów prawa materialnego, które miało istotny wpływ na
treść zaskarżonego wyroku w postaci:
a. obrazy art. 57 ust. 2 w zw. z art.. 56 ust. 3 ustawy o przeciwdziałaniu
narkomanii oraz art. 16 § 1 k.k. o art. 9 § 1 k.k., która polegała na przyjęciu
3
realizacji czynności przygotowania do wprowadzenia do obrotu 130,16 gram
mafedronu z ograniczeniem się w opisie czynu wyłącznie do znamion
przedmiotowych typu czynu zabronionego, pomijając jednocześnie
konstytutywne cechy czynności przygotowawczej, opisane w art. 16 § 1 k.k.,
odwołujące się do elementów strony podmiotowej, to jest istnienia zamiaru
bezpośredniego przy przygotowaniu do realizacji typu czynu zabronionego,
skonkretyzowanego w szczegółowej normie sankcjonującej, podczas gdy
ujawniony i właściwie oceniony w sprawie materiał dowodowy nie dawał
podstaw do przyjęcia sprawstwa do czynności przygotowania do
wprowadzenia ww. substancji do obrotu.
Jak stwierdził w kasacji „z ostrożności procesowej na wypadek nie podzielenia
ww. zarzutu i niejako w dalszej kolejności w ramach rażących naruszeń prawa
materialnego, które miały istotny wpływ na treść zaskarżonego wyroku” podniósł:
b. obrazę art. 62 ust 2 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii oraz art. 57 ust 3
w zw. z art. 56 ust 3 przywołanej ustawy w zw. z art. 11 § 2 k.k., poprzez
nieuzasadnione przyjęcie typu kwalifikowanego przestępstwa posiadania
środków psychotropowych i czynności przygotowawczych do ich
wprowadzenia do obrotu, w ten sposób, że Sąd Odwoławczy błędnie
zinterpretował znamię „znacznych ilości”, co skutkowało niezasadnym
utrzymaniem w mocy wadliwego wyroku Sądu I instancji,
c. obrazę art. 11 § 2 k.k. w ten sposób, że Sąd II instancji utrzymał w mocy
zaskarżony wyrok Sądu I instancji, w którym w obliczu poczynionych w
sprawie ustaleń faktycznych błędnie w podstawie skazania przyjęto
konstrukcję kumulatywnej kwalifikacji do art. 62 ust 2 ustawy o
przeciwdziałaniu narkomanii i art. 57 ust 2 ustawy o przeciwdziałaniu
narkomanii w zw. z art. 56 ust 3 powołanej ustawy, tymczasem szczegółowa
analiza zakresowa, konstrukcji przygotowania do typu czynu zabronionego,
opisanego w art. 56 ust 3 ww. ustawy oraz dokonanego czynu z art. 62 ust. 2
powołanej ustawy nie pozwala na taki zabieg z uwagi na konstrukcję
pomijalnego zbiegu przestępstw.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Kasacja jest oczywiście bezzasadna.
4
Przede wszystkim należy zauważyć, że skarżący w kasacji w istocie powtórzył
zarówno zarzuty, jak i argumentację przedstawioną uprzednio w zwykłym środku
odwoławczym.
Sąd odwoławczy w trakcie kontroli instancyjnej dokonał zaś wnikliwej analizy
materiału dowodowego, w kontekście podniesionych w apelacji zarzutów, a
następnie wyczerpująco się do nich ustosunkował oraz prawidłowo je ocenił w
uzasadnieniu swego orzeczenia. Uzasadnienie to spełnia wymogi określone w art.
457 § 3 k.p.k.
Przypomnieć należy, że strony mogą wnosić kasację tylko od prawomocnego
wyroku sądu odwoławczego kończącego postępowanie, z ograniczeniami
podmiotowymi i przedmiotowymi wynikającymi z przepisów art. 520 § 2, art. 522 i
523 k.p.k. (z zastrzeżeniami zawartymi w art. 520 § 3 oraz w art. 523 § 4 k.p.k.).
