Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V KZ 3/14
POSTANOWIENIE
Dnia 12 lutego 2014 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Dorota Rysińska
w sprawie S. Z.
skazanego z art. 297 § 1 k.k. w zb. z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k.
po rozpoznaniu w Izbie Karnej na posiedzeniu
w dniu 12 lutego 2014 r.,
zażaleń skazanego i jego obrońcy
na postanowienie Sądu Okręgowego w S.
z dnia 7 stycznia 2014 r.,
odmawiające przywrócenia terminu do złożenia wniosku o sporządzenie
uzasadnienia i doręczenie odpisu wyroku Sądu Okręgowego w S. z dnia 11 lutego
2013 r. wraz z uzasadnieniem
p o s t a n o w i ł
utrzymać w mocy zaskarżone postanowienie.
UZASADNIENIE
Odmawiając przywrócenia opisanego na wstępie terminu, Sąd Okręgowy
stwierdził, że skazany i jego obrońca nie wykazali, by fakt wydania, w dniu 6
sierpnia 2012 r., orzeczenia o ustaleniu stopnia niepełnosprawności skazanego
oraz jego twierdzenie, iż od lat leczy się psychiatrycznie, jak również fakt
przyznania mu, w dniu 11 stycznia 2013 r., zasiłku stałego dla osoby samotnie
gospodarującej, stanowiły niezależną od skazanego przyczynę niewykonania przez
niego w terminie wskazanej powyżej czynności.
2
W zażaleniu na to postanowienie obrońca skazanego zarzucił mu naruszenie
art. 126 § 1 k.p.k. poprzez bezzasadne uznanie, że oskarżony nie dotrzymał
terminu ze swojej winy i na tej podstawie wniósł o zmianę zaskarżonego
postanowienia poprzez przywrócenie S. Z. terminu do złożenia wniosku o
doręczenie uzasadnienia wyroku, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego
postanowienia i przekazane sprawy do ponownego rozpoznania, w szczególności
w celu przeprowadzenia dowodu z dokumentacji dotyczącej leczenia
psychiatrycznego S. Z. z SPS ZOZ „Z.” w S.
Skazany natomiast podniósł w zażaleniu zarzuty przeciwko prawidłowości
prowadzonego w sprawie, pod jego nieobecność, postępowania, zaznaczając, że
nie dotrzymał terminu zapowiedzi kasacji, gdyż nie zna litery prawa i leczył się
psychiatrycznie, o czym świadczy przyznanie mu grupy inwalidzkiej oraz
dokumentacja dotycząca jego leczenia, która w całości znajduje się w aktach
sprawy.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Żadne z zażaleń nie zasługuje na uwzględnienie.
Z treści art. 126 § 1 k.p.k. wynika, że przywrócenie terminu zawitego do
dopełnienia czynności może nastąpić nie tylko w razie wykazania we wniosku, iż
niedotrzymanie tego terminu nastąpiło z przyczyn od strony niezależnych, ale
jednocześnie wówczas, gdy z wnioskiem tym (dopełniając zarazem czynności)
strona wystąpiła w zawitym terminie 7 dni od daty ustania przeszkody. Materiały
sprawy świadczą, że żadna z wymienionych przesłanek nie została spełniona, przy
czym w pierwszej kolejności niezbędne jest wskazanie na okoliczności odnoszące
się do drugiej z nich.
Zauważyć przeto wypada, że wyrok Sądu odwoławczego, którego dotyczy
zapowiedź kasacji, zapadł w dniu 11 lutego 2013 r., natomiast wniosek o
przywrócenie terminu do wystąpienia z tą zapowiedzią skazany złożył w dniu 27
sierpnia 2013 r. (k. 4 v. akt WKK …/13), a więc po upływie półrocznego okresu.
Żądanie tego wniosku oparte było na twierdzeniu – uzupełnionym pismem obrońcy
(k. 97) – jakoby dopiero w dniu 20 sierpnia 2013 r. miała ustać przeszkoda
uniemożliwiająca skazanemu dopełnienie w terminie wymienionej czynności,
3
wiążąca się z jego stanem zdrowia psychicznego i zażywaniem przez niego leków
psychotropowych. Powyższe jawi się jako zupełnie nieprzekonujące.
