Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III KK 487/13
POSTANOWIENIE
Dnia 27 stycznia 2014 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Piotr Hofmański
na posiedzeniu w trybie art. 535 § 3 k.p.k.
po rozpoznaniu w Izbie Karnej w dniu 27 stycznia 2014 r.
sprawy A. P.,
skazanego z art. 197 § 1 k.k.
z powodu kasacji wniesionej przez obrońcę skazanego
od wyroku Sądu Okręgowego w L. z dnia 23 lipca 2013 r.,
zmieniającego wyrok Sądu Rejonowego w C. z dnia 23 stycznia 2013 r.,
p o s t a n o w i ł
1. oddalić kasację jako oczywiście bezzasadną,
2. obciążyć kosztami postępowania kasacyjnego skazanego A. P.
UZASADNIENIE
W kasacji zarzucono:
I. rażącą obrazę prawa materialnego, która miała wpływ na treść orzeczenia, tj.
art. 197 § 1 k.k., poprzez jego blednę zastosowanie i przyjęcie, że skazany
dopuścił się zarzuconego mu czynu;
II. rażącą obrazę prawa procesowego, która mogła mieć wpływ na treść
orzeczenia, tj.:
1. art. 7 w zw. z art. 410 k.p.k., poprzez:
2
a) zaakceptowanie przez Sąd Okręgowy w L. w toku kontroli instancyjnej
naruszenia zasady swobodnej oceny dowodów, które wyraziło się uznaniu że
zebrany w sprawie materiał dowodowy ponad wszelką wątpliwość wskazuje na
winę i sprawstwo oskarżonego w zakresie przypisanego mu przestępstwa, co
przejawiło się w:
- uznaniu, że w przeważającej części wyjaśnienia A. P. są sprzeczne
wewnętrznie, nadto ze zgromadzonymi dowodami, niezgodne z zasadami
wiedzy, logiki i doświadczenia życiowego i uznaniu ich przez Sąd za
stopniowo modyfikowaną linię obrony, podczas gdy skazany konsekwentnie
nie przyznawał się do zarzucanych mu czynów;
- dokonaniu rekonstrukcji przebiegu zdarzeń głównie na relacji pokrzywdzonej i
świadków, którzy wiedzę o zdarzeniu posiadają od pokrzywdzonej, pomijając
w tej kwestii wyjaśnienia skazanego;
- uznaniu, że zeznania małoletniej córki skazanego przemawiają na jego
niekorzyść, podczas gdy z ich treści wynika, że małoletnia nie słyszała
odgłosów bicia i że „nie robili nic z tych rzeczy”;
b) dokonanie przez Sąd odwoławczy dowolnej i jednostronnej oceny materiału
dowodowego, co przejawiało się, w szczególności w:
- uznaniu, że rozbieżność w zeznaniach pokrzywdzonej, dotycząca
chronologicznej niespójności zdarzenia, ma charakter drugorzędny i nie
podważa wiarygodności przedstawionej relacji w całości;
- uznaniu, że małoletnia córka skazanego tylko w minimalnym fragmencie miała
możliwość obserwowania tego, co działo się między skazanym a
pokrzywdzoną;
2. art. 433 § 2 w zw. z art. 457 § 3 k.p.k. poprzez nieustosunkowanie się przez
Sąd odwoławczy do zarzutu apelacyjnego obrazy art. 7 w zw. z art. 410 k.p.k.,
dotyczącego wpływu kontaktów pokrzywdzonej z innymi, dużo starszymi od niej
mężczyznami na wiarygodność jej zeznań.
Skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i uniewinnienie
skazanego, ewentualnie przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi
odwoławczemu.
3
Prokurator w pisemnej odpowiedzi na kasację wniósł o jej oddalenie jako
oczywiście bezzasadnej.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Przede wszystkim zauważyć należy, że autor kasacji zdaje się nie do końca
poprawnie postrzegać rolę nadzwyczajnego środka zaskarżenia, jakim jest kasacja,
w szczególności przypomnieć wypada, że kasacja jest środkiem zaskarżenia
służącym kontroli poprawności postępowania odwoławczego i zasadniczo
niedopuszczalne jest podnoszenie w kasacji uchybień, które miały miejsce w
postępowaniu przed sądem I instancji. Skarga wniesiona w przedmiotowej sprawie
tylko w niewielkiej części odnosi się do wad postępowania odwoławczego, w istocie
zaś zmierza przede wszystkim do ponownego zakwestionowania prawidłowości
dokonanej przez Sąd meriti – a przy tym w pełni zaakceptowanej w wyniku kontroli
odwoławczej przez Sąd Okręgowy – oceny materiału dowodowego oraz ustaleń
faktycznych. Zważyć jednak należy, że postępowanie kasacyjne nie może stanowić
powtórzenia postępowania odwoławczego i nie jest swego rodzaju „trzecią
instancją”, która służyć ma kolejnemu weryfikowaniu poprawności zapadłych
orzeczeń. Z powyższych względów nie mogły być skuteczne w postępowaniu
kasacyjnym zarzuty pkt I i II.1. Zarzuty te tylko pozornie odnoszą się do naruszenia
prawa, w istocie zaś dotyczą dokonanych w postępowaniu ustaleń faktycznych.
Ustalenia te były przedmiotem kontroli odwoławczej i nie mogą być poddawane
ponownej weryfikacji w postępowaniu kasacyjnym, co jasno wynika z treści art. 523
§ 1 k.p.k.
Jedynym zarzutem mającym walor poprawnie sformułowanego zarzutu
kasacyjnego jest zarzut w pkt II.2 kasacji, odnoszący się do nierzetelnej kontroli
odwoławczej dokonanej przez Sąd Okręgowy, w szczególności wskazujący na to,
że Sąd ten nie odniósł się w uzasadnieniu wyroku do postawionego w
uzasadnieniu apelacji zarzutu nieuwzględnienia przy ocenie wiarygodności
pokrzywdzonej rzekomego utrzymywania przez nią bliskich kontaktów towarzyskich
ze starszymi od siebie mężczyznami. Choć Sąd odwoławczy rzeczywiście się do tej
kwestii nie odniósł, nie może to być w ocenie Sądu Najwyższego podstawą
uwzględnienia kasacji. Niewątpliwie brak rozważenia omawianej kwestii w
uzasadnieniu wyroku Sądu odwoławczego stanowi naruszenie art. 457 § 3 k.p.k.,
4
zgodni z którym w uzasadnieniu należy odnieść się do wszystkich wniosków i
zarzutów apelacji. Niemniej skuteczną przyczyną kasacyjną może być jedynie
rażące naruszenie prawa mające istotny wpływ na rozstrzygnięcie. Tymczasem
podniesiona w apelacji okoliczność rzekomego utrzymywania przez pokrzywdzoną
bliskich towarzyskich kontaktów ze znacznie starszymi od siebie mężczyznami, po
pierwsze, nie została w postępowaniu wykazana, a po drugie, nie może mieć
znaczenia dla oceny wiarygodności pokrzywdzonej. W ocenie Sądu Najwyższego
pominięcie tego zarzutu przez Sąd Okręgowy nie miało wpływu na poprawność
kontroli odwoławczej (która – na marginesie warto zauważyć – w pozostałym
zakresie dokonana jest poprawnie), a zatem nie może być podstawą uwzględniania
kasacji. .
Z tych powodów, Sąd Najwyższy orzekł jak w sentencji.