Tym samym, właśnie to orzeczenie – wyrok sądu drugiej instancji – powinno być
przedmiotem zarzutów kasacyjnych, nie zaś wyrok sądu pierwszej instancji. Zarzuty
podnoszone w skardze kasacyjnej pod adresem orzeczenia sądu pierwszej
instancji, podlegają ewentualnemu rozważeniu przez sąd kasacyjny tylko w takim
zakresie, w jakim jest to nieodzowne do należytego rozpoznania zarzutów
stawianych orzeczeniu sądu odwoławczego. W każdym jednak wypadku, podstawą
uwzględnienia kasacji może być jedynie obraza prawa, której dopuścił się sąd
odwoławczy. Nie jest również dopuszczalne powtarzanie w kasacji zarzutów
apelacyjnych, chyba że dotyczą one rażącego naruszenia prawa, a sąd
odwoławczy je zignorował lub też przy ich rozpoznaniu doszło do obrazy prawa.
Postępowanie kasacyjne nie może bowiem polegać na ponownej apelacyjnej
kontroli orzeczenia i nie może być traktowane jako trzecia instancja.
Tymczasem w niniejszej sprawie, jak to trafnie zauważył Prokurator Prokuratury
Okręgowej w pisemnej odpowiedzi na kasację (por. pismo prokuratora z dnia 8
sierpnia 2013 r.), autor kasacji uzyskał odpowiedź na stawiane w apelacji zarzuty,
gdyż Sąd Okręgowy odniósł do nich w obszernym uzasadnieniu zaskarżonego
wyroku (por. strony 5-19).
Dodatkowo tylko wskazać należy, że podnoszenie w kasacji zarzutu naruszenia
art. 410 k.p.k. jest w realiach sprawy całkowitym nieporozumieniem, gdyż to sąd
pierwszej instancji winien przy ustaleniu podstaw faktycznych uwzględnić
5
całokształt okoliczności ujawnionych w toku rozprawy głównej przed tym sądem.
Sąd Okręgowy, rozpatrujący niniejszą sprawę jako sąd odwoławczy nie był
zobowiązany do powtórnego odtwarzania podstaw faktycznych i prawnych
zapadłego wyroku, a obowiązkiem jego, z którego się dobrze wywiązał, było
rozważenie w ramach kontroli odwoławczej zarzutów zawartych w apelacji. Nie
można również podzielić wywodu autora kasacji w zakresie zarzutu obrazy przez
Sąd Okręgowy przepisu art. 7 k.p.k. Zarzut ten skierowany pod adresem sądu
odwoławczego tylko wtedy byłby skuteczny, gdy autor kasacji zdołał wykazać, że
sąd pierwszej instancji dokonał dowolnej oceny dowodów, która miała istotny wpływ
na treść ustaleń włączonych do faktycznej podstawy wyroku, a poprzez to miała
ona wpływ na treść wyroku, a sąd odwoławczy okoliczności te zignorował, mimo że
zostały one podniesione w skardze apelacyjnej. Albo też - wykazać, że sąd
odwoławczy dokonał własnej odmiennej oceny tych samych dowodów lub też
nowych dowodów dopuszczonych dopiero w toku postępowania odwoławczego,
uchybiając dyrektywom art. 7 k.p.k. w stopniu, który mógł mieć wpływ na treść
wyroku sądu odwoławczego (por. np. postanowienia Sądu Najwyższego: z dnia 28
listopada 2003 r., IV KK 22/03, LEX nr 83780, oraz z dnia 7 października 2003 r., V
KK 65/03, R-OSNKW 2003, poz. 2115).
Jak już wyżej wspomniano, w realiach niniejszej sprawy nie można również
dopatrzeć się naruszenia przez Sąd Okręgowy przepisu art. 433 § 2 k.p.k. i art. 457
§ 3 k.p.k. Brak jest też jakichkolwiek podstaw do stawiania zarzutu obrazy art. 4
k.p.k. i art. 366 § 1 k.p.k. w zw. z art. 433 § 1 k.p.k. i art. 457 § 3 k.p.k.
Równie bezzasadne są podniesione przez autora kasacji zarzuty obrazy prawa
materialnego. Kwestia kwalifikacji prawnej przypisanego A. B. czynu, była w
zawiązku z podniesionymi w apelacji zarzutami, przedmiotem szczegółowych
rozważań Sądu Okręgowego, i stanowisko tego Sądu w tym zakresie Sąd
Najwyższy podziela.
Kierując się powyższymi motywami, Sąd Najwyższy postanowił jak na wstępie.