Z akt sprawy wynika, że w dniu 5 marca 2013 r. S. Z., który nie uczestniczył
w rozprawie apelacyjnej, nawiązał kontakt telefoniczny z Sądem, informując o
miejscu swojego aktualnego pobytu (k. 632 akt głównych). Jest oczywiste, że
przyjął on wówczas do wiadomości treść orzeczenia Sądu II instancji. Świadczy o
tym fakt, że w dniu 14 marca 2013 r. sporządził on wniosek o odroczenie
wykonania wymierzonej mu kary pozbawienia wolności (k. 641). Trzeba zauważyć,
że we wniosku tym, uzupełnionym w dniu 9 kwietnia 2013 r. o żądanie zwolnienia
od opłaty od tego wniosku, skazany powołał się na dokumentowany świadectwem
lekarskim stan zdrowia, związany ze schorzeniem ortopedycznym. Z dalszego
przebiegu postępowania wynika, że w dniu 17 kwietnia 2013 r. S. Z. stawił się w
zakładzie karnym do odbycia kary pozbawienia wolności, skąd ponowił wniosek o
odroczenie jej wykonania (przerwę w karze). We wniosku tym ponownie powołał się
na komplikacje związane z leczeniem nogi (k. 657, k. 662). Na marginesie już tylko
można dodać, że przedmiotem równoczesnej aktywności skazanego były także
dowody rzeczowe, o których zwrot wnosił, jak również koszty sądowe, których
domagał się umorzenia.
Przedstawione okoliczności dobitnie zatem przeczą, by po wydaniu wyroku
przez Sąd odwoławczy S. Z. znajdował się w stanie chorobowym
uniemożliwiającym mu wystąpienie z wnioskiem o przywrócenie terminu do
złożenia zapowiedzi kasacji w okresie aż do 20 sierpnia 2013 r. Należy zauważyć,
że skazany w swym zażaleniu zaznaczył, iż całość dokumentacji lekarskiej
dotyczącej jego leczenia psychiatrycznego (branej pod uwagę w opinii sądowo-
psychiatrycznej) znajduje się w aktach sprawy. Poza orzeczeniem z dnia 6 sierpnia
2012 r. o stopniu niepełnosprawności (datującej się od 16 kwietnia 1991 r.),
skazany nie przedstawił żadnego aktualnego dla rozważanego okresu dokumentu,
świadczącego o pogorszeniu, a następnie poprawie w dniu 20 sierpnia 2013 r.,
stanu zdrowia psychicznego. Przytoczone wyżej pisma, składane przez skazanego
w postępowaniu wykonawczym wkrótce po uprawomocnieniu się wyroku,
wymownie świadczą, że zachowywał on pełną orientację co do swej sytuacji i
dbałość o skuteczne osiągnięcie zamierzonych celów procesowych. Nie podawał
4
okoliczności dotyczących zaostrzenia choroby psychicznej w omawianym okresie, a
pogorszenie swojego stanu zdrowia uzasadniał (i dokumentował) dolegliwościami
ortopedycznymi.
Powyższe okoliczności przesądzają również i o tym, że nie można dopatrzyć
się błędu w stanowisku Sądu Okręgowego, iż w niniejszym postępowaniu nie
wykazano, by niedochowanie przez skazanego terminu do złożenia zapowiedzi
kasacji nastąpiło z przyczyny od niego niezależnej. W nawiązaniu do argumentów
wniesionych zażaleń, wypada tylko dodatkowo podkreślić, że w swych
rozważaniach Sąd uwzględnił te przesłanki, które były wskazywane w pismach
wnioskujących o przywrócenie terminu, a wśród nich i tę, która wskazywała na
podnoszoną przez skazanego nieznajomość prawa. Dochowanie przez skazanego
zwykłej staranności bez wątpienia umożliwiało mu skorzystanie z przysługujących
uprawnień.
W niniejszym postępowaniu nie ma natomiast podstaw do rozważenia przez
Sąd Najwyższy argumentów co do prawidłowości przeprowadzonego przeciwko S.
Z., prawomocnie zakończonego postępowania. Sygnalizowane przez skazanego
okoliczności mogą stać się przedmiotem badania w innym postępowaniu, także
przez podmioty uprawnione do wniesienia kasacji na podstawie art. 521 § 1 k.p.k.
Kierując się przedstawionym względami, Sąd Najwyższy orzekł, jak na
wstępie.