Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II CZ 116/13
POSTANOWIENIE
Dnia 25 kwietnia 2014 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Barbara Myszka (przewodniczący)
SSN Marta Romańska (sprawozdawca)
SSN Krzysztof Strzelczyk
w sprawie z wniosku E. M.
przy uczestnictwie K. W.
o podział majątku ,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 25 kwietnia 2014 r.,
zażalenia wnioskodawczyni
na postanowienie Sądu Okręgowego w Z.
z dnia 25 lipca 2013 r.,
uchyla zaskarżone postanowienie.
2
UZASADNIENIE
Postanowieniem z 25 lipca 2013 r. Sąd Okręgowy w Z. odrzucił skargę
kasacyjną wnioskodawczyni E. M. od postanowienia tego Sądu z 10 kwietnia 2013
r., wydanego w sprawie o podział majątku wspólnego. Sąd Okręgowy przyjął,
że skarga kasacyjna jest niedopuszczalna z uwagi na zbyt niską wartość
przedmiotu zaskarżenia i jako podstawę rozstrzygnięcia powołał art. 5191
§ 2 k.p.c.
oraz art. 3986
§ 2 k.p.c.
W zażaleniu na postanowienie z 25 lipca 2013 r. wnioskodawczyni zarzuciła,
że zapadło ono z rażącym naruszeniem przepisów postępowania, to jest art. 3986
§ 2 k.p.c. i art. 5191
§ 2 k.p.c.
Wnioskodawczyni wniosła o uchylenie zaskarżonego postanowienia.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
1. Określenie w art. 5191
k.p.c. rodzaju spraw, w których przysługuje lub nie
przysługuje skarga kasacyjna nawiązuje bezpośrednio do systematyki spraw
poddanych rozpoznaniu w postępowaniu nieprocesowym w poszczególnych
działach części pierwszej, księgi drugiej, tytułu II k.p.c. Przez określone według
rodzaju sprawy, w których przysługuje skarga kasacyjna należy zatem rozumieć
sprawy odpowiadające tej systematyce (por. postanowienie Sądu Najwyższego
z 25 stycznia 2001 r., III CKN 1454/00, OSNC 2001, nr 7-8, poz. 116).
O dopuszczalności skargi kasacyjnej w sprawach o podział majątku
wspólnego po ustaniu wspólności majątkowej między małżonkami rozstrzyga
wartość przedmiotu zaskarżenia (art. 5191
§ 2 k.p.c.). Art. 5191
§ 2 k.p.c.
dopuszczając skargę kasacyjną w sprawach z zakresu prawa rodzinnego o podział
majątku wspólnego po ustaniu wspólności majątkowej między małżonkami,
ustanawia granicę kwotową od stu pięćdziesięciu tysięcy złotych. Według tej samej
zasady w art. 5191
§ 4 pkt 4 k.p.c. ustawodawca uregulował kwestię
dopuszczalności skargi kasacyjnej w sprawach o zniesienie współwłasności.
Jak wyjaśnił Sąd Najwyższy w postanowieniu z 11 lipca 2001 r., IV CZ 106/01,
(Prok. i Pr. 2002, nr 6) dla oceny dopuszczalności skargi kasacyjnej w tych
sprawach nie ma znaczenia wartość poszczególnych składników majątku, czy też
3
wartość całego majątku wspólnego będącego przedmiotem podziału. Decyduje
o niej bowiem wyłącznie wartość przedmiotu zaskarżenia podana przez
wnoszącego skargę kasacyjną uczestnika postępowania, który określa ją
adekwatnie do wartości naruszonego orzeczeniem uprawnienia majątkowego.
2. Postępowanie w niniejszej sprawie zostało wszczęte 7 czerwca 2011 r.
z inicjatywy E. M., która wniosła o podział jej majątku wspólnego z uczestnikiem, a
łączną wartość tego majątku określiła na 205.000 zł. Tak też wartość tę oznaczył
Sąd Rejonowy w Z. w postanowieniu z 27 lipca 2012 r. i w jego uzasadnieniu (k.
327). Wnioskodawczyni twierdziła też, że poniosła nakłady z majątku osobistego na
majątek wspólny, które miały odpowiadać całej wartości mieszkania wchodzącego
w skład majątku wspólnego i domagała się ich rozliczenia w niniejszym
postępowaniu. Sąd Rejonowy podzielił majątek wspólny stron, a wysokość
nakładów wnioskodawczyni na majątek wspólny oznaczył na 44,5% wartości
mieszkania stanowiącego składnik majątku wspólnego.
W apelacji od postanowienia Sądu Rejonowego z 27 lipca 2012 r.
wnioskodawczyni oznaczyła wartość przedmiotu zaskarżenia na kwotę 53.000 zł,
odpowiadającą wysokości spłaty zasądzonej od wnioskodawczyni na rzecz
uczestnika (k. 378). Postanowieniem z 10 kwietnia 2013 r. Sąd Okręgowy oddalił
zarówno tę apelację, jak i apelację uczestnika od postanowienia Sądu Rejonowego.
W skardze kasacyjnej od postanowienia z 10 kwietnia 2013 r.,
wnioskodawczyni zakwestionowała to rozstrzygnięcie w całości, zarzucając, że Sąd
Okręgowy jako instancja merytoryczna powinien był właściwie ustalić stan
faktyczny sprawy i dokonać jego trafnej oceny materialnoprawej, niezależnie od
zarzutów, jakie zostały przytoczone w apelacji przeciwko rozstrzygnięciu Sądu
Rejonowego. W skardze kasacyjnej wnioskodawczyni zakwestionowała stanowisko
Sądów obu instancji, które zaliczyły do majątku wspólnego byłych małżonków
mieszkanie nabyte za środki finansowe darowane wnioskodawczyni przez rodziców,
a w razie nieuwzględnienia tego zarzutu - zakwestionowała wysokość przypisanych
jej nakładów na majątek wspólny, twierdząc, że ich wysokość odpowiada aktualnej
wartości mieszkania, a zatem kwocie 200.000 zł, a nie kwocie odpowiadającej 44,5%
jego wartości.
4
Niezależnie od trafności zarzutów podniesionych przez wnioskodawczynię
przeciwko rozstrzygnięciu zawartemu w postanowieniu z 10 kwietnia 2013 r., na
etapie badania dopuszczalności skargi kasacyjnej trzeba za wnioskodawczynią
przyjąć, że wartość przedmiotu zaskarżenia jej skargą kasacyjną wynosi 200.000 zł
i chociaż nie odpowiada ona wartości przedmiotu zaskarżenia apelacją, to tak
właśnie wnioskodawczyni oznaczyła wartość swojego interesu majątkowego
naruszonego przez zaskarżone orzeczenie, w związku z tym, że zakwestionowała
ustalenie o przynależności mieszkania do podlegającego podziałowi majątku
wspólnego względnie o wysokości nakładów, jakie poniosła z majątku osobistego
na powstanie majątku wspólnego (por. też postanowienia Sądu Najwyższego
z 5 kwietnia 2002 r., II CZ 25/02, z 1 czerwca 2011 r., II CZ 27/11, z 6 grudnia
2012 r., III CZ 84/12).
Mając powyższe na uwadze, na podstawie art. 39815
§ 1 i art. 108 § 2 k.p.c.
w zw. z art. 3941
§ 3 k.p.c., Sąd Najwyższy orzekł, jak w sentencji.
Kontakt: saos_malpka_saos_kropka_org_kropka_pl | Wersja SAOS: 0.9.13