IV KZ 75/13
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:03-01-2014
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt IV KZ 75/13
POSTANOWIENIE
Dnia 30 grudnia 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Wiesław Kozielewicz
po rozpoznaniu w dniu 30 grudnia 2013 r.
zażalenia skazanego F. K.
na postanowienie Sadu Apelacyjnego
z dnia 27 listopada 2013 r.,
w przedmiocie nie uwzględnienia wniosku skazanego o wyznaczenie mu obrońcy z
urzędu do sporządzenia i podpisania wniosku o wznowienie postępowania karnego
zakończonego wyrokiem Sądu Okręgowego w B.
z dnia 31 stycznia 2011 r.
p o s t a n o w i ł:
zaskarżone postanowienie utrzymać w mocy.
UZASADNIENIE
Zgodnie z art. 78 § 1 k.p.k. skorzystanie z instytucji obrońcy z urzędu dla
niezamożnego ,wymaga wykazania przez oskarżonego (skazanego), iż nie jest w
stanie ponieść kosztów obrony bez uszczerbku dla niezbędnego utrzymania siebie i
rodziny. Wykazanie to winno nastąpić przez przedłożenie przez oskarżonego
(skazanego) stosownych dokumentów obrazujących jego sytuację majątkową oraz
rodzinną. Po dokonaniu analizy tych dokumentów oraz ich oceny, prezes sądu
właściwego lub sąd podejmuje decyzję co do wniosku o ustanowienie obrońcy z
urzędu.
Do wydania przez Trybunał Konstytucyjny wyroku z dnia 8 października 2013
r., sygn. akt K 30/11, zam. Dz. U. z dnia 29 października 2013 r., poz. 1262,
przyjmowano w orzecznictwie, iż odmowa ustanowienia obrońcy z urzędu nie
2
podlega zaskarżeniu. Wspomnianym wyrokiem Trybunał Konstytucyjny orzekł, że
art. 81 § 1 k.p.k. w zakresie w jakim nie przewiduje sądowej kontroli zarządzenia
prezesa sądu o odmowie wyznaczenia obrońcy z urzędu dla oskarżonego, który
złożył wniosek w trybie art. 78 § 1 k.p.k., jest niezgodny z art. 42 ust. 2 w zw. z art.
45 ust. 1 i z art. 78 Konstytucji RP. Mając na uwadze treść tego wyroku należy
również przyjąć, iż przysługuje także zażalenie na postanowienie sądu o nie
uwzględnieniu wniosku oskarżonego (skazanego) o ustanowienie mu obrońcy z
urzędu, gdy wniosek ten został złożony w trybie art. 78 § 1 k.p.k. Kierując się tymi
względami Sąd Najwyższy przyjął do rozpoznania zażalenie skazanego F. K.
złożone na postanowienie Sądu Apelacyjnego z dnia 27 listopada 2013 r.
W postępowaniu wznowieniowym nie ma zastosowania unormowanie z
art. 528 § 1 pkt. 2 k.p.k., że środek odwoławczy nie przysługuje na odmowę
wyznaczenia adwokata lub radcy prawnego w celu sporządzenia kasacji, gdyż w
przepisie art. 545 § 1 k.p.k. przewidującym odpowiednie stosowanie w
postępowaniu wznowieniowym m.in. przepisów o kasacji nie wymieniono art. 528
k.p.k.
Przystępując do rozpoznania tegoż zażalenia należy stwierdzić, że nie
zasługuje ono na uwzględnienie, albowiem w uzasadnieniu zaskarżonego
postanowienia Sąd Apelacyjny trafnie ustalił, iż skazany w należyty sposób nie
wykazał, że nie jest w stanie ponieść kosztów związanych z ustanowieniem
adwokata bez uszczerbku dla niezbędnego utrzymania siebie i rodziny. Autor
zażalenia ani w nim, ani w swoim wniosku o ustanowienie obrońcy nie wykazuje w
należyty sposób, że spełnia wymogi, o których mowa w art. 78 k.p.k. Przymus
adwokacki ujęty w art. 545 § 2 k.p.k. jest niewątpliwie utrudnieniem dla strony, lecz
jego celem jest zapewnienie odpowiedniej fachowości w sporządzeniu wniosku o
wznowienie postępowania, będącego przecież nadzwyczajnym środkiem
zaskarżenia prawomocnych, a zatem korzystających z domniemania prawidłowości
ustaleń co do faktów i zastosowanego prawa, orzeczeń sądowych kończących
postępowanie w zakresie odpowiedzialności karnej.
Kierując się przedstawionymi motywami Sąd Najwyższy postanowił jak na
wstępie.
3
POSTANOWIENIE
Dnia 30 grudnia 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Wiesław Kozielewicz
po rozpoznaniu w dniu 30 grudnia 2013 r.
zażalenia skazanego F. K.
na postanowienie Sadu Apelacyjnego
z dnia 27 listopada 2013 r.,
w przedmiocie nie uwzględnienia wniosku skazanego o wyznaczenie mu obrońcy z
urzędu do sporządzenia i podpisania wniosku o wznowienie postępowania karnego
zakończonego wyrokiem Sądu Okręgowego w B.
z dnia 31 stycznia 2011 r.
p o s t a n o w i ł:
zaskarżone postanowienie utrzymać w mocy.
UZASADNIENIE
Zgodnie z art. 78 § 1 k.p.k. skorzystanie z instytucji obrońcy z urzędu dla
niezamożnego ,wymaga wykazania przez oskarżonego (skazanego), iż nie jest w
stanie ponieść kosztów obrony bez uszczerbku dla niezbędnego utrzymania siebie i
rodziny. Wykazanie to winno nastąpić przez przedłożenie przez oskarżonego
(skazanego) stosownych dokumentów obrazujących jego sytuację majątkową oraz
rodzinną. Po dokonaniu analizy tych dokumentów oraz ich oceny, prezes sądu
właściwego lub sąd podejmuje decyzję co do wniosku o ustanowienie obrońcy z
urzędu.
Do wydania przez Trybunał Konstytucyjny wyroku z dnia 8 października 2013
r., sygn. akt K 30/11, zam. Dz. U. z dnia 29 października 2013 r., poz. 1262,
przyjmowano w orzecznictwie, iż odmowa ustanowienia obrońcy z urzędu nie
2
podlega zaskarżeniu. Wspomnianym wyrokiem Trybunał Konstytucyjny orzekł, że
art. 81 § 1 k.p.k. w zakresie w jakim nie przewiduje sądowej kontroli zarządzenia
prezesa sądu o odmowie wyznaczenia obrońcy z urzędu dla oskarżonego, który
złożył wniosek w trybie art. 78 § 1 k.p.k., jest niezgodny z art. 42 ust. 2 w zw. z art.
45 ust. 1 i z art. 78 Konstytucji RP. Mając na uwadze treść tego wyroku należy
również przyjąć, iż przysługuje także zażalenie na postanowienie sądu o nie
uwzględnieniu wniosku oskarżonego (skazanego) o ustanowienie mu obrońcy z
urzędu, gdy wniosek ten został złożony w trybie art. 78 § 1 k.p.k. Kierując się tymi
względami Sąd Najwyższy przyjął do rozpoznania zażalenie skazanego F. K.
złożone na postanowienie Sądu Apelacyjnego z dnia 27 listopada 2013 r.
W postępowaniu wznowieniowym nie ma zastosowania unormowanie z
art. 528 § 1 pkt. 2 k.p.k., że środek odwoławczy nie przysługuje na odmowę
wyznaczenia adwokata lub radcy prawnego w celu sporządzenia kasacji, gdyż w
przepisie art. 545 § 1 k.p.k. przewidującym odpowiednie stosowanie w
postępowaniu wznowieniowym m.in. przepisów o kasacji nie wymieniono art. 528
k.p.k.
Przystępując do rozpoznania tegoż zażalenia należy stwierdzić, że nie
zasługuje ono na uwzględnienie, albowiem w uzasadnieniu zaskarżonego
postanowienia Sąd Apelacyjny trafnie ustalił, iż skazany w należyty sposób nie
wykazał, że nie jest w stanie ponieść kosztów związanych z ustanowieniem
adwokata bez uszczerbku dla niezbędnego utrzymania siebie i rodziny. Autor
zażalenia ani w nim, ani w swoim wniosku o ustanowienie obrońcy nie wykazuje w
należyty sposób, że spełnia wymogi, o których mowa w art. 78 k.p.k. Przymus
adwokacki ujęty w art. 545 § 2 k.p.k. jest niewątpliwie utrudnieniem dla strony, lecz
jego celem jest zapewnienie odpowiedniej fachowości w sporządzeniu wniosku o
wznowienie postępowania, będącego przecież nadzwyczajnym środkiem
zaskarżenia prawomocnych, a zatem korzystających z domniemania prawidłowości
ustaleń co do faktów i zastosowanego prawa, orzeczeń sądowych kończących
postępowanie w zakresie odpowiedzialności karnej.
Kierując się przedstawionymi motywami Sąd Najwyższy postanowił jak na
wstępie.